M. Dáwletov, Sh. Allaniyazova, D. Seytqasımov, A. Dáwletova

29-shınıǵıw. Qosıqtı kórkemlep oqıń hám yadlap alıń.
JOLDAS MUǴALLIM
(poemadan úzindi)
O, ádiwli muǵallimim, ustazım, 
Balalıq ómirimniń boldıń baǵmanı, 
Jetelep kirgizip mektep baǵına, 
Jegizdiń turmıstan shiyrin miywanı. 
Bir hárip úyretken adamǵa qırq jıl, 
Xızmet qılsań, ol da bolar deydi az. 
Siz ushın, siz ushın qosıqlarım bul, 
Dańq hám alǵıs sizge, qádirdan ustaz! 
Jaslıq sózim bolsın. Qoldı berińiz! 
Aldıńızda beldi buwayın bekkem, 
Isleymen xalıq ushın, sınap kórińiz, 
Dúnyada eń sońǵı demime shekem. 
Kete almassań bir súysinip qaramay, 
Jańa awılǵa jarasıqlı jańa jay. 
Tur ánekey mektep mısal bóbegin,
Bawırına basıp kúlgen anaday. 
Kúlimlegen júzi báhár tańınday, 
Shákirtlerin jaqsı kórgen janınday, 
Balalardıń keypin ańlar kúlimlep, 
Muǵallim de súykimli edi qanıńday! 
(I. Yusupov)

---

26
30-shınıǵıw. Tekstti oqıń. Mazmunın sóylep beriń.
MUǴALLIMGE RAXMET
(povestten úzindi)
Eki-úsh kúnnen berli túnletip qar jawsa da, búgin hawa 
ashıq edi. Appaq qarlar kún menen shaǵılısıp, kózińdi 
qamastıradı. Mine‚, eń aqırǵı sabaqtı oqıp atırmız. Bul dene 
shınıqtırıw sabaǵı edi.
Meńlimurat aǵanıń baladay-aq, bizler menen aralasıp 
oynaǵanına, oyınımızǵa basshılıq etkenine tóbemiz kókke 
tiygendey quwanamız. Óytpey ne qılayıq, burınǵı mollamız 
Meńlimurat aǵaǵa usap, aralasıp oynamaq túwe bárhama 
«oynamań», «suwǵa shomılmań» — dep zar qaqsay beretuǵın 
edi.
Meńlimurat aǵa kelgeli dene shınıqtırıw degen ádet 
bizlerdiń arnawlı sabaǵımızdıń birine aynaldı. Ol áweli usı 
sabaqtı baslarda — «Densawlıǵımız ushın paydalı» — dep kóp 
úyretken edi. Bul sóz qulaǵıma birinshi mártebe tiygende, 
bayaǵı eski mektepke qatnap júrgendegi esitkenlerim yadıma 
tústi.
Ol bılayınsha edi: Molla hár sabaǵın oqıtıp bola sala, 
onda da kewilli otıra ǵoysa, «búgin kete beriń, demimiz 
túwesilmese, erteń kórisermiz» — dep qaladı...
Ol bárqulla «adamnıń demi sanawlı boladı, túwesilse 
óleseń? — dep qulaǵımızǵa quyıp taslaǵan qusaydı-aw! Men 
de «Íras shıǵar, demim túwesilip qalmaǵay» — dep kóp 
oylanatuǵın edim. Qáne, oylamay da kórshi! Ólgendi kim 
jaqsı kóredi! Aqsham jatqanımda usı esime túse ǵoysa 
qorıqqanımnan demimdi túwesip almayın dep, siyreklew dem 
alıp jataman. Kózim uyqıǵa ketkenshe, erinbey neshe ret 
dem alǵanımdı barmaq búgip sanayman.
Biraq Meńlimurat aǵa áwelgi kúnlerdiń ózinde-aq, men 
oylaǵan pikirlerdiń hámmesin pasıqqa shıǵardı. Sóytse de, 
oǵan isenbeymen. Dene shınıqtırıw sabaǵında juwır dese, 
bir ózim emes-aq, hámme de sonday! Eńsemnen qara tas 
basqanday bolıp júretuǵın edim. Sebebi, juwırıp bolǵan 
soń‚ júregiń dúrsildep, ústi-ústine qansha dem alasań! Eger 

---

27
sóytip júrip demiń birden túwesilse, wássalam! Usı oylardan 
qutqarǵan Meńlimurat aǵa!
(T. Qayıpbergenov)