Kirish Mavzuning dolzarbligi Vatanimiz
Download 0.72 Mb. Pdf ko'rish
|
kimyo laboratoriyalarida ishlashning qoidalariga doir uslubiy korsatma tayyorlash
- Bu sahifa navigatsiya:
- Laboratoriya ishlarini bajarishni ba’zi qoidalari
- Laboratoriya mashg`ulotini o`tkazishdagi xavfsizlik qonun qoidalari.
- Laboratoriya ishini olib borishdagi qoidalar
- Eng avvalo halat, himoya ko`zoynak, rezina qo’lqop, aptechka albatta bo’lishi kerak.
- 2.2. Kimyo laboratoriyasida laboratoriya mashg’ulotlarini bajarishga oid tartib - qoidalar va ko`rsatmalar
- Laboratoriya jurnalini tutish.
- Kimyo laboratoriyalarida talabalar rioya qilishi kerak bo`lgan tartib - qoidalar
- Reaktivlarni saqlash guruxlari. №
|
Bajarilishi kerak: ― ion almashinish va ionlarni sifat reaksiyalarini olib borish, tuzning eritmasini reaksion muhitini aniqlash. ― D.I.Mendeleyevning davriy jadvalining kimyoviy elementlar metallik xossalarini ta’riflash. ― Atom tuzilishi va metallarni elektrokimyoviy kuchlanishlar qatori. ― laboratoriyada uglevodorodlarni olinishi bo`yicha reaksiyalarni o`tkazib
36
borish masalan: metan va etilen, aldegidlar, karbon kislotalari va murakkab efirlar. ― organik moddalarni tuzilishi va xossalari bo`yicha taniy olish. ― organik moddalarning xossalarini ayta olish, reaksiya tenglamalarini tuzilishini bilish. Laboratoriya ishlarini bajarishni ba’zi qoidalari 1.
Talaba laboratoriya mashg`ulotiga borishdan oldin berilgan mavzu bilan oldindan tanishish kerak. 2. Har bir talaba laboratoriyada kimyoviy moddalar bilan ishlashda xavfsizlik qoidalarini bilishi kerak. 3.
Talaba laboratoriya ishini tugatgandan so`ng yozma hisobot berishi kerak.
4. Laboratoriya ishini bajarishdan oldin talabaning nazariy bilimini hamda mavzuga tayyorgarligini tekshiriladi. 5.
Laboratoriya ishining hisobotini daftarga tushurish zarur. Hisobotning mazmuni laboratoriya ishida belgilanadi. 6. Jadvallarni va rasmlarni qalamda chizishlari kerak, yoziladigan qismini esa ko`k yoki qora rangli siyox bilan yozishlari kerak. Rasmlarni listning chap qismiga tushuriladi, kuzatishlarni va xulosani o`ng qismiga yoziladi. Reaksion tenglamalarni esa xulosadan so`ng bir qatorga tushuriladi. 7.
Laboratoriya ishi tugagandan so`ng talaba nazariy qismiga hamda amaliy qismi bo`yicha alohida baholanadi. Tajriba yaxshi chiqishi uxhun har bir punkt bilan taminlab chiqishi shart. ― Kimyo laboratoriyasiga o`qituvchi ruxsat bergandan so`ng kirishadi. Stol ustida turgan reaktivlarga tegmaslik kerak, ularning o`rnini almashtirish oqibatida tajriba borishida qiyinchilik tug`dirishi mumkin. ― Kimyoviy tajribani bajarishdan oldin laboratoriya ishini bajarilishi bilan tanishishi kerak, va o`qituvchining tushuntirishiga qunt bilan eshitish kerak. Stolning ustida kerakli jihozlar bo`lishi shart. ― Boshqalarga halaqit bermaslik uchun baland ovozda gapirmaslik kerak. Shu ish paytida qiyinchilik tug`ilganda o`qituvchiga murojaat qilinadi.
