Kurs ishi mavzu: Oziq ovqatda qo`llaniladigan sun`iy emulgirlovchi moddalar Bajardi: Xalilayeva Surayyo Kirish
genetik jihatdan o'zgartirilgan manbalar
Download 42.02 Kb.
|
Kurs ishi
genetik jihatdan o'zgartirilgan manbalar
Genetik modifikatsiyalangan organizmlarni o'z ichiga olgan mahsulotlar, shuningdek, genetik jihatdan o'zgartirilgan manbalar ( I MI) 1994-1996 yillarda Evropa supermarketlarining javonlarida paydo bo'ldi. Birinchisi, genetik jihatdan o'zgartirilgan pomidorlardan tayyorlangan tomat pastasi edi. Asta-sekin, GMI ro'yxati kengayib, hozirgi vaqtda mahsulot ishlab chiqarishda GM soyaning 63%, GM makkajo'xori 19%, GM paxtaning 13%, shuningdek, kartoshka, guruch, kolza, pomidor va boshqalar ishlatiladi. GM o'simliklarini etishtirish uchun foydalaniladigan maydon 30 barobar oshdi. GMI ishlab chiqarishda yetakchi oʻrinlarni AQSh (68%), Argentina (11,8%), Kanata (6%) va Xitoy (3%) egallaydi. Biroq so'nggi paytlarda bu jarayonga boshqa davlatlar, jumladan, Rossiya ham qo'shilmoqda. Ushbu turdagi mahsulotlarning inson salomatligi va hayoti uchun xavfsizligi , ekologiyasi va ushbu turdagi mahsulotdan foydalanishning iqtisodiy samarasi muhokama qilinadi. Bir narsa aniq: kelajakda GMI G'arb mamlakatlari va Rossiya bozorlarida o'z ishtirokini kengaytiradi. GMI genetik elementlarning manipulyatsiyasiga asoslangan tanlov mahsulotidir. Organizm genomiga polipeptidni (oqsilni) yoki muayyan funktsiyaga ega peptidlar guruhini kodlovchi gen kiritiladi va yangi fenotipik xususiyatlarga ega bo'lgan organizm olinadi. Bunday xususiyatlar asosan: ma'lum bir turdagi gerbitsidlar va / yoki hasharotlar zararkunandalariga qarshilik. Aynan shu tur uchun g'ayrioddiy bo'lgan yangi fenotipik xususiyatlar GMI tarqalishiga qarshi bo'lganlar orasida xavotir uyg'otadi. Tabiiy jarayonlarga bunday aralashish genetik jihatdan o'zgartirilgan o'simlik iste'molchilariga zarar etkazishi mumkinligi ta'kidlanadi. Ushbu turdagi seleksiyaning atrof-muhitga etkazilgan zarari ham noaniq: hasharotlar va / yoki gerbitsidlarga chidamlilik geniga ega bo'lgan o'simlik o'zining yovvoyi qarindoshlaridan ham, bog'liq bo'lmagan vilkalardan ham afzalliklarga ega bo'ladi. Bu ekologik muvozanatning buzilishiga, oziq-ovqat zanjirining buzilishiga va hokazolarga olib keladi. Boshqa tomondan, GMI ishlab chiqaruvchi yirik kompaniyalar vakillari GM ekinlarini etishtirish global oziq-ovqat muammosini hal qilishning yagona yo'li ekanligini ta'kidlaydilar. Bozorga chiqarilgan GM zavodlari va ularni sotish mumkin bo'lgan mamlakatlar 4-ilovada keltirilgan. Download 42.02 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling