M. F. Ziyayeva xirurgik kasalliKlar bilan og‘rigan va intensiv terapiyani o‘tayotgan beMorlarda HaMsHiraliK parvarisHi

Qo‘l asboblari bilan o‘pkaning sun’iy ventilatsiyasi
Ekspirator o‘pkaning sun’iy ventilatsiyasi uchun qo‘l nafas 
asboblari ishlatiladi. Bular: RDA, Ambu qopchasi, DP, KAMA 
lardir. Ambu qopchasini ishlatganda bir qo‘l bilan bemorning 
boshi orqaga qayiriladi va shu bilan birga niqobni bemorning 
yuziga mahkam bosiladi: burun qismini birinchi barmoq bilan, 
jag‘ qismini ikkinchi barmoq bilan, uchinchi va to‘rtinchi 
barmoqlar bilan bemorning jag‘i yuqoriga tortiladi. Bunda 
og‘iz yopiladi, havo burun orqali kiradi. Nafas berish yanada 
samarali bo‘lishi uchun, burun yo‘llari berk bo‘lganda havo 
o‘tkazgichlardan foydalaniladi. Havo o‘tkazgich til ildizini oldiga 
surib, havoga yo‘l ochadi. Havo o‘tkazgich o‘lchamini to‘g‘ri 
tanlash kerak (kalta bo‘lsa, tilni halqumga itarib yuboradi, kattasi 
ham maqsadga muvofiq emas). Shu bilan birga havo o‘tkazgich 
nafas yo‘llari o‘tkazuvchanligiga kafil bo‘lolmasligini esda tutish 
lozim. Havo o‘tkazgichni og‘izga burmasini pastga qilib kiritiladi, 
keyin 180°ga aylantiriladi. S­simon naycha bilan o‘pkaning sun’iy 
ventilatsiyasi o‘tkazilganda bir qo‘l bilan burun berkitiladi, 
ikkinchi qo‘l bilan og‘iz chetlari qisilib, germetikligiga e’tibor 

---

199
beriladi. Ambu qopchasi bilan ventilatsiya qilinganda havo 
o‘tkazgichdan foydalanish mumkin.
O‘pkaning sun’iy ventilatsiyasi qoidalari:
1. «Bemorning o‘pkasi – reanimator o‘pkasi» sistemasi germe-
tikligini ta’minlash.
2. Ko‘krak qafasiga puflaganda u ko‘tarilib, so‘ng pasayishini 
(eshitib ko‘rish ham mumkin) nazorat qilish.
3. Nafas yo‘llari normal o‘tkazuvchanligini ta’minlash (kerak 
bo‘lsa, havo o‘tkazgichdan foydalaniladi).
4. Shaxsiy xavfsizlikni esdan chiqarmaslik (infeksiya va h.k).
o‘pka-yurak reanimatsiyasi samaradorligining belgilari:
ko‘z qorachig‘ining torayishi;
–
uyqu arteriyasida pulsning paydo bo‘lishi;
–
bemor qon bosimining ko‘tarilishi;
–
periferiyada tomir urishining paydo bo‘lishi;
–
teri rangining yaxshilanishi.
–