Kuydirish jarayoni

Ajralish jarayonining kinetikasi Ajralish reaksiyasining umumiy tezligi quyidagi formula V = K (Ro-R) bo‘yicha aniqlanadi. bunda: Ro - gazning muvozanat bosimi. R - oqimdagi gazning aniqlangan bosimi. Gaz bosimining umumiy oshishi ajralish jarayonini yuqoriroq haroratlarga ko‘taradi. Termik parchalanish reaksiyaning tezlashtirilishi, reaksiya hududining kengayishi bilan shartlangan. YAngi fazaning paydo bo‘lishidan so‘ng reaksiya markazlari ancha qisqartiriladi. CHunki chegaradagi zarrachalar katta reaksiya qobiliyatlariga ega. Demak, bo‘lim sirti qancha katta bo‘lsa, shuncha ajralish tezligi baland bo‘ladi. Parchalanish jarayonida bo‘lim sirti reaksiya fronti kristallining ustinini ushlab turishidan so‘ng ham o‘sishi mumkin. Moddaning ajralish jarayoni kinetik, diffuzion yoki o‘tkazgich mintaqasida amalga oshirilishi mumkin. Eksperimental ma’lumotlarga ko‘ra, jarayon tartibini baholash uchun har xil tenglamalardan foydalanadilar. Ko‘pincha Kazeev-Kalmagorov tenglamasi qo‘llaniladi.
Metallarning oksidlanishi va sul’fidlanishi. Qaysidir bir metall sirtida kislorod yoki oltingugurt bug‘larining bosimi oksid (sulfid) ajralishi tarangligidan balandroq bo‘lsa, sistemaning muvozanat holatiga intilishi oksidlanish (sulfidlanish) ga olib keladi. Jarayon izotermik, izobarik yoki aralash sharoitlarda oqib o‘tishi mumkin: 2Me + O2 = 2MeO Bu jarayon ajralish jarayoniga teskari, shuning uchun ajralish jarayonini tasvirlaydigan termodinamik ma’lumotlar oksidlanish jarayonlarini ko‘rib shiqishda to‘la qo‘llanishi mumkin. Faqat termodinamik ishoralar teskari belgilar bilan olinadi. Agar birikmalar ajralishida issiqlik sistema bilan yutilib ketsa oksidlanish reaksiyasi esa, aksincha, ekzotermikdir. Metall oksidlanish jarayoni quyidagi bosqishlardan o‘tadi: 1) Qattiq (suyuq) - gaz bo‘lim sirtiga kislorodni diffuziyasi; 2) Bo‘lim sirtiga kislorodni adsorbsiyasi; 3) Kuyindi qatlami orqali ta’sir qiluvshi moddalarning diffuziyasi; 4) Qattiq moddalarining tuzum va otandoshning o‘zgarishlari bilan bog‘liqli kristal kimyoviy aylanishlar. Metallurgiyada oksidlanish va sulfidlanish jarayonlari bilan eritmalarni tozalash reaksiyalarida, oksidlangan nikel rudalarni eritishda, metallarni sulfidlash texnologiyasida, oltingugurt bilan tozalashda, temir olish va boshqalarda uchraydi.