M. A. Sovuq Kognitiv Uslublar

Torlik / kenglik toifalari

Ushbu kognitiv uslub ma'lum darajada смыслу когнитивному стилю "tor/keng chiziqli tenglik" kognitiv uslubiga yaqin, garchi ular далеко не тождественные bir xil uslub ko'rinishlaridan uzoqdir проявле­ . Ekvivalentlik diapazoni тивной дифференциации turli xil ob'ektlarni turli xil на основе множества kontseptual toifalarga ("katta", "tartibsiz shaklga ega", "qizil" va boshqalar) asoslangan holda farqlash sub'ektlarining darajasini tavsiflaydi. Kategoriyaning kengligi ет степень субъективной дифференциации содержания bitta toifadagi tarkibni sub'ektiv farqlash darajasini aks ettiradi(значения катего­ рии katego rii "katta" qiymatining turli xil степень разграничения различных o'zgarishlari, rang rangining turli xil soyalarini farqlash darajasi крас­ va boshqalar). Shunday qilib, Nishabning tor toifachilari o'z taassurotlarini aniqlashlari va ограничивать область ma'lum bir toifani qo'llash doirasini cheklashlari mumkin, aksincha, склонны подводить под одну категорию большое keng ufqchilar uni tasdiqlovchi ko'plab misollarni bitta toifaga kiritishga moyildirlar подтверждающих ее .
Методики диагностики Torlik/kenglik toifasini diagnostika qilish usullari

1. 
   "Nuqta to'plamlarini baholash" metodologiyasi (Bruner.Tajfel, 1961). Sinov materiali состоит из нескольких 9 ta nuqta to'plamidan iborat bir nechta diapozitiv seriyalardan iborat bo'lib, ularning har biri tasodifiy joylashtirilgan 20 dan 28 gacha nuqtalarni o'z ichiga oladi. Mavzu за корот­ bir muncha vaqt ta'sir qilish vaqtida ushbu ketma -ket taqdim etilgan to'plamlarni 20, 21 va 22 nuqtadagi standart to'plamlar bilan aniqlashi kerak. Показатель меры Kategoriya kenglik o'lchovi ko'rsatkichi : число кадров, обо­ standart to'plamlar bilan bir xil bo'lgan mavzular bo'yicha muhim kadrlar soni . Ularning nisbiy o'sishi keng toifalashni, ijobiy natijalarning pasayish tendentsiyasini — tor toifalashni tavsiflaydi.
   
2. 
   Sinonimlarni tanlash usuli (Bottenberg, 1970). 24 ta 24 asosiy so'z (otlar, fe'llar yoki bilan lagativlar) turli xil sinonimlar bilan. Mavzu ulardan asosiy so'zga o'xshash, uning sinonimlari deb hisoblaydiganlarni tanlashi kerak . Katego riyaning kenglik ko'rsatkichi: tanlangan sinonimlarning umumiy soni (bu raqam qanchalik kichik тем уже предпочитаемая bo'lsa, sub'ekt tomonidan afzal широта qilingan toifadagi kenglik allaqachon mavjud).
   
3. 
   "O'rtacha hukmlar" metodologiyasi. предложенного T. pettigrew (Pettegrew, 1958) tomonidan taklif qilingan ushbu testning versiyasida sub'ektga предъявляются quyidagi turdagi 20 ta vazifa taqdim etiladi: birinchidan, unga щается средняя biron bir ob'ekt yoki hodisaning o'rtacha qiymati (erkakning o'rtacha balandligi, qushning o'rtacha tezligi va boshqalar) qo'shiladi, so'ngra ushbu ob'ekt yoki hodisaning maksimal va minimal miqdorini tanlash taklif etiladi 4 ta variantdan taklif qilingan. Keyin har bir javob ma'lum miqdordagi ballar bilan baholanadi.
   

Har bir topshiriq uchun maksimal ball-8 ball. Zotel esa torlik/kenglik o'lchovlari toifalar: barcha topshiriqlar bo'yicha ballar yig'indisi (bu miqdor qancha kam bo'lsa, tor toifalar склонен использовать mavzudan foydalanishga moyil bo'ladi).
В варианте методики «Средние суждения», предложенном S. Fillenbaum (Fillenbaum, 1959) tomonidan taklif qilingan "o'rtacha hukmlar" metodologiyasining variantida sub'ekt har qanday ob'ekt yoki hodisaning maksimal, o'rtacha va minimal qiymatini (masalan, erkakning o'rtacha balandligi) olishi kerak. Показатель Kategoriya kengligi ko'rsatkichi: mavzu tomonidan taklif qilingan maksimal va minimal qiymatlar o'rtasidagi farq ( u qanchalik kichik bo'lsa, toifalarga ajratish shunchalik tor bo'ladi).
Qizlar odatda рода концептуальный консерватизм) по методике Петтигрю Pettigryuning o'g'il bolalar bilan taqqoslaganda (Tajfel, Richardson, Everstine, 1964) usuli bo'yicha tor toifalashni (konseptual konservatizmning bir turi) topadilar. Ilgari chaqirilgan sub'ektlar yotish his-tuyg'ular, yaratish tendentsiyasi bilan ajralib turardi va ip пользовать более kengroq toifalardan foydalanish (Isen, Daubman, Daubman, 1984).
Garchi стилей, как диапазон ekvivalentlik diapazoni va katego riyaning torligi/kengligi kabi kognitiv uslublarda катего­ biz psixologik jihatdan nisbatan bir xil xususiyatlarga ega bo'lsak-da, ba'zi mualliflar ushbu или на от­ uslub parametrlari o'rtasida ajralish yoki juda zaif korrelyatsion bog'liqlik mavjudligini зи между этими стилевыми ta'kidlaydilar. Bu holat
tushuntirish qiyin bo'lib tuyuladi, chunki bu ikkala uslub описывают ham kontseptual fikrlash ishining ma'lum bir jihatini , ya'ni акты tasniflash harakatlarini tavsiflaydi.

2.