Magistral neft quvurlarining texnologik loyihasi Reja: Quvurlarni texnologik loyihasi uchun birlamchi ma’lumotlari

Magistral neft quvurlari uzatmalarinig ma’lum bir qismi uchun Bernulli tenglamasini xisolash

Bizga ma’lumki, odatda bir fazali gidravlik xisoblashda, asosan neft va neft maxsulotlari harakatlanayotgan quvurning ichki diametri d, boshlang`ich bosim R₁ quvurni utkazish qobiliyati va boshqa shu kabi kattaliklar ma’lum gidravlik formulalar orqali aniqlanadi. Quvurni gidravlik xisoblash uchun asosiy tenglama sifatida Bernulli tenglamasi qabul qilingan:

(1)
bu yerda, qavs ichidagi har bir qism balandlik ulchovida berilgan:

Z- haydalayotgan liniyaning turli nuqtalarini solishtirish:
- pezometrik (yoki statik) harakatdagi bosim
- dinamik balandlik (harakatdagi bosim)
_tr- ishqalanish xisobiga bosim yuqotilishi
_m- mahalliy qarshiliklar xisobiga bosim yuqotish (ya’ni liniyada o’rnatilgan har xil zadvijkalar, ventillar va shu kabilarda bosim yuqotishlar)


Ishqalanish xisobiga bosim yuqotilishini aniqlash.
Neft maxsulotining quvurda harakatlanish o’rtacha tezligi quyidagicha aniqlanadi.
(2)
bu yerda, - haydalayotgan maxsulot sarfi, ;
F- quvurning ichki kundalang kesim yuzasi, [m²]
² – quvurning ichki diametri (m);
Quvurni to’ldirib oqayotgan suyuqlikning quvur uzunligi bo`yicha ishqalanishni yengish xisobiga bosim yuqotishini Darsi – Veysbax formulasiga asosan aniqlaymiz.
H<sub>ish</sub>= (3)
bu yerda, - quvur uzunligi, (m)
D – quvurni tashqi diametri, (m)
– suyuqlik oqimi o’rtacha tezligi, (m)
g – erkin tushish tezlanishi (m)
ulchamsiz gidravlik qarshilik koeffitsienti.
Quvurdan 1 sek, ichida utayotgan maxsulot miqdori quyidagicha:
q<sub>sek</sub> = (4)
bu yerdi, – suyuklik zichligi (kg\m<sup>3</sup>)
gidravlik qarshilik koeffitsienti Reynolds soni qiymatiga va quvurning nisbiy g`adir – budurligiga bog`liq.

Reynolds soni qiymatiga muvofiq neftni quvurda harakatlanish rejimini aniqlab olinadi. Reynolds soni qiymati quyidagicha:
(5)
bu yerda, – kinematik qovushqoqlik (m²\sek)
_dinamik qovushqoqlik (Pa∙s)
Agar (Re) Reynolds soni qiymati Re< 2320 shartni qanoatlantirsa, oqim laminar rejim xisoblanib, gidravlik qarshilik koeffitsienti Stoks formulasidan topiladi.
(6)
Oqim laminar rejim bo’lib, lekin suyuqlik quvur kundalang kesimini to’ldirmasdan harakat qilsa, koeffitsient quyidagicha topiladi.
(7)
bu yerda, A_{N –} quvurning kundalang kesimiga bog`liq koeffitsient:
Reynolds soni
(8)
bu yerda, - quvur jonli kesimi gidravlik radiusi
F<sub>N</sub> – quvurning to’liq bo’lmagan oqimi jonli kesim yuzasi.
P<sub>N –</sub> namlagan (xullangan) paremetr
Suyuqlikning turbulent rejimda oqishida 3 ta ishqalanish soxasiga ajratiladi:
1– gidravlik silliq quvur soxasi
2– gidravlik g’adir – budur quvur soxasi
3– kvadratlashgan ishqalanish soxasi
1.Gidravlik silliq quvur soxasida, Reynolds soni 2320 Re Re<sub>I</sub> shartni bajarishi kerak. Bunda Re<sub>I</sub> Reynolds sonining utish chegarasidagi qiymati bo’lib, u quyidagicha:
(10)
bu yerda, ε – quvurning nisbiy g’adir – budurlik bo’lib (1-jadvaldan olinadi)
Agar gidravlik silliq quvur soxasida Re 10<sup>5</sup> shart bajarilsa, gidravlik qarshilik koeffitsienti Blazius formulasidan aniqlanadi.
(11)
2.G`adir-budur ishqalanish soxasi Reynolds soni qiymati Re_I<Re_<Re_II shartni bajarishi kerak. Bunda Re_II quyidagicha aniqlanadi.
Re_{II =} (12)
G`adir-budur ishqalanish soxa uchun gidravlik qarshilik koeffitsenti Altshul formulasidan:
<sup>0,25</sup> (13)
yoki Isaev formulasidan:
(14)
3.Kvadratlashgan ishqalanish soxasida, gidravlik qarshilik koeffitsienti faqat nisbiy g`adir-budurlikka bog`liq bo`ladi (15)
Shifrinson formulasi Re>Re_II shartni qanoatlantirsa, u xolda yoki Nikuradze formulasidan
(16)
Quvur ekvivalent g`adir – budurligi (A.D Altshul bo`yicha).
1-jadval

Quvurlar turi	Quvur xolati	Ke1, mm
Quyma pulat Payvandlangan pulat	Yangi, toza Bir necha yil ishlatilgandan keyin Yangi, toza Tozalashdan sung korroziya boshlanishi Qisman zanglangan Eski zanglangan Uta zanglagan yoki qoplamali kuchish boshlangan