37
― Moddalarni shpatel yoki qoshiqcha bilan kerakli kerakli miqdorda olinadi, ushbu holat ishning bajarilishida yoziladi, agarda moddaning xajmi yozilmagan bo`lsa xajmi 1 ml dan oshmasligi kerak. Idishlarning qopqog`ini almashtirmaslik uchun bir nechtasini birdaniga ochib olmang. ― Agar moddaning ortiqcha miqdor bilan olingan bo`lsa, ortiqcha qismini boshqa idishga quyib qo`yiladi, agar quruq modda bo`lsa ahlat qutisiga to`kib qo`yiladi. ― Kimyoviy laboratoriya xonasida juda ehtiyotkor bo`lish kerak. Ishga kirishishdan oldin jihozlarni stol ustiga qulay joylashtiriladi tajribani bajarishda halaqt bermasligi ta’minlanishi kerak. Stol ustida keraksiz jihozlarni qoldirmasdan tartibli qoldirish kerak chunki boshqa talabalar uchun qiyinchilik tug`dirishi mumkin.
1.
Kimyoviy laboratoriyada ishlashda juda ehtiyotkor bo`lish kerak. 2.
O`qituvchining ruhsatidan so`ng keyin ishga kirishish kerak. 3.
Kimyoviy reaksiyalarni belgilangan miqdor va konsentratsiyalarda va mahsus idishlarda o`tkazilishi shart. 4. Tajriba faqat toza idishda o`tkazilishi kerak. 5. Tajriba uchun olingan moddalarni ustidagi qog`ozdan aniqlashtirib keyin ishlatilsin. 6.
Tajribada ishlatiladigan zaxarli, uchuvchan va noxush hidli moddalar bilan juda ehtiyotkorlik bilan ishlatilsin. 7. Tajribani o`tkazishda portlovchi, oson yonuvchan, moddalarni yoki kislotali va ishqoriy moddalar bilan ishlashda tik holatda turishi shart va juda ehtiyotkor bo`lish kerak. 8. Ajralayotgan gazni uzoqdan hidlash kerak, kulni idish tomondan o`zi tomonga harakatlantirib juda ehtiyotkorlik bilan hidlanadi. 9.
Reaktivlarni tamini bilish
mumkin emas,
chunki ularning ko`pchiliklari zaxarlidir. 38
10. Oson yonuvchi moddalar hamda efir, benzin, spirt, benzol kabi moddalar olovdan uzoqroqda saqlanishi kerak agarda yonsa ustiga qum sepish kerak.
11. Zajigalka bilan yonuvchi moddalar yoqish mumkin emas. Yonuvchi moddalarni o`chirish uchun qumdan foydalaniladi. 12.
Yong`in sodir bo`lganda yong`inni o`chirishda qum va yong`inni o`chirish moslamalaridan foydalaniladi agarda shunda ham o`chmasa yong`in havfsizligiga habar beriladi. 13.
Agarda yuz va qo`l qismlari kislota yoki ishqor tufayli kuygan bo`lsa jarohat yetgan odamga birinchi yordam berilishi kerak. Laboratoriya ishini olib borishdagi qoidalar Laboratoriya ishi uch bosqichda olib boriladi. Birinchi: tajribani olib borishga tayyorgarlik. Ikkinchi: tajribani o`tkazilishi. Uchunchi: ishni borishi haqida hisobot tayorlash. Laboratoriya ishini hisobotini tayyorlashdagi qonun qoidalar. 1) laboratoriya ishini nomini va sonini yozib oling. Laboratoriya ishi № ― Mavzu: ― Ishni maqsadi: ― Reaktiv hamda jihozlar: ― 2) ishning maqsadi bilan mustaqil tanishish hamda reaktiv va jihozlarni oldindan tayyorlab qo`ying. 3)
Tajribaning raqami va nomini metodik ko`nikmadan yozib oling. Tajribani maqsadini mustaqil o`rganing. Tajriba № ― 1.
Nima qildilar ― 2.
nima kuzatishdilar ― 3.
