M. X. Baybayeva Nizomiy nomidagi tdpu "Pedagogika" kafedrasi

Nazorat uchun savollar
1.Guruh rahbarining faoliyatida pedagogik mahoratning tutgan o‘rni.
2.Guruh rahbarining o‘quvchilar bilan muomalasining o‘ziga xos xususiyatlari.
3.Guruh rahbari faoliyatida muomalaning ahamiyati


7-MAVZU: Tarbiyaviy ishlar jarayonida guruh rahbarining pedagogik mahorati.
Mavzu rejasi:
1.Guruh rahbari va uning faoliyati mazmuni.
2.Guruh rahbarining vazifalari, huquq va majburiyatlari.
3.Guruh rahbarining o‘quvchilar bilan olib boradigan ish shakllari


Tayanch tushunchalar: ma’naviyat, komil inson, barkamol shaxs, shaxsiy sifatlar, kasbiy sifatlar, ahloq, odob, sog‘lom avlod, ma’suliyat, tarbiyachilik kasbi, vatan, jamiyat, ezgulik, milliy ma’suliya, izlanish, iqtidor, tarbiyaviy jarayon,pedagogik mahorat .

Vatanimizni kelajagi bo‘lgan yoshlarimizni odobli va oliyjanob qilib tarbiyalash davr talabidir. Shu bois arkamol inson haqida uning mehnati, turmushi, namunaviy kamoloti xususida g‘amxurlik qilish hukumatimizning asosiy maqsadi bo‘lib qolmoqda. Milliy tarbiya asosan o‘quvchi ruhiyati bilan bog‘liq ichki kechinmalarini his etishtarbiyavity jarayonni takamollashtirish milliy ruh bilan sug‘orilgan o‘quv-tarbiya dasturlarini yaratish tarbiyaviy tashkiliy tadbirlarning asosini tashkil etadi. Yaxshi tarbiya insonning bebaho ma’naviy boyligidir. Demak, kelajagimiz, orzu-umidlarimiz, ishonchimiz, butun borlig‘imiz tarbiyaga, tarbiyachi murakkab olib boroyotgan ishning samaradorligiga, tarbiyaviy soatlarning hamda darsdan tashqari tarbiyaviy tadyuirlarning nechog‘lik mahorat bilan tashkil eta bilishga bog‘liq.

Tarbiyaviy soatlar – guruh murabbiylarining ijodiy izlanish i va pedagogik mahoratining namoyishi demakdir.
Trabiyaviy soatlar tarkibiy qismlari:

1. 
   Kirish.
   
2. 
   Asosiy qism
   
3. 
   Badiiy qism
   
4. 
   Yakuniy qismlardan iborat bo‘lib, tarbiyaviy soatlarni ma’naviy jihatdan boy, umuminsoniy va milliy qadriyatlar asosida tashkil etilsa ularning amaliy ahamiyati yanada yorqinroq namoyon bo‘ladi.
   

