Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti
Download 1.34 Mb. Pdf ko'rish
|
|
Hakamlik sudlari
tomonidan hal etiladigan nizolar Fuqarolik huquqiy munosabatlardan kelib chiqadigan nizolar Tadbirkorlik subyektlari o’rtasida vujudga keladigan xo’jalik nizolari 27 27 HAKAMLIK MUHOKAMASI Farzandlikka olish; Qon-qarindoshlik, bolalarning nasl-nasabini belgilash bilan bog‘liq nizolar; Shuningdek, mehnat nizolari hakamlik sudlari tomonidan hal etilishi mumkin emas. Mehnat nizolari mehnat nizolari komissiyalari yoki sud tomonidan ko‘rib hal etiladi. Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 269-moddasiga asosan quyidagi mehnat huquqiy munosabatlardan kelib chiqadigan nizolar bevosita tuman (shahar) sudlarida ko‘rilishi lozim: 1) agar xodimning ish joyida mehnat nizolari komissiyasi tuzilmagan bo‘lsa; 2) ular mehnat shartnomasini bekor qilish asoslaridan qat’i nazar, ishga tiklash to‘g‘risida, mehnat shartnomasini bekor qilish vaqti va asoslari ta’rifini o‘zgartirish to‘g‘risida, majburiy progul yoki kam haq to‘lanadigan ishni bajargan vaqt uchun haq to‘lashga doir bo‘lsa; 3) ular xodim tomonidan ish beruvchiga etkazilgan zararning to‘lanishi haqida bo‘lsa; 4) ular mehnat vazifalarini bajarayotganda xodimning sog‘lig‘iga shikast etkazilgani oqibatidagi zararni (shu jumladan ma’naviy zararni) yoki uning mol-mulkiga etkazilgan zararni ish beruvchi tomonidan to‘lanishi haqida bo‘lsa; 5) ular ushbu Kodeks 78-moddasining ikkinchi qismida nazarda tutilgan hollarda ishga qabul qilish rad etilganligi haqida bo‘lsa; 6) ular ish beruvchi va kasaba uyushmasi qo‘mitasi yoki xodimlarning boshqa vakillik organi bilan oldindan kelishib hal etilgan masalalar yuzasidan kelib chiqqan bo‘lsa. Qonunda nazarda tutilgan boshqa nizolar deganda, qonun bilan boshqa organlar vakolatiga kiritilgan nizolar tushuniladi. Fuqarolik protsessual kodeksi, Xo‘jalik protsessual kodeksi bilan belgilangan nizolar bo‘lishi mumkin. Jumladan, Fuqarolik protsessual kodeksi 279-moddasiga asosan alohida tartibda yuritiladigan quyidagi nizolar bevosita fuqarolik sudlariga taaalluqlidir: 1) yuridik ahamiyatga ega bo‘lgan faktlarni aniqlash to‘g‘risidagi ishlar; 2) bolani farzandlikka olish to‘g‘risidagi ishlar; 3) fuqaroni bedarak yo‘qolgan deb topish va fuqaroni o‘lgan deb e’lon qilish to‘g‘risidagi ishlar; 4) fuqaroni muomala layoqati cheklangan yoki muomalaga layoqatsiz deb topish to‘g‘risidagi ishlar; |
