L. N. Xalikova, U. R. Mavlonova

Oltinchi gurux uchug tarqatma material. Eramizning III asrida Osiyoda va 
V asrida Yevropada feodal ishlab chiqarish munosabatlari yuzaga keldi. Ammo 
quldorlik munosabatlari butunlay yo‘qolmadi. Ayrim davlatlarda masalan Xiva 
xonligida quldorlik 1873 yilgacha davom etdi. Ayrim davlatlarda masalan Rossiyada 
quldorlik ishlab chiqarish munosabatlari sifatida yaqqol namoyon bo‘lmadi. 
Feodalizm munosabatlari shakllanishi feodallarning yerga egalik qilishida 
kreposnoy dehqonlarni yerga berkitilishida va shaxsan qaram bo‘lishida, ishlab 
chiqarish qurollarining qoloq bo‘lishida, natural xo‘jalikni xukmron bo‘lishida, 
borshchini va obrok to‘lovlarining mavjudligida ko‘ramiz.Kreposnoy dehqon qulga 
nisbatan yaxshiroq kun ko‘rgan. Chunki ma’lum miqdorda erkin, yerga berkitilgan 
va shu yerda ko‘proq ishlasa o‘ziga manfaati bor.O‘sha davrda yaratilgan iqtisodiy 
g‘oyalarda ham tovar pul munosabatlari qo‘llab quvvatlanadi. Feodal jamiyati yaxshi 

---

 
91 
deb maqtaladi. 
Dars yakunida o‘qituvchi talbalarni mashg‘ulot davomida bergan javoblari, 
tartibi, gurux bo‘lib ishlashi, bir-birlarini fikrini xurmat qilishi va tingash olishlari 
hisobga olib qo‘ygan ballarini eshittiradi.
Mashg‘ulotdan kutiladigan ijobiy natijalar: Talablar mashg‘ulot davomida 
zerikmaydilar, fanga qiziqishlari oratadi, erkin fikrlaydilar, gurux bo‘lib ishlashga, 
liderlikka o‘zgalar fikrini xurmat qilish va Yangi pedagogik texnologiyalarning 
afzalliklarini o‘rganadilar 
3-amaliy mashg‘ulot mavzusi: Merkantilizm iqtisodiy tahlimoti
va uning mohiyati. 
«Bilaman, Bilib oldim. Bilishni hohlayman» metodining qo‘llash. 
Reja: 
1. Merkantilizmning paydo bo‘lishining tarixiy shart sharoitlari.
2. Merkantilizmning tadqiqot predmet iva o‘rganish uslubi.