Tarbiyaviy soatlar – bilim yutri sharoitida darsdan tashqari tarbiyaviy ishlarni tashkil etishning asosiy shaklidandir.
Tarbiyaviy ishlarnitakomillashtirish asosan dars, tarbiyaviy soatlar, darsdan tashqari tarbiyaviy tadbirlarni o‘z ichiga olgan pedagogik jarayon xisoblanib, uning mohiyati, mazmuni, shakl va uslublari yuqori sifat ko‘rsatkichi bilan takomillashtirishga guruh rahbari va o‘quvchilarning qiziqishlarini, dunyo qarashlarini kengaytirishga shaxsiy yo‘nalish bo‘yicha qo‘lga kirilgan tajriba yutuqlariga qarabbelgilanadi va amalga oshiriladi.
Komil insonni tarbiyalash maskanlaridan biri sifatida kollejlarda usmirlar mustaqil ravishda badiiy-estetik, adabiy, jismoniy tarbiya va boshqa qiziqishlarga oid vositalar yordamida milliy urf-odatlar, an’analar ruhidagi ommaviy tadbirlar tizimini shakllantirishga sharoit yaratiladi.
Tadbirlar tizimi kutubxona, baxs-munozaralar, kuvnoqlar va zukkolar musobaqalarida, sport uyinlari, to‘garaklar, ekskursiya va sayohatlar hamda boshqa qiziqarli mashg‘ulotlardan iborat .
Bu borada bolalarning yosh va umumta’lim maktablarida egallagan bilim va kunikma imkoniyatlari, qiziqish va ehtiyojlariga suyanish kutilgan samaralarni beradi.
Shuningdek, ma’naviy-ma’rifiy tarbiya muhitini yaratish uchun oromgoh imkoniyatlaridan kelib chiqib, bolalar tashkiloti faoliyat yo‘nalishlari, bolalar kutubxonasi, bolalar musika va kushiqlari, badiiy ijod (adabiy, tasviriy, amaliy tugaraklar), kasb-korga yunaltiruvchi tugaraklar va bolalar milliy uyinlarining mushtarak, mazmunan izchil rivojlanib boruvchi tadbirlar tizimini ishlab chikishzarur.
Estetik tarbiya manbai sifatida Shark milliy musika madaniyati, tasviriy san’ati, xalk xunarmandchiligi, adabiy merosi, shuningdek, jaxrn madaniyati va san’ati durdonalarini tugarak mashgulotlarida urganish xamda tadbirlarda keng kullash maksadga muvofik. Bu borada bolalar va usmirlarning yoshlari, tabiiy moyilliklari, kizikishlari va kobiliyatlari aloxida e’tiborda tutiladi.
Bolalar kutubxonasi va bolalar kushiklari jamlangan albomlar, maxsus tugarak dasturlari manba sifatida xizmat kiladi.
Vatanparvar va baynalminal inson tarbiyasi sayyoxdik va ulkashunoslik yunalishlarida tuzilgan tugarak, klub kabi bolalar tuzilmalari dasturlari ork.ali amalga oshiriladi. Mustak.il Uzbekiston farzandi — jaxon xamjamiyatidagi uz tengdoshlari bilan teng xukukli va xech kimdan kam bulmagan komil insondir.
Shuningdek, oromgoxdar turli ta’lim muassasalari, turli kishlok. va shaxarlardan kelgan turli millatga tegishli dam oluvchi bolalardan iborat. Bu esa, yangi dustlar orttirish, til urganish, dustlik klublari tashkil etish imkoniyatlarini beradi. Ya’ni oromgoxda yosh avlodning baynalminal tarbiyasini shakllanishi uchun yetarli shart-sharoitlar mavjud bulatsi.
Mexnatsevarlik ruxida tarbiyalash. Mamlakatimizda bozor munosabatlari takomillashib borayotgan x.ozirgi davrda bolalarda jismoniy va akliy mednatga birday xurmat uygotish, ularda mexnatsevarlik va yaratuvchanlik xislatlarini shakllantirish borasida nazariy mashgulotlardan tashkari oromgox. xududini obodonlashtirish va boshka amaliy ishlar orkali tarbiyaviy muxit yaratish mumkin.
Ekologik tarbiya sifatida atrof-muxitga, olam va odamga, xayvonot va usimlik dunyosiga mexr-mux.abbat munosabatlarini shakllantirish imkoniyatlari shaxardan tashkari oromgoxlarda katga. Bolalar tabiat konunlarini kuzatish, tabiat xrdisalarini takkoslashlari, ekologik muammolarni amaliyotda Urganish va mux.okama etishlari, bevosita tajriba utkazishlari mumkin.