Xulosa Namuna № 1 39
Namuna № 2 Namuna № 3 4) Rejalashtirilgan tajribani o`tkazing, va qisqacha hammasini yozib oling, nima qilinganini va nima kuzatilganini yozib oling, reaksiyaning boorish sharoitini va kimyoviy reaksiya belgilarini yozib oling. 5) Reaksiya tenglamasini yozib oling. Tajribada bir nechta kimyoviy reaksiyalar sodir bo`lgan bo`lsa ushbu tenglamalarni hammasini yozib olish kerak, koefitsientlarini qo`yishni unutmang. 6) Ishlatilgan asboblarni rasmini chizib oling, rasm aniq chizilishiga harakat qiling. Albatta rasmning tagida yozuvi bo`lishi kerak. Rasmlarni bo`yashda rangli qalam va flomasterdan foydalaning. 7) Har bir tajribadan so`ng xulosani yozing. Eslatamiz tajribani bajarilishini takroran yozib qo`yish xulosaga kirmaydi. 8)
Savollarga javob bering va vazifani bajaring. Kerakli maslahatlar: har bir laboratoriya mashg`ulotini va tajribani yozganda yangi listdan foydalaning. Laboratoriya ishi va ular haqida nimalar bilish kerak ? Laboratoriya ishini bajarish hammaga to`g`ri keladi, har xil fanlarda yozish tog`ri keladi va shuning amaliy qismiga kiradi. Laboratoriya ishi materiallarni eslab qolishda yaxshi samara beradi ular kerakli miqdorda nazariy va amaliy tomondan bilim beradi. Laboratoriya ishining doimo maqsadi bo`ladi. Ushbu maqsad uchun ham laboratoriya ishi o`tkaziladi. Ushbu maqsad bilimni chuqurroq bilishiga yordam beradi. Buni hammasini nazariy va amaliy qismi amalga oshiradi, hamda amaliyot tomondan qo`shimcha ko`nikmani hosil qiladi. Ba’zi bir fanlarni amaliyotsiz, laboratoriya mashg`ulotisiz o`rganish qiyin. Ushbu fanlarga fizika va kimyo fanlari kiradi. Kimyoviy hamda fizikaviy qonunlarni o`rganish osonroq qachonki qo`shimcha mashg`ulotlar o`tkazilsa shunda osonroq tushuniladi. Tajribani o`tkazishda turli xil ma’lumotlardan foydalaniladi.
40
Laboratoriya ishini olib borishdan oldin uning har bir qismi nimadan tashkil topgnligini tahlil qilish kerak. Hatoliklarni oldini olish uchun avval laboratoriya ishi bilan yaxshilab tanishib olish kerak. Har xil tug`iluvchi savollarni qaytadan ko`rib chiqish kerak va ularning ustida ishlash kerak. Tajribani o`tkazishda hatoliklarga yo`l qo`ymaslik kerak. Chunki ohirida salbiy natijaga olib kelishi mumkinlekin asosiysi bu yomon baho emas ayniqsa u kimyoviy tajriba bo`lsa. Laboratoriya ishini o`qib bo`lgandan so`ng hayolan hamma savollarga javob berish kerak, shunday bo`lishi kerakki tajribani to`xtashiga yo`l qo`ymaslik kerak. Keyin esa ushbu hatolarni to`g`rilash uchun vaqt topilmasligi mumkin. Hamisha savollarni oldindan muhokama qiling. Laboratoriya ishini yozma shakli, grafigi, sxema va jadvali ushbu tajriba borayotganida yoziladi. Laboratoriya ishini borishining yozma shakli albatta tajriba bilan birgalikda yozib boriladi (oldindan yozib qo`yish mumkin emas). Kimyoviy tajriba o`qitish usullaridan biri. Kimyo shunday fanki ko`pchilik o`qishdan so`ng shu fanni tushuna boshlashadi. Ko`pchilik kimyo fanini qiyin deb bilishadi chunki nazariy jihatdan ular uchun qiyin va amaliyot o`tmaganligi hisobiga shunday bo`ladi. Mablag` yetmaganligi hisobiga amaliyot ba’zi joylarda o`tilmaydi. Kimyoviy tajribalarni uyda o`tkazish mumkin emas chunki ular juda havfli bo`lishi mumkin hamda kimyoviy ta’sirlarni o`tkazishini xavfsizlik qonun qoidalariga amal qilinishi kerak. Kimyoviy tajribalar nazariyani hamda amaliyotni orasidagi bog`ni ushlab turadi. Bundan tashqari tajriba bilimlarni mustahkamlashda yordam beradi chunki bunga aniq dalil bor. Kimyoviy (eksperimentning) tajribaning komponenti ― Kimyoviy moddalarni o`rganish va reaksiyaga ta’siri ― Tajribaning oxirgi xulosasini aniqlash ― Kimyoviy tajribani amalga oshirishda ishlatiladigan jihozlar. ― Tajribani o`tkazuvchi hamda o`rganuvchilarni o`rgatish. Kimyoviy tajribani o`tkazish o`quvchilarni kimyoviy jarayonlarga va shularni hayot davomida ishlatishni o`rgatadi. Agar kimyo darsi tajribalar bilan 41
o`tkazilganda o`quvchilar ushbu fanni yaxshiroq tushunishga hamda o`rganishga intiladilar. Eng avvalo halat, himoya ko`zoynak, rezina qo’lqop, aptechka albatta bo’lishi kerak.
