Курс иши мавзу: Маҳсулот ишлаб чиқариш таннархини шаклланиши ва уни камайтириш масалалари

4-жадвал
“Тошкент тўқимачилик комбинати” очиқ акциядорлик жамиятида
2008-2009 йилларда бир сўмлик товар маҳсулоти учун қилинган харажатлар таҳлили⁶

Кўрсаткичлар	2018 йил	2019 йил
1	2	3
1. Маҳсулот (иш, хизмат)ларнинг ишлаб чиқариш таннархи, минг сўмда	122750	197592
2. Товар маҳсулотининг солиштирма улгуржи баҳоси, минг сўмда	165340	255395
3. Маҳсулот сотишдан олинган фойда, минг сўмда	42590	57803
4. Бир сўмлик товар маҳсулоти учун қилинган харажатлар, тийин ҳисобида	74,24	77,37

4-жадвал маҳлумотларидан “Тошкент тўқимачилик комбинати” ОАЖининг 2018-2019 йилларда бир сўмлик маҳсулоти учун қанча харажат қилинганини кўришимиз мумкин. Бунга кўра корхонада 2019 йилда 2018 йилга нисбатан маҳсулот сотишдан фойда ошган, лекин шу йилларда ишлаб чиқилган маҳсулотларнинг бир сўмлик қисмига сарфланган харажатлар сезиларли даражада ошган. Яъни бу миқдор 2018 йилда 74,24 тийин бўлса, 2019 йилда эса 77,37 тийинга ошган. Бу миқдорнинг ошишига асосий сабаб корхонада 2019 йилда маҳсулот таннархини ошиши эмас балки, маҳсулот сотиш баҳосининг пасайиши ҳисобига амалга ошган. Умуман олганда корхонанинг йил охирида фойда билан чиққанлигини ҳисобга олсак, бу ҳолатни салбий баҳолаб бўлмайди.
Маълумки, корхона эришадиган фойда миқдорининг ошиши харажатларнинг қисқариши ва сотиш ҳажмини ошиши билан бевосита боғлиқдир. Уларни ўзаро қуйидагича таққослаш мумкин.