Kristallografiya va mineralogiya

Galluazit – Al
2
(OH)
4
[Si
2
O
5
]·2H
2
O  
Nomi birinchi marta topgan O.Gallua sharafiga shunday nom bilan atalgan.
Kimyoviy tarkibi: Al – 18,4%; Si – 19,1%; O – 59,8%; N – 2,7%. 
Aralashma sifatida Cr
2
O
3
; NiO, CuO, ZnO, CaO, MgO, Fe
2
O
3
bo‘lishi mumkin. 
Fe
2
O
3
izomorf 
Al
2
O
3
bilan 
o‘rin 
almashsa 
ferrigalluazit 
– 
(Al,Fe)
2
(OH)
4
[Si
2
O
5
]∙2H
2
O hosil bo‘ladi.
Singoniyasi monoklin, diedrik o‘qsiz – R. Fazoviy gruppasi: a
0
=5,15; 
b
0
=8,9; c
0
=7,2; β=100°12´.
Yuzasi silliq xira gelsimon massa holida uchraydi.
Galluazitni rangi oq bo‘lib, ko‘pincha sarg‘ish, qizg‘ish va havorang tuslarda 
bo‘ladi. Yaltirashi yangi singan joylarida mumdek, kovak-kovak va sochiluvchan 
xillari xira. Qattiqligi 1-2. Mo‘rt. Solishtirma og‘irligi 2-2,6. Sindirish ko‘rsatkichi 
1,507 dan 1,550 gacha (suv miqdorini kamayishi bilan ortib boradi). Agregatlarini 
ikkilantirib sindirish ko‘rsatkichi juda kichik, izotropga yaqin.
Tashqi ko‘rinishi jihatidan boshqa minerallardan ajratish ancha qiyin, shu 
sababli aniq bilish uchun termik analiz va elektron mikroskopdan foydalaniladi. 
Rentgenogrammadagi asosiy chiziqlari: 10,4; 4,41; 1,483. Kislotalarda qisman 
eriydi, asosan qizdirgandan so‘ng, dahandam alangasida erimaydi. Yopiq trubkada 
juda ko‘p suv ajralib chiqadi.
Intruziv tog‘ jinslari hisobiga, sul’fid konlarining nurash zonasida ekzogen 
yo‘l bilan hosil bo‘ladi. Gilli konlarda galluazit bilan bir assotsiatsiyada kaolin, 
alunit va montimorillonit uchraydi.
Galluazit ohaktoshlar orasidagi karst bo‘shliqlarida ham, organik kislotalari 
ko‘p bo‘lgan nordon tuproqlarda ham topiladi. Galluazit konlari Bel’giyada (L’eja 
yaqinida), Qozog‘istonda, Ukrainada, Zakarpat’eda ma’lum. O‘zbekistonda 
galluazit Qurama tog‘larida juda ko‘p uchraydi.
Kaolin bilan birgalikda keramika sanoatida ishlatiladi.

---

293