Kichik guruhlarga bo`lib ishlaganda ishlarni to`g`ri taqsimlash kerak. Ishni bajarishg ketma – ketligi asosida amalga oshirilgach barcha jihoz va reaktivlar o`z o`rniga qo`yilib, idishlar yuviladi. Ishlab chiqqan eritmalar neytrallanib so`ng maxsus idishlarga quyiladi. Kislota va ishqor eritmalari qoldiqlarini rakovinaga to`kish qat’iyan man etiladi.
Hozirgi vaqtda xalq ho`jaligining kimyodan foydalanmaydigan birorta ham sohasi yo`q desa bo`ladi, shuning uchun kimyo fani ko`plab mutaxassislarning o`quv rejalariga kiritilgan. Kimyo fanini puxta o`rganishning eng zarur sharti Laboratoriya ishlarini bajarishdir. Laboratoriya mashg’ulotlari o`tkazishdan maqsad kimyo qonunlarini chuqurroq o`rganish va nazariy ma`lumotlarni xotirada mustahkamlash, kimyoviy jarayonlarning borishiga har xil sharoitlar ta`sirini aniqlash, eng muhim elementlar va ular birikmalarining xossalari bilan tanishishdan iboratdir. Laboratoriya ishlari ko`r-ko`rona emas, balki ongli ravishda bajarilgandagina
42
talabaga foyda keltiradi. Ko`rsatmalarda berilgan har bir laboratoriya ishi aniq maqsadni ko`zda tutadi. Ko`rsatmalarning nazariy qismida tajribalarni tushungan holda bajarish uchun zarur bo`lgan ma`lumotlar beriladi. Talaba har bir laboratoriya mashg’ulotini bajarishdan oldin uyda uning nazariy qismini o`qib chiqishi va qo`llanmadan mazkur ishning bajarilish texnikasini bilib olishi shart. Laboratoriya ishlarining natijalari maxsus daftarga yozib borilishi kerak. Laboratoriya ishlarini bajarishda ana shunday tartibga rioya qilgan talabalar umumiy kimyo kursi asoslarini yaxshi bilib, mustaqil ishlay oladilar.
reaktsiya jarayonida bo`ladigan har qanday o`zgarishlarni o`z vaqtida diqqat bilan kuzatib turishlari kerak. Kuzatuv natijalari, har qaysi tajribadan so`ng, laboratoriya jurnali deb atalgan maxsus daftarga yozib boriladi. Laboratoriya jurnali olib borishdagi asosiy talab izohlanuvchi ma`lumotlarni mantiqiy, tushunarli, sodda va qisqa qilib yozishdan iboratdir. Laboratoriya jurnaliga dastlab ishning raqami, nomi va bajarilgan vaqti yoziladi, shundan keyin jurnalda beriladigan asosiy ma`lumotlar quyidagilardan iborat bo`ladi: 1. Tajriba o`tkazish sharoiti. 2. Kuzatiladigan tashqi uzgarish, ya`ni eritma rangining o`zgarishi, cho`kma hosil bo`lishi, issiqlik xosil bo`lishi yoki yutilishi, gaz hosil bo`lishi, hosil bo`lgan gazning rangi, hidi va boshqalar. 3. Sodir bo`ladigan reaktsiyalarning molekulyar, ayrim holda esa ionli tenglamalari yoziladi. 4. Ish bajarilgan asbobning sxemasi. YOzuv qisqa va tushunarli bo`lishi lozim. Har qaysi laboratoriya mashg’ulotidan so`ng, talaba o`z jurnalini tekshirib ko`rish uchun o`qituvchiga topshiradi. 43
Rejada ko`rsatilgan hamma laboratoriya ishlarini bajargan talaba shu ishlar yuzasidan sinov topshiradi. Sinov topshirish vaqtida talaba: a) tajriba o`tkazish texnikasini izohlab berishi; b) tajriba natijalarini nazariy jihatdan tushuntirishi; v) reaktsiya tenglamalarini molekulyar va ionli ko`rinishda yoza bilishi; g) oksidlanish-qaytarilish reaktsiyalarining tenglamalarini tuza bilishi; d) masalalar echa bilishi kerak. Kimyo laboratoriyalarida talabalar rioya qilishi kerak bo`lgan tartib - qoidalar: 1. Laboratoriya mashg’ulotlari vaqtida xalat kiyish kerak. 2. Har qaysi laboratoriya ishi belgilangan joyda bajarilishi lozim. 3. Laboratoriyadagi ish o`rni tartibli va ozoda saqlanishi, stol ustiga biror narsa to`kilgan yoki u iflos qilingan bo`lsa, uni darhol tozalash zarur. 4. Laboratoriyadagi ish o`rni ish soatida keraksiz narsalar (asboblar, idishlar va kitoblar) bilan band qilinmasligi kerak. 5. Mashg’ulot paytida rejada ko`rsatilmagan ishlarni bajarish taqiqlanadi. 6. Stol ustiga fil’tr qog’oz yoqish, ammiak, kislota va boshqa zararli moddalarning eritmalarini bug’latish yaramaydi. Bunday ishlarning hammasi mo`rili shkafda o`tkazilishi lozim. 7.
Rakovinaga kislotalarning kontsentrlangan eritmalarini quyish, probirkaning siniqlarini, chinni, qog’oz va hokazolarni tashlash taqiqlanadi. Bular uchun alohida idish qo`yilgan bo`ladi. 8. Suvni, elektr energiyasini, spirt lampasi yonilg’isini tejab ishlatish kerak. Spirt lampasi tajriba tamom bo`lishi bilanoq qopqog’i yopilib o`chirilishi, vodoprovod jo`mragi ochiq qoldirilmasligi, elektr toki manbadan o`chirilishi zarur. 9. Reaktivlarning mazasini tatib ko`rish yaramaydi, aks holda zaharlanib qolish mumkin. 10. Ajralib chiqayotgan gazning hidini bilish zarur bo`lsa, uni qo`l kafti bilan idishdan o`ziga tomon elpib ko`rishning o`zi kifoya. 44
11. Zaharli va qo`lansa hidli gazlar hamda boshqa moddalar bilan qilinadigan tajribalar mo`rili shkafda o`tkazilishi lozim. 12. eritmani shisha idishga va probirkaga quyishda ularni gavdadan bir oz nariroq tutish kerak., aks holda suyuqlik ko`ylakka yoki poyabzalga to`kilishi mumkin: 13. Reaktivlardan foydalanishda ehtiyot choralariga rioya qilish lozim: a) reaktivli shisha idish va bankalarning og’zi doimo tiqin bilan berkitilgan holda saqlanishi zarur; b) shisha idishlarning og’zini tiqin bilan berkitishda tiqinlar almashtirib yuborilmasligi kerak, aks holda reaktivlar ifloslanib, keyin ishlatish uchun yaroqsiz bo`lib qolishi mumkin;
solinmasligi zarur; g) shisha idishlarda saqlanadigan eritmalarning yorliklari uzoq vaqt saqlanishi uchun, eritma idishga oqmaydigan qilib quyilishi kerak. 14. Reaktivlar tejab sarf qilinishi lozim, buning uchun:
hollarda, ular juda oz miqdorda (masalan, eritmalardan 1-2 ml, qattiq moddalardan 0,25-0,5 mg) olinishi kerak;
rakovinaga emas balki maxsus idishlarga to`kilishi lozim, chunki ular keyin tozalanib, yana ishlatiladi. 15. Baxtsiz xodisalar ro`y bermasligi uchun: a) kislota, ishqor yoki zararli moddalar (ayniqsa kontsentrlangan eritmalar) bilan ishlashda ular betga sachramasligi, qo`lga, kiyimlarga to`kilmasligiga alohida e’tibor berish kerak;
boshqalardan chetga qaratib tuting hamda probirkani aylantirib turing; eritma cho`kmasi bilan birga isitilayotganda probirka alangadan tez-tez olinib, chayqatib turilishi kerak. 45
16. Laboratoriyada ishlayotgan talaba o`z ishini boshqalarning ishiga xalal bermaydigan tarzda tashkil etishi lozim. 17. Har qaysi talaba laboratoriyadan ketish oldidan o`z ish o`rnini tartibga solishi kerak. Umumiy kimyodan laboratoriya mashg’ulotida har xil asboblar va har xil kimyoviy idishlar ishlatiladi. Mashg’ulot davomida turlicha ishlar: moddalarni maydalash (yanchish), cho`ktirish, yuvish, quritish, qizdirish va boshqa ishlar eng samarali natijalar beruvchi uslublar asosida bajarilishi lozim. Kimyo laboratoriyalarida, asosan, yupqa devorli shisha idishlar ishlatiladi. Bunday shisha idishlar xaroratning keskin o`zgarishiga chidamli bo`ladi. YUpqa devorli shisha idishlardan ko`proq ishlatiladiganlari probirkalar va turli