Loyiha muallifi mehriniso xudaybergenova qalb gavhari o‘zbekiston ijodkor yoshlar to‘plami

Ключевые слова: обучение английскому языку, интерактивное обучение, 
интерактивные методы. 
Abstract: Today, innovative pedagogical technologies are focused on the most 
effective production in the educational process. They are widely used in world 
foreign language teaching practice. Not all active learning methods are interactive. 
When we say interactive teaching methods, first of all, the method of learning and 

---

46 
mastering the subject among students is based on mutual communication. This article 
discusses the support of interactive methods in English language classes. 
Key words: English language teaching, interactive teaching, interactive methods. 
Ma‘lumki, chet tilini o‗qitish metodikasida olib borilganda interfaol metodlar 
an'anaviy metodlarga nisbatan samaradorlik darajasini ko‗proq isbotlangan. Ingliz tili 
darslarini interfaol metodlar asosida tashkil etilganda o‗quvchilar mustaqil holda 
erkin fikr yuritadi, ta'lim o‗quvchi-o‗qituvchi, va o‗quvchi-o‗quvchi hamkorligida 
olib boriladi. Interfaol eng faol ta'lim usuli bo‗lib, o‗quvchilarga tez muddatda 
samarali ta'sir etish, mustaqil fikr yuritish, o‗z ustida ishlash, tanqidiy fikrlash, 
ijodkorlik kabi bilim, ko‗nikma va malakalarni ta'minlash. Interfaol dars 
o‗quvchilarning o‗zaro muloqotlari asosida amalga oshirish. 
Interfaol atamasi ingliz tilidagi "interactive", "interact", ya'ni, inter - bu 
"o‗zaro", "akt" - harakat, ta'sir, faollik ma'nolarini bildiradi. Interfaollik, bu - o‗zaro 
ikki kishining faolligi, ya'ni, o‗quv-biluv jarayoni o‗zaro suhbat, dialog shaklida yoki 
o‗qituvchi-o‗quvchilarning o‗zaro muloqotlari asosida kechadi. Interfaollik - o‗zaro 
faollik, harakat, ta'sirchanlik, o‗quvchi-o‗qituvchi, o‗quvchi-o‗quvchi (sub'yekt-
sub'yekt) suhbatlarida sodir bo‗ladi. Interfaol metodlarning bosh maqsadi - ta'lim 
jarayoni uchun eng qulay muhit vaziyatda o‗qishning faol, erkin, ijodiy fikr yuritish, 
uni o‗tkazish, kuchlari, ichki muhitni ishga solishga muhit kuzatish. Bu jarayonda 
bironta ham o‗quvchi chetda qolmay, eshitgan, o‗qigan, ko‗rgan bilgan fikr- 
mulohazalarini ochiq-oydin bildirish uchun ega bo‗ladilar. O‗zaro fikr almashish 
jarayoni sodir bo‗ladi. O‗quvchilarda bilim olishga havas, oladi do ortadi va o‗zaro 
munosabatlar shakl. 
Interfaol metodlarni ingliz tili darslarini to‗ldirishni yordam beradi. Interfaol 
talimning asosiy mezonlari: norasmiy baxs-munozaralar o‗tkazish, o‗quv materialini 
bayon etish va erkin foydalanish, ma'ruzalar soni kamligi, lekin seminarlar soni 
ko‗pligi, o‗quvchilar tashabbus ko‗rsatishlariga jalb qilish, kichik guruh, katta guruh, 
sinf jamoasi bo‗lib ishlash uchun topshiriqlar, yozma ishlar' va boshqa metodlardan 
iborat bo‗lib, ular ta'-tarbiyaviy ishlar ishlab chiqarishni berishda o‗ziga xos kostyum 
ega. Interaktiv usullar: 
- ingliz tili fanini o‗zlashtirish jarayonida o‗quvchilarning ishlarini ko‗tarish; 
- ingliz tilida o‗qituvchi hayotiga real sharoitlarga yaqinlashtirish; 
- samarali aloqa usullari, ya'ni o‗qituvchi-o‗quvchi va'zaro, muloqot ko‗rinishini 
to‗g‗ri boshqarish; 
- yangi nazariy bilim va amaliy ko‗rinishni yangi o‗zlashtirish jarayonini darajaga 
ko‗tarish; 
- ta'lim olish jarayoniga o‗quvchilarning ma'suliyatini belgilash. 
O‗qitishning interfaol usullari, ko‗rsatmali va yetkazib berishdan 

