Kreativ fikrlash

AQLIY HUJUM 
(BRAINSTORMING) 
har qanday murakkab muammoga yechim topishga 
qaratilgan odamlarning guruhiy aqliy ishini amaliy 
tashkil etish usullari to’plami. Aqliy hujum odamlar 
nisbatan kichik guruhi uchun ijodiy hamkorlik 
samaradorligini oshirish usuli sifatida qaraladi. “Aqliy 
hujum” jarayonning miya hujumini tashkil qilish va 
o’tkazish texnikasi (mos keladigan atama ko’pincha rus 
tiliga shunday tarjima qilinadi) - guruh a’zolari 
o’rtasida rollarning aniq taqsimlanishi va ularning bir-
biri bilan o’zaro ta’siri, ammo muammoni hal qilish 
jarayonida ma’lum qoidalar. Aqliy hujum psixologik 
jihatdan bir jinsli bo’lmagan guruhlarda, shuningdek, 
a’zolari bir-birini yetarlicha yaxshi bilmaydigan yoki 
psixologik xususiyatlarga ega bo’lgan, bir-biriga mos 
kelmaydigan guruhlarda foydalanish uchun tavsiya 
etiladi. 
AVTOMATIK 
FIKRLAR 
ma’lum bir vaziyatda odamda to’satdan paydo 
bo’ladigan odatiy fikrlar, ularning ongli yoki ixtiyoriy 
nazoratisiz. 
BAHOLASH 
sizga taqdim etilayotgan ma’lumotlarning to’g’riligini 
aniqlash uchun shu axborotni sizga yetkazayotgan 
shaxsning tajribasi, fikri va qarorining qanchalik 
xolisligini to’g’ri baholay olishingiz kerak. 
DISKURSIV 
O’YLASH 
bu insonning o’zi yoki xayoliy raqib bilan o’zaro 
muloqoti yoki ichki suhbati bo’lib, uning ongida boshqa 

---

182 
shaxs tomonidan aks ettirilgan inson tafakkurining bir 
turi. "Diskursiv fikrlash" nomi "nutq" so’zidan va 
"munozara" tushunchasidan kelib chiqqan bo’lib, 
umumiy, birlashtiruvchi ma’nolarga ega - "mulohaza 
yuritish", “munozara”. 
DIVERGENT 
FIKRLASH 
bir 
xil 
muammoni 
hal 
qilishda 
turli 
xil 
yondashuvlarning mavjudligi yoki bir vaqtning o’zida 
bir necha xil yo’nalishlarda ko’zlangan maqsadga 
(muammoning kerakli yechimi) o’tish jarayoni bilan 
tavsiflangan fikrlash. 
EVRISTIKA 
1. Intuitivlik, taxmin, to’satdan g’oya, fikr. 2. Biror 
kishini muammoni yechimini topishga undaydigan his 
yoki tuyg’u. 3. Muayyan muammolarga g’ayrioddiy, 
kutilmagan, ijodiy yechimlarni topish qobiliyati.