M kariyev, R. Alimov
Download 1.59 Mb. Pdf ko'rish
|
Harbiy dala jarrohligi
|
Vaziyatii masalalar
1. Oddiy askar Z.travma olgandan 2 soat keyin zambilda BrTP ga yarador holda keltirildi. Portlovchi aviabombada portlovchi to‘lqin natijasida yerga otilib tushgan. Bel sohasidagi og‘riqdan shikoyat qi- ladi. Umumiy ko'zdan kechirilganda: ahvoli nisbatan qoniqarli. Teri qatlamlari shikastlari yo‘q. Puls daqiqida 80 ta. Qon bosimi 110/60 mm/sim. ust. Oyoqlarda harakat aktiv, to‘la hajmda. Sezgirlik buzil- magan. Mustaqil siya oladi. Umurtqa pog'onasida ko‘zga ko‘rinarli deformatsiyalar yo‘q. Paypaslaganda birinchi bel umurtqasida o‘tkir lokal og'riq aniqlanadi. 1) Tashxis qo‘yish va uni asoslash. 2) Punkt ichi saralash ish- larini amalga oshirish. 3) Tibbiy yordam hajmini ko'rsatish va asoslash. 2. Serjant V.shikast olgandan 3 soat o‘tgach, BrTPga keltirilgan. Bel sohasiga orqa tarafdan daraxt kundasi kelib tushgan, ezgan. Shun- dan so'ng o'rnidan tura olmagan. Butun belida qamrab oluvchi og'riqlar paydo bo‘lgan. Umumiy ko‘zdan kechirilganda: puis da- qiqada 92 ta. Qon bosimi 120/60 mm sim. ust. Oyoqlarda harakat 103 faoliyati susaygan. Lasega va Kernig musbat simptomlari. Birinchi va ikkinchi bel umurlqalarining o'tkir o'simtalari bo'rtib chiqqan va pay- paslaganda og'riqli. Siydik pufagi to'lgan lekin siydik ayirishga xo- hish yo'qolgan. I) Tashxis qo'yish va uni asoslash. 2) Punkt ichi saralash ishlarini amalga oshirish. 3) Tibbiy yordam hajmini ko'rsatish va asoslash. 3. Oddiy askar D.travma olgandan 2 soat o'tgach, BrTPga kel- tirilgan. Portlash to'lqini uloqtirib tashlagan. Mustaqil harakatlana oladi. Bo'yin orqa sohasidagi og'riqlaridan shikoyat qiladi. Urnumiy ko'zdan kechirilganda: boshi o‘ngga bukilgan va majburiy holatga tushgan. Ollinchi va yettinchi o'tkir o'simtalar sohasida lokal og'riqlar mayjud. Sezgirlik saqlangan. Harakatlanish sohasi o'zgarishsiz. 1) Diagnoz qo'yish va uni asoslash. 2) Punkt ichi saralash ishlarini amalga oshirish. 3) Tibbiy yordam hajmini ko'rsatish va asoslash. 4. Leytenant I. BrTPga zambilda immobilizatsiyasiz keltirilgan. 3 soat oldin yuqoridan qulab, boshi bilan tushgan va jarohat olgan. Oyoqlarda harakatning yo'qligi va qo'llar sustligi, bo'yin sohasidagi og'riqlardan shikoyat qiladi. Urnumiy ko'zdan kechirilganda: boshi oldinga bukilgan. Pastki paraplegiya. Yuqori paraparez (harakat faqat yelka bo'g'inida bor) kuzatiladi. Bo'yin segmentida og'riq, sezgisi yo'qolgan. Siydik pufagi to'lgan. 1) Tashxis qo'yish va uni asoslash. 2) Punkt ichi saralash ishlarini amalga oshirish. 3) Tibbiy yordam hajmini ko'rsatish va asoslash. 5. Jarohat olgandan 4 soat o'tgach, BrTPga motoo'qchi kel- tirilgan. Bel sohasida chap tarafdan XII ko'krak umurtqasidan III bel umurtqasigacha o'lchamlari 14x6 sm li jarohat bor. Oyoqfari- da aktiv harakat biroz cheklangan, teri reflekslari saqlangan, tizza reflekslari susaygan, Axill refleksi o'ng tarafda susaygan, chapda yo'qolgan. 1) Tashxis qo'yish va uni asoslash. 2) Punkt ichi saralash ish- larini amalga oshirish. 3) Tibbiy yordam hajmini ko'rsatish va asoslash. 6. Serjant K. ko'krak umurtqalarining pastki qismida aviabomba oskolkasidan jarohat olgan va shu hodisadan 4 soat keyin zambilda BrTP ga keltirildi. Puls daqiqaiga 110 ta. Qon bosimi 80/50 mm sim. ust. tanasining pastki qismida paralich aniqlangan. Og'riq va taktil sezgilari yo'qolgan. XI, XII ko'krak umurtqalari sohasida qon bilan shimilgan bog'lam bor. Jarohat olgandan beri bemor siydik ajratmagan. Qorni shishgan, siydik pufagi to'lgan. 1) Tashxis qo'yish va uni asoslash. 2) Punkt ichi saralash ish- larini amalga oshirish. 3) Tibbiy yordam hajmini ko'rsatish va aso- slash. 104 1. Umurtqa pog'onasi va orqa miyaning yopiq shikastlanish tas- nifini bayon qiling. 2. Orqa miya yopiq jarohatlanishining simptomlarini sanab be- ring. 3. Umurtqa pog‘onasining yopiq jarohatlanishi tasnifini bayon qi- ling. 4. Orqa miya jarohatlanganda segmentar va o'tkazuvchi o'zgarishlar nima bilan izohlanadi? 5. Orqa miyaning jarohatlanishi segmentiga qarab qanday simpto- mokomplekslari bo'lishi mumkin? 6. Umurtqa pog'onasi va orqa miya jarohatlanishida tibbiy yor- dam hajmini ayting. 7. Bo'yin umurtqasi yopiq shikastlanganda immobilizatsiyaning o'ziga xos xususiyatlari nimalardan iborat? 8. Umurtqa pog'onasi va orqa miya yopiq jarohatlarining BrTP da qanday saraiash guruhlari bor? 9. BrTPda turli saraiash guruhlaridagi bemorlarga tibbiy yordam berish hajmini aytib bering. 10. Umurtqa pog'onasi va orqa miya shikastlanishining HDXG da davolash prinsiplarini aytib bering. 11. Umurtqa pog'onasi va orqa miyaning o'qotar qurollar bilan jarohatlanish tasnifini ayting. Umurtqa pog'onasi va orqa miyaning teshib kiruvchi jarohatlarini diagnostika qilish nimalarga asoslanadi? 12. Orqa miya jarohatlanishining og'irlik darajasini nima belgi- laydi? 13. Umurtqa pog'onasi va orqa miya o'qotar qurollar bilan jarohatlanishining klinik kechish tartibini ayting. 14. Umurtqa pog'onasi va orqa miya o'qotar qurollar bilan jarohatlanishida tibbiy yordam hajmini ayting. 15. Umurtqa pog'onasi va orqa miya o'qotar qurollar bilan jaro- hatlanganda BrTPda qanday saraiash guruhiari tashkii etiladi? 16. O'qotar qurollar bilan jarohatlanganda BrTGTdagi turli sa- raiash guruhlariga tibbiy yordam hajmini ayting. 17. Umurtqa pog'onasi va orqa miya o'qotar qurollar bilan jaro- hatlanganda HDXGda davolash prinsiplarini aytib bering. 105 |