---

47 
Yuklash kabi an'anaviy usullardan uni oshirish yuqori bo‗lib, u talabalarni 
shaxsiy sifatida aniqlash, xususiy qobilyatlarini belgilash, ijodiy mustaqilligini 
ta'minlashda muhim ahamiyatga ega. Interfaol ta'lim va an'anaviy ta'lim bir-biridan 
farq qiladi: 
1. O‗quv rejadagi mavzular bo‗yicha interfaol darslar yaratish malakasini olish zarur. 
Bunda har bir mavzu bo‗yicha mashg‗ulotning maqsadiga to‗liq erishishni ta'minlash 
uchun interfaol yoki an'anaviy mashg‗ulot turlaridan ko‗zda tutiladi. 
2. Interfaol mashg‗ulotning samarali bo‗lishi uchun o‗quvchilar yangi mashg‗ulotdan 
oldin uning mavzusi bo‗yicha fikrlarni va dastlabki ma'lumotlarni bilishlarini 
ta'minlash zarur. 
3. Interfaol mashg‗ulotda o‗quvchilarning mustaqil ishlashlari an'anaviy 
mashg‗ulotga nisbatan ko‗p vaqt sarflanishini olish zarur. 
O‗quvchilarda tinglash, gapirish, nutq va o‗qish kabi ko‗rinishini rivojlantirish 
metodlar orqali harakat qilish interaktiv ega bo‗lib, kommunikativ muhitda dars 
o‗quvchilarni til o‗rganish, o‗quvchilarni ingliz tilini maqsadli qilish yo‗ kuchish va 
tabiiy nutqni rag‗ tutish muhim. shaxsiy ingliz tili darslarida o‗quvchilar o‗rtasida 
interfaollikni ta'minlashga mo‗ljallangan ayrim metodlar haqida qisqacha 
ma'lumotlarni keltiramiz: 
KWL - bilardim, bilishni hohlayman, bilaman.Men nimani bilardim Men nimani 
bilmoqchiman Men nimani o‗rgandim. Xorijiy tillarni o‗qitishda ushbu grafik 
organizatordan keng qo‗l grafik. O‗tilayotgan bo‗yicha o‗quvchilarning dars 
avvalidan nimani bilishlari va nimani bilishni hohlashlarini 1 va 2 ustunlarni 
to‗ldirish orqali aniqlab olish orqali olish mumkin. Dars so‗ngida o‗quvchilar 
tomonidan 3- ustun to‗ldiriladi. 
PPP - taqdimot, amaliyot va ishlab chiqarish.Ushbu metod o‗quvchilarga yangi 
mavzu bilan tanishishga imkon beradi. O‗qituvchi tomonidan taqdim etilgan 
mavzuga topshiriqlarni bajarib, keyingi bosqishda o‗quvchilarning o‗zlari tasviriy 
tasvirlar kabi ijodiy qiyofada ingliz tilidan tasvirlar. 
ESA - Engage, Study Activate (Mashg‗ul, o‗rganish va faollashtirish) 
o‗quvchilarni juft bo‗lib vada ishlash orqali ingliz tilida og‗zaki muloqot qilish 
ko‗rinishini kuzatishga qaratiladi. Misol uchun, o‗quvchilarga juftlikda ishlash uchun 
tugallanmagan jumlani o‗zaro kelishib kerakli so‗zlar bilan davom etaditaklif qiladi. 
Bu jarayonda ingliz tilida mustaqil fikr yuritish, o‗ziga bo‗lgan ishonch, muloqot 
ko‗rinishini rivojlantiradi. 
Case Study - taklif etilgan mavzu bo‗yicha ma'lumot to‗plashni o‗z ichiga 
oladi. Har bir ishtirokchi savol-topshiriqlar ro‗yxati bilan tanishadi. O‗qituvchi savol 
va javoblarni yordam beradi, o‗zaro muloqot ingliz tilida olib borilishi ta'minlanadi. 

---

48 
Logical sequence method - mantiqiy ketma-ketlik metodiga ko‗ra, o‗quvchilar 
avval dialoglarni tinglashlari, keyin matnni o‗qib, so‗ngra ingliz tilidagi qisqa videoni 
tomosha qiladilar va amalda qo‗llash kabi ko‗nikmlarni rivojlantiradilar. 
Role-play - rolli o‗yin bir paydo o‗zida nutq, o‗yin va ta'lim hosil qilish 
jarayonida. O‗quvchilar turli xil rollarni ingliz tilida ijro etadilar. Rolli o‗yinning 
maqsadi o‗quvchilarning nutq ko‗rinishini rivojlantirish va rivojlantirishdir. Rolli o‗ 
milliy vositalariga aloqadorligi tufayli, u umumiy o‗rta ta'limning o‗rta ta'lim dasturi 
loyihasiga bo‗lgan raqobatni qo‗llash, chet tilida qo‗llab-quvvatlash orqali uyg‗otadi. 
Motivatsion va rag‗batlantiruvchi funktsiyani va turli xil nutqiy vositalarda 
o‗quvchilarning muloqotini taqlid qilish imkonini beradi. 
Xulosa qilib qilib, dars samaradorlini ta'minlashni maqsad qilgan o‗qituvchi 
interfaol dars usullaridan o‗z o‗rnida mohirona ishlatsagina o‗z maqsadiga erishadi.