Lim vаzirligi toshkеnt dаvlаt iqtisodiyot univеrsitеti b

ikkinchi firmalar tomonidan ishlab chiqariladigan mahsulot hajmlari muvozanati Kurno muvozanati deyiladi.
Muvozanat nuqtada har bir firma o`zining raqobatchi firmasining ishlab chiqarish hajmini aniq faraz qiladi. Muvozanat nuqtaga mos holda ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi ikkala firma uchun ham optimal hisoblanadi va hech qaysi firma o`z mahsulotining ishlab chiqarish hajmini optimal hajmdan ko`proq yoki kamroq o`zgartirishdan manfaatdor emas.
Mahsulot hajmini optimal hajmdan har qanday o`zgartirilishi ikkala firmaning ham daromadini kamayishiga olib keladi. Muvozanat ishlab
chiqarish hajmlari Q<sub>1</sub><sup>E</sup> va Q<sub>2</sub><sup>E</sup> firmalarning foydasini maksimallashtira-digan hajmlar hisoblanadi va firmalar bir-birlarining ishlab chiqarish hajmlarini to`g`ri faraz qiladilar.
Kurno muvozanati, o`yinlar nazariyasida Nesh muvozanati deb yuritiladi. Nesh muvozanati holatida har bir o`yinchi o`zining raqibi tanlagan harakatiga ko`ra tanlovi eng yaxshi tanlov hisoblanadi. Nesh muvozanati holatida hech bir o`yinchi o`zining harakatini o`zgartirishdan manfaatdor emas. Kurno muvozanatida ham har bir duopolist raqibi tanlagan ishlab chiqarish hajmida o`zining ishlab chiqarish hajmini foydani maksimallashtiradigan darajada belgilaydi va shu sabab duopolistlar o`zlarining mahsulot ishlab chiqarish hajmlarini o`zgartirishidan manfaat olmaydilar.
Kurno modeli duopolistlar Kurno muvozanat holatida bo`lmaganda, ular shu muvozanatga erishish uchun harakat qilishi mumkinligi to`g`risida hech narsa demaydi. Nima uchun deganda, modelda raqobatchining mahsulot ishlab chiqarish hajmi o`zgarmas deb qilinadigan asosiy farazi bajarilmaydi. Hech qaysi firmaning mahsulot ishlab chiqarish hajmi o`zgarmasdan qolmaydi.
Kurno modeliga misol. Faraz qilaylik, duopolik bozorda ikkita firma harakat qiladi. Duopolistlarning bozor talabi chizig`i chiziqli
funksiya orqali ifodalangan: yoki, P  40  Q , bu yerda Q
ikkala firmaning umumiy ishlab chiqarish hajmi: Q  Q<sub>1</sub>  Q<sub>2</sub> .
Faraz qilaylik, ikkala firmaning ham chekli xarajatlari 4 ga teng MC<sub>1</sub>  MC<sub>2</sub>  4 . Bu holda birinchi firmaning ikkinchi firma ishlab
284
chiqarish hajmidan bog`liq ishlab chiqarish chizig`ini aniqlaymiz, ya′ni Q₁ (Q₂ ) ni. Firma foydani maksimallashtiradi, agar u chekli daromadni chekli xarajatga tenglashtiradigan hajmda mahsulot ishlab chiqarsa.

Birinchi firmaning umumiy daromadi:

TR₁  P Q₁  (40 Q)Q₁  40Q₁  (Q₁ Q₂)Q₁  40Q₁ Q₁² Q₁ Q₂
Chekli daromad MR₁ - bu daromad funksiyasidan olingan hosila

MR  ^R1  240Q Q
_{bo`lgani uchun 1} Q_{1 1 2 .}

Endi MR1 ni			MC1 ga tenglashtirib		birinchi	firmaning foydasini
maksimallashtiradigan ishlab chiqarish hajmini topamiz: