23.Yassi , sferik, silindirik kondensatorlar
Қопламалари иккита параллел ясси текисликдан иборат бўлган конденсаторга ясси конденсатор дейилади. Ясси конденсаторнинг электр сиғими конденсатор қопламаларидан биридаги заряд миқдорининг қопламалар орасидаги потенциаллар айирмаси нисбати билан аниқланади, яъни:
Қопламлари ҳар хил радиусли иккита сферик сиртдан иборат бўлган конденсатор сферик конденсатор дейилади.Сфералар орасидага электр майдонини г1 радиусли сферанинг заряди ҳосил қилади. Сферик сиртларнинг потенциаллари мос равишда ва р2 эканлигини инобатга олиб (5) ифодага асосан қуйидагига эга бўламиз .
24.Elektr maydon energiyasi ,energiya zichligi
Elektr maydon energiyasi.Ma’lumki, elektrostatik kuchlar konservativ kuchlardir. Konservativ kuchlarning bajargan ishi zaryadni qanday trayektoriya bo`ylab, qanday tekislik bilan va qanday yo’nalishda ko’chirishga bog’liq bo’lmay, faqat boshlang’ich va oxirgi holat parametrlari orqali aniqlanadi
Konservativ kuchlar maydonida turgan jism potensial energiyaga ega bo’ladi. Maydon kuchlari ana shu energiya hisobidan ish bajaradi
Зарядланган ясси конденсаторнинг энергияси унинг ҳосил қилган электр майдони кучлан-ганлиганинг квадратига ва шу майдон эгаллаган фазонинг хажмига тўғри пропорционал экан. Майдоннинг ҳажм бирлигига тўғри келган энергияси энергиянинг ҳажмий зичлиги дейилади. Таърифимизга кўра:
(10)
Демак, электр майдони энергиясининг зичлиги майдон тарқалган диэлектрикнинг диэлектрик сингдирувчанлиги билан майдон кучланганлиги квадратининг кўпайтмасига тўғри пропорционал экан. Агар электр майдони бир жинсли бўлса, энергиянинг ҳажмий зичлиги майдоннинг ҳамма нуқталарида бир хилда бўлади.
35.O`zgarmas elektr toki .Tok kuchi,tok zichligi
Agar o’tkazgichda elektr maydoni hosil kilinsa, u holda zaryad tashuvchilarning tartibli harakati, ya’ni musbat zaryadlarning maydon yo’nalishida, manfiy zaryadlarning esa qarama-qarshi yo’nalgan harakati vujudga keladi. Zaryadlarning tartibli harakati elektr toki deyiladi. Agar o’tkazgich ko’ndalang kesimidan dt vaqt ichida dq zaryad o’tsa, tok kuchi
Agar har qanrday teng vaqt birligi ichida yuzadan o’tuvchi tokning yo’nalishi va miqdori o’zgarmasa, bunday tok o’zgarmas tok deb atalib
Tokning kuchi deb, o`tkazgichning ko`ndalang kesim yuzidan vaqt birligi ichida o`tgan elektr zaryadiga miqdor jihatdan teng bo`lgan fizik kattalikka aytiladi
Tok kuchining zichligi deb, o`tkazhgichning bir birlik ko`ndalang kesimi yuzidan o`tgan tokning kuchiga miqdor jihatdan teng bo`lgan fizik kattalikka aytilad
36.Elektr qarshiligining tabiati
Elektr qarshilik — elektr zanjiri (yoki zanjir bir qismi)ning elektr tokka koʻrsatadigan aks taʼsirini ifodalaydigan fizik kattalik; omlarda oʻlchanadi. Elektr qarshilik elektr energiyasining boshqa tur energiyaga aylanishiga bogʻliq; elektr energiyasi oʻzgarmaydigan jarayondagi elektr qarshilikni aktiv qarshilik, tok manbai energiyasi elektr yoki magnit maydoniga uzatiladigan jarayonlardagi elektr qarshilikni reaktiv qarshilik deyiladi
37.Zanjirning bir qismi uchun om qonuni
Do'stlaringiz bilan baham: |