Китоб Кандай холатлардан ташкари мажбурий мехнат такикланади

Муомала лаёкати нима?

Muomala layoqati — shaxsning o‘z harakatlari bilan fuqarolik huquqlariga ega bo‘lish va ularni amalga oshirish, o‘zi uchun fuqarolik burchlarini vujudga keltirish va ularni bajarish layoqati. Bu ruhiy va yosh cheklanishlari bilan bog‘liq.
муомила лаёкати бу уз харакатларини англаш ва содир этган харакатларига жавоб бериш лаёкатидир. Шахснинг муомила лаёкатини факат суд тула чеклаш мумкин. Уз харакатини ангалй олмайдиган шахсларни суд муомилага лаёкатсиз деб топиши мумкин.
Muomala layoqati quyidagicha bo‘ladi:

• 
  to‘la hajmdagi (18 yoshdan boshlab);
  
• 
  voyaga yetmaganlar (14 yoshdan 18 yoshgacha);
  
• 
  kichik yoshdagi voyaga yetmaganlar (7 yoshdan 14 yoshgacha).
  

18. 
    Битим деб нимага айтилади?
    

Bitimlar deb fuqarolar va yuridik shaxslarning fuqarolik huquq va burchlarini belgilash, o’zgartirish yoki bekor qilishga qaratilgan harakatlariga aytiladi.
O’zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksi, 101-modda

Битимларнинг турлари: Бир тамонлама битимлар (Васиятнома ва хадя шартномаси),Икки тамонлама битимлар (Карз шартномаси,олди-сотди шартномаси) Куп тамонлама битимларга булинади (Талаба,коллеж ва корхона уртасидаги шартнома). Битимлар 1. муайян муддатга (Муддати аник булади),2. Номуайян муддатга (муддати аник булмайди,аммо 5 йилдан ортик булмаган муддатга тузилади). 3. Муайян ишни бажаришга тузилади (Уйни таъмирлаш).

19. 
    Шахснинг муомала ва хукукий лаёкати деганда нима тушунасиз?
    

Huquqiy munosabatlarning ishtirokchilari, ya’ni huquq va majburiyat egalari huquqiy munosabatlarning subyektlari hisoblanadilar.
Huquq layoqati- asosan, kishining tug‘ilishi bilan vujudga keladi va vafot etishi bilan tamom bo‘ladi.
Yangi tug‘ilgan chaqaloq ham har xil huquqlarga, masalan, tibbiy yordam olish, turar joyga, o‘z ismi, familiyasiga ega bo‘lish huquqlariga ega. Aqli zaif va ruhiy kasallar ham huquqiy layoqatga ega. Ular ham yashash, davolanish, nafaqa olish, mulkdor bo‘lish huquqiga egadirlar. Ayrim vaqtda hali tug‘ilmagan bola ham huquqiy layoqatga ega. U merosxo‘r bo‘la oladi.