Кириш. Миллий уйғониш даври адабиётининг илк босқичи. Даврнинг ижтимоий-сиёсий ва адабий-маданий қиёфаси


Download 173.81 Kb.
bet2/6
Sana30.10.2023
Hajmi173.81 Kb.
#1734223
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
3-тема Феруз

1994 йилда Феруз таваллудининг 150 йиллиги муносабати билан шоир ҳақида илмий, бадиий асарлар яратилди, асарлари қайтадан нашр этилди. Чунончи, шоирнинг 1994 йилда «Элга шоҳу ишққа қул” номли девони, «Не бўлди ёрим келмади” шеърлар гулдастаси нашр қилинди.

  • 1994 йилда Феруз таваллудининг 150 йиллиги муносабати билан шоир ҳақида илмий, бадиий асарлар яратилди, асарлари қайтадан нашр этилди. Чунончи, шоирнинг 1994 йилда «Элга шоҳу ишққа қул” номли девони, «Не бўлди ёрим келмади” шеърлар гулдастаси нашр қилинди.
  • 1995 йил Гулсара Исмоилова “Феруз даври Хоразм адабий муҳити” мавзуида номзодлик диссертациясини ҳимоя қилди. 1995 йилда иқтидорли олим Нусратилла Жумахўжа “Феруз – маданият ва санъат ҳомийси” асарини яратди. Худи шу йили Давлатёр Раҳим, Шихназар Матрасул, Нусратулла Жумахўжаларнинг ҳаммуаллифликдаги “Феруз: Шоҳ ва шоир қисмати” китобининг иккинчи қисми нашрдан чиқди.
  • Булардан ташқари, Э.Зоҳидовнинг “Хоразм фожиаси” қиссаси, К.Авазнинг «Сақили наво” достони, С. Авазнинг “Темирғози тўра ” ҳақидаги қиссаларида ҳам Хива хони Саййид Муҳаммад Раҳимхони Баҳодирхони соний Феруз ҳақида тарихий-бадиий лавҳа яратилди.

Лаффасий мисралари:

  • Лаффасий мисралари:
  • Ферузким, шаҳаншоҳи доно эрур,
  • Фазилатда суҳандон эрур.
  • Ёзиб неча турлик абётлар,
  • Битиб неча хил ашъорлар.
  • Шоҳи одил хисравидин паноҳ,
  • Фалак тахт меҳру афсар анжум сафо.
  • Қуёшдек сафоси жаҳонгирдур,
  • Ки васфида ожиз ичра таҳрирдур.

Ҳаёт йўли

  • Муҳаммад Раҳимхон Феруз 1844 йилнинг баҳорида, «Наврўз» айёмида Хива шаҳрида шоҳ хонадонида дунёга келди. Унинг отаси Сайид Муҳаммад Хива ҳукмдори эди. Шоирнинг асл исми Бобожон, Феруз унинг адабий тахаллусидир. Бобоси Муҳамммад Раҳимхон (1806-1825 йилларда хонлик қилган) шарафига уни Муҳаммад Раҳимхони соний деб атаганлар.
  • Бобожон тўра дастлабки бошланғич таълимни сарой муаллимларидан олди. Шунингдек, мадрсада ўз таҳсилини давом эттирди. Муҳаммадризо Огаҳий ёш Бобожон тўрага шеърият илмидан, тарих ва мантиқдан чуқур сабоқ берди. Шунинг учун унда тарих ва шеъриятга бўлган қизиқиш баланд эди. У ёшлигидан китобга ихлос қўйди, аксар вақтини китоб ўқишга бағишлади.

Download 173.81 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling