Animizm (lot
. anima –
jon, ruh) –
jon va ruhlar
borligiga
ishonish.
Totemizm (Shim. Amerika
indeetslarining ojibve qabilasi
tilidagi "ototem" — "uning urug'i"
so'zidan) — ibtidoiy diniy
e'tiqodlarning ilk shakllaridan biri.
U kishilarning ma'lum guruhi bilan
hayvon va o'simliklarning
muayyan turlari (ba'zan tabiat
hodisalari, jonsiz narsalar)
o'rtasida g'ayritabiiy aloqa, qon-
qarindoshlik bor degan e'tiqodga
asoslanadi.
Shamanizm
qadimgi
shamanizmdan
saqlanib qolgan
tushunchadir.
Ruhning egasi qo'pol
tana va nozik
mavjudotdan iborat
degan zamonaviy
e'tiqod.
2-Mavzu (2 topshiriq )
Savollar
1. Tangrichilik dinining vujudga kelishi haqida nimalarni bilasiz?
2. Zardushtiylik muqaddas manbasi qaysi va u haqida nimalarni bilasiz?
3. Moniylik dinining asoschisi haqida qanday qarashlar mavjud?
3. Buxoro
yahudiylari
O‘rta
Osiyoning
asosan
qaysi
shaharlarida
yashaganlar?
Javoblar
1.
Tangrichilik
turkiy xalqlar
va
moʻgʻullarning
qadimgi dinidir. Turkiy
paganizm
, deb ham ataladi. Tangriga ibodat
etish bilan birga bu murakkab din
animizm
,
shomonchilik
va
totemizm
unsurlarini ham oʻz ichiga oladi.
Tangrichilik — qad. turkiy va qad. oltoy xalqlari dini. Kad. Shumer davlatida (mil. av. 3ming yillik) Tangrip sajda
qilganlar. Til va etnik jarayonlar taraqqiyotining nostratik (borey) konsepsiyasiga asoslangan tadqiqotchilar fikricha, 5
—6 ming yillar muqaddam qad. Shumerdan Oltoygacha boʻlgan ulkan hududda protooltoy qabilalari yashagan. Kdd.
shumerlar kad. turk tiliga yakin boʻlgan protooltoy tili laxjasida soʻzlashganlar. Shu davrda T. protooltoy xalklarining
eng kad. dini, insoniyat tarixidagi ilk monoteistik dinlardan biri sifatida shakllangan.
2. Zardushtiylik dinining muqaddas manbasi bu Avesto hisoblanadi .
Do'stlaringiz bilan baham: |