kolbalardir. Bug’latish, quritish va qizdirish uchun chinni, shisha, kvarts va metall kosacha hamda tigellardan foydalaniladi. Fil’trlash uchun oddiy voronka, Byuxner varonkasi, qog’oz va shisha fil’trlar ishlatiladi. Laboratoriya mashg’ulotlarida, ko`pincha, suyuqliklarning hajmini o`lchashga to`g’ri keladi. buning uchun o`lchash tsilindrlari, o`lchash kolbalari, pipetka va byuretkalar ishlatiladi. Kimyo laboratoriyasida har xil kattalikdagi eksikatorlardan ham foydalaniladi. Eksikatorning ostki qismiga namlikni (suvni) shimuvchi modda, masalan, kontsetrlangan sul’fat kislota H 2 SO 4 yoki so`ndirilmagan ohak SaO solinadi. Uning ustiga chinni panjara o`rnatiladi. Panjara ustiga quritiladigan yoki sovutiladigan modda qo`yiladi, so`ngra eksikatorning og’zi maxsus qopqoq bilan mahkam berkitiladi. Binobarin, eksikatordagi moddaga havo tegmaydi. Laboratoriya mashg’ulotida gazlar olish, ularni quritish, tozalash va saqlash uchun ko`pincha, Kipp apparati ishlatiladi. Kipp apparati qattiq va suyuq moddalarni o`zaro ta`sir ettirish yo`li bilan gaz olish uchun ishlatiladi. Masalan, Kipp apparatida ruh bilan kislotani o`zaro ta`sir ettirib, vodorod, mamar bilan kislotani o`zaro ta`sir ettirib esa karbonat angidrid olish mumkin.
46
Moddalaini o’z ornida saqlash juda muhim hisobkanadi. Reaktivlarni saqlash guruxlari.
I Xavfli moddalar Portlovchi moddalar Maktab binosiga olib kirish iatiyan mann etiladi
I I Suv bilan ta`sirlashganda oson alangalanuvchan gazlar ajraladi Metalllar: litiy, natriy, kal’tsiy; kal’tsiy karbid Preperatlar xonasida, laborantlar shkafida iulflangan xolda sailanadi. I II Notshgri sailanganda xavoda shz- shzidan alangalanib ketadi.
Xavfli moddalar Iat`iy kshrsatma asosida sailash zarur, umuman olganda shiuv jarayonlari uchun bunday turdagi moddalarni xatto kshrgazma uchun =am sailash maisadga muvofii emas.
I V Oson alangalanuvchan suyuiliklar Dietil efir, atseton, benzol, etil spirt, toluol, tsiklogeksan, izobutil spirt va boshi. Preperatlar xonasida, laborantlar shkafida, metall sandiida yoki maxsus iutilarda V Oson alangalanuvchan iattii moddalar oltingugurt, iizil fosfor Preperatlar xonasida, laborantlar shkafida iulflangan xolda sailanadi. V I Alangalanuvchan (oksidlovchilar) reaktivlar Kaliy permanganat, nitrat kislota(zichligi-’ 1,42), kaliy va natriy nitratlar laborantlar shkafida IV va V gurux reaktivlaridan alo=ida xolda sailanadi V II
Yuqori fiziologik faollik
Brom, ammiak, bariy oksid, shyuvchi kaliy, kal’tsiy oksid, kal’tsiy gidroksid, shyuvchi natriy, ialay oksid (II), ammoniy dixromat, bariy nitrat va xlorid Laborantlar seyfida 47
V III
Quyi xavfli va amalda xavfsiz moddalar Natriy xlorid, saxa- roza, mel, borat kislota, magniy sul’fat, kal’tsiy sul’fat va boshi. Kimyo xonasida yopilpdigan shkaflarda yoki laborantlar xonasidagi shkaflarda saqlanadi.
Download 0.72 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|