Kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

1.3 Masalaning qo’yilishi.
“E-Dorixona ” Web sayti o‟z oldiga yuqorida ko‟rsatilgan kamchilik va nuqsonlarni oldini olish va foydalanuvchilarga qulaylik yaratish maqsadida yaratildi. Dori vositalarni barcha uchun foydalanish uchun qulay va foydaluvchilar uchun yangi texnologilar asosida yaratilgan tizim orqali turli qulaylik va afzalliklar yaratish muhim vazifalaridan biri bo‟ldi. Ushbu web sayt orqali endilikda turli muammolar bartaraf etildi. Endilikda ilgari amalga oshirish qiyin bo‟lgan jarayonlarga ham osonlik bilan egalik qilish imkoni yaratildi.
21 asr texnologiyalari asosida barpo etilgan “E-Dorixona” saytida endilikda juda ko‟p imkoniyatlar eshigini ochadi. Ushbu web sayt quyidagilarni taklif qiladi va boshqa saytlardan ajralib turadigan yangi xizmatlarni taklif qiladi:

• 
  Masofaviy buyurtmani amalga oshirish;
  
• 
  Foydalanuvchi qulay va soda dizayn;
  
• 
  Barcha uchun foydali ma‟lumotlar to‟planmasi;
  
• 
  Turli dori vositalari haqida to‟liq ma‟lumot;
  
• 
  Iste‟molchilar uchun “Savat” chi xizmati orqali buyurtmani osonlashtirish;
  
• 
  Eng yangi dori vositalari haqida ma‟lumot;
  
• 
  Tavsiya e‟tilayotgan dorilarnining ekranda aks etishi;
  
• 
  Yuqori sifatli rasmlar va tizimning hilma hilligi;
  
• 
  Qayta aloqaga chiqish xizmatini mavjudligi;
  

Shu kabi muammolarni yechishda juda katta ko‟makchi bo‟ladi. Eng so’nggi texnologiya mo‟jizalarni o‟zida jamlagan ushbu sayt nafaqat o‟z hududimiz balki butun dunyodagi mamlakatlarda hech qanday qiyinchilikchisiz ma‟lumotlarga egalik qilish huquqini beradi.
II. Onlayn “Dori-darmon” buyurtma beruvchi axborot tizimini ishlab chiqish.
Aholi va sog'liqni saqlash muassasalarini arzon dori vositalari, tibbiyot buyumlari bilan ta'minlashni yaxshilashga qaratilgan qator ishlar amalga oshirildi. Xususan, Prezidentimizning 2017 yil 7 noyabrdagi "Farmatsevtika tarmog'ini boshqarish tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to'g'risida"gi Farmoniga muvofiq O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi huzurida Farmatsevtika tarmog'ini rivojlantirish agentligi tashkil etildi.
Shu kabi tizimli ishlar o'z samarasini bermoqda. 2017 yili 1,6 milliard shartli qadoqda dori vositalari va tibbiy buyumlar ishlab chiqarildi. Bu 2016 yilga nisbatan 34 foiz ko'pdir.Shuningdek, o'tgan yili sohada 71 ta investitsiya loyihasini amalga oshirish boshlanib, shundan 148 million dollarlik 33 ta ob'ekt ishga tushirildi. 76 nomdagi yangi mahsulot o'zlashtirildi.
Farmatsevtika yo'nalishida 7 ta erkin iqtisodiy zonani tashkil etish bo'yicha farmon qabul qilinganiga 9 oydan ortiq vaqt o'tgan bo'lsa-da, hali birontasining hududida ish boshlanmagan. Ularning bosh rejalari tasdiqlanmagan, muhandislikkommunikatsiya tarmoqlari qurilmagan.Farmatsevtika sohasidagi ilmiy-tadqiqot institutlarining roli umuman sezilmaydi. Bugungi kunda ular tomonidan o'simlik xomashyosidan atigi 16 nomdagi 1,6 tonna dori substansiyasi ishlab chiqariladi, xolos. Bundan tashqari, sohada zamonaviy ilg'or texnologiyalarni samarali ishlata oladigan kadrlar yetishmaydi.Prezidentimiz bu muammolarni chuqur tahlil qilib, ularni bartaraf etish bo'yicha istiqboldagi muhim vazifalarni belgilab berdi.
Dori substansiyalari ishlab chiqarishni keskin ko'paytirish va to'liq siklli ishlab chiqarishni kengaytirish, sohada xalqaro standartlar va yangi innovatsion texnologiyalarni keng joriy etish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar kompleksini ishlab chiqish zarurligi ta'kidlandi.
Mamlakatimiz ichki bozorida dori-darmonlar narxlarining barqarorligini ta'minlash, ularning sun'iy qimmatlashuvining oldini olish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar ko'rish vazifasi qo'yildi.
Shu sabablarni inobatga olgan holda “E-dorixona” tizimini yo‟lga qo‟yish va bu uchun kerak bo‟ladigan barcha texnologiyalarni rivojlantish, hozirgi kundagi bajarilishi kerak bo‟lgan ishlardan biri bo‟lar edi. Ushbu tizimni butunligi ishlab chiqish uni mamlakatimiz barcha ushbu sohadagi odamlarni jalb qilish, yurtimiz rivoji uchun katta hissa bo‟ladi. O’ylaymanki, ushbu, onlayn dorixona orqali yurtimiz aholisiga sifatli xizmat ko‟rsata olaman.
Bugungi kunda butun dunyoda aholining tabiiy giyohlar asosida tayyorlangan doridarmon va biologik faol qo„shimchalarga ehtiyoji ortmoqda. Aholining ana shunday ehtiyojidan kelib chiqib, yurtimizda ham dorivor giyohlar ishlab chiqarish sohasi yildan-yilga rivojlanmoqda. 2015 yilda o„simliklarni qayta ishlash bo„yicha ko„plab yangi korxonalar tashkil etilib, 159 turda dori vositasi, 56 turda biologik faol qo„shimcha ishlab chiqarish yo„lga qo„yildi. Joriy yilda ham bu boradagi ishlar izchil davom ettirilmoqda.
Bu chora-tadbirlar import o„rnini qoplash, eksportni rivojlantirish, farmatsevtika bozorida narx-navo mutanosibligini ta'minlash, mamlakatimizning iqtisodiy salohiyatini yuksaltirish omili bo„lmoqda.