Xukukiy-axlokiy tarbiya borasida Davlat k.onunlarini xurmat kilish avvalo jamoani va kupchilikni xurmat kilishdan boshlanishi xakidagi xulosalarga bolalarning mustakil ravishda xolisona fikr-muloxaza yuritishlari orkali kelishlarini ta’minlash imkoniyatlari tamoyillari orkali yuzaga keltiriladi. Shuningdek, bolalarning yosh va akdiy jixatlaridan kelib chikib, kizikarli xukukiy baxs-munozaralar utkazish mumkin.
Oromgox tartib - kridalariga amal kilish, odob-axlok. me’yorlarini bajarish va yuksak intizom xam xukukiy tarbiyaning boshlanishidir.
Shuningdek, oromgoxlarda iktisodiy, jismoniy, kasbiy tarbiya kabi k.ator yunalishlar borki, tarbiyachi va yetakchilarning ijodkorligi, tashabbuskorligi va topkirligi orkaligina ajoyib natijalarga erishish mumkin. Ayniksa, iktidorli va iste’dodli bolalar bilan ishlashda ularning mavjud imkoniyatlarini namoyon etishlariga sharoit yaratib berish va ular namunasida boshka tengdoshlarining imkoniyatlarini xam kashf etish mumkin.
III. Jismoniy tarbiya va sport
Yurtimizda sport inshoalarini jaxon andozalari asosida bunyod etish umumxalq ishiga aylangan. Vatanimiz sha’nini munosib ximoya qila oladigan sog‘lom, baquvvat, irodali, chinikkan, maxoratli sportchilarni tarbiyalash (tayyorlash) maktablarini yaratish xakida ramxurlik kilinmokda. Sportchilarimizning jaxonning barcha musobakalarnda munosib katnashkjlari uchun yetarli shart-sharoitlar yaratilib, ijodiy soglom muxit barpo etildi. Buning natijasida jaxonga mashxur sportchilarimiz yetishib chikdilar, jumladan,, uzbek kurashk xam dunyoni zabt etdi.
Jismoniy tarbiya jarayonida sog‘lomlashirishina emas, balki, ta’lim-tarbiya vazifalari xam amalga oshiriladi
Oromgoxlarda ommaviy sport musobakalari maxsus mashg‘ulotlar xam utka.zish zarur. Bunda bolalarning yosh, bilim darajalari, salomatliklari va jismoniy imkoniyatlarini xisobga olish muximdir.
Sport mashgulotlari shakllariga kuyidagilar kiradi: gigiena gimnastikasi, chiniktirish, salomatlik ddkkzg.alari (soati), xarakat uchun tanaffus, sayr kilksh, ayrim guruxdar uchun jismoniy tarbiya soati, sport tugaraklari, salomatlik va sport kunlari^ jismoniy tarbiya bayramlari, sport turlari buyicha yeekoiyalar, oromgoxda sport bayramlari va boshkalar
Jismoniy sorlomlashtirish mashrulotlerining asosiy mavzu sifatiyaa shakllanishiga tor ma’noda kdramaslik lozim, shuni unutmaslik kerakki, oolalarning uzlariga ma’kul bulgan sport seksiyalariga katnashishi, musobakalarda ishtirok etishi sportning yukori pogonalari sari kuyiladigan ilk maksaddi kadamlardir. Oromgoxda jismoniy tarbiya va sportga doyr ishlarning sifati kay darajada bUlishi, bolalarning uz ixtiyorlariga kura sport seksiyalariga kuprok. jalb kilinishiga bogliq.
Ta’kidlash joizki, yozgi sorlomlashtirish oromgoxlarida utkaziladigan sport musobakalari, bolalarni sport seksiyalariga jalb etish belgilangan tartibdagi tibbiy kurik ostida amalga oshiriladi. Bu jarayon malakali tibbiyot xodimlarining nazoratida bulishi muhim.

Nazorat ucun savollar

1.Guruh rahbari va uning faoliyati mazmuni.
2.Guruh rahbarining vazifalari, huquq va majburiyatlari.
3.Guruh rahbarining o‘quvchilar bilan olib boradigan ish shakllari