M. G. Safin,D. G‘. Hayitov, yu. S. Ruziyev

 
3-tajriba. C vitaminning 2,6-dixlorfenolindofenol bilan rangli 
reaksiyasi 
 
Ishni bajarish tartibi. Oltita probirka olib, shtativga ikki qator qilib 
joylashtirib 1a,1b,2a,2b,3a, 3b tartibda raqamlanadi. So‘ng 1ava1b ga 
na’matak ekstraktidan,2a va 2b ga olma ekstraktidan, 3a va 3b ga karam 
ekstraktidan 3 tomchidan tomiziladi. So‘ng 1a,2a,3a dagi probirkalardagi 
C vitaminini qaynatish yoki vodorod peroksidi qo‘shish yo‘li bilan 
parchalanadi. Bundan keyin hamma probirkalarga 1 tomchidan xlorid 
kislotaning 2 % li eritmasidan qo‘shiladi va birin-ketin tomchilab avval 1b, 
2b va 3b probirkalarga 2,6-dixlorfenolindofenolning 0,001 N eritmasidan 
tomiziladi. Bu probirkalarda C vitamini mavjudligi tufayli dastlabki 
qo‘shilgan indikatorning gulobi rangi yo‘qoladi. Keyinchalik esa namuna 
tarkibidagi askorbin kislota oksidlanib ketganligi tufayli gulobi rang 
saqlanib qoladi. Nazorat vazifasini bajargan 1a, 2a, 3a probirkalarda esa 
askorbin kislota qaynatish yoki vodorod peroksidi ta’sirida oksidlangan 
holatga o‘tganligi sababli gulobi rangning rangsizlanishi umuman 
kuzatilmaydi. Bu o‘rinda C vitamini to‘g‘risidagi fikrni davom ettirib 
aytish mumkinki, biomateriallar tarkibidagi bu vitaminni miqdorini 
aniqlashda aynan shu 2,6-dixlorfenolindofenol bilan bo‘lib o‘tadigan 
rangli reaksiyadan foydalaniladi. 
O‘tilgan mavzuni mustahkamlash uchun savollar 
1.Vitaminlar qanday moddalar. 
2.Vitaminlarning tasniflanishi. 

---

148 
3.Yog‘ da eruvchi vitaminlarni tavsiflang. 
4. Suvda eruvchi vitaminlar va ularning umumiy tavsifi. 
5.Vitaminsimon moddalar va ularning tavsifi. 
6.Gipo-, a- va gipervitaminoz holatlarining kelib chiqish sabablari. 
7. A vitaminiva uning fiziologik ahamiyati. 
8. D vitamini, tuzilishi va ahamiyati. 
9. K vitaminini tuzilishi, xossalari va ahamiyati. 
10. E vitaminini kimyoviy tuzilishi,xossalari. 
11. B guruhi vitaminlari, ularning xossalari. 
12.Vitaminsimon moddalar, ularning tuzilishi va fiziologik ahamiyati. 
13. Vitaminlarning tabiiy manbalari. 
14. Odam organizmining yog‘da eruvchi vitaminlarga bo‘lgan 
ehtiyojlari. 
15. Odamning suvda eruvchi vitaminlarga bo‘lgan kunlik etiyojdlari. 
17.Koferment vazifasini bajaruvchi suvda eruvchi vitaminlar. 
18. Koferment vazifasini bajaruvchi vitaminsimon moddalar.