Махсус қисм б и р и н ч и б ў л и м шахсга қарши жиноятлар I боб. ҲАётга қарши жиноятлар 97 м о д д а. Қасддан одам ўлдириш

Фойдаланиш қоидаларини бузиш қуйидагиларни ўз ичига олади: масалан, керакли қўшимча тайёргарликдан ўтмаган шахс­лар бошқаришига рухсат этиш, учиш аппаратидан вазифаси бўйича фойдаланмаслик, самолётга юкни нотўғри жойлаштириш, учиш хавфсизлигини таъминловчи тармоқ ва механизмларга тех­ник хизмат кўрсатиш талабларидан четга чиқиш ҳамда улардан хавфсиз фойдаланиш шартларини таъминлашга қаратилган учиш аппаратлари эксплуатацияси тартибини бошқача тарзда бузиш.
7. Учиш ёки учишга тайёргарлик кўриш қоидаларини бузишда ҳалокат ёки бошқа оғир оқибатлар келиб чиққандагина шарҳлана­ётган модданинг жиноят таркиби мавжуд деб ҳисобланади.
Ҳалокат деганда, ҳаракатланаётган учиш аппаратининг унда учаётган экипаж аъзоларидан, кўчирилаётган бўлинма шахсий таркибидан ёки ҳаво кемасида бўлган бошқа шахслардан бирор­тасининг ҳалок бўлишига сабаб бўлган бузилиши ёки шикастла­ниши тушунилади.
Бошқа оғир оқибатларга қуйидагилар: ҳаво кемасида бўлган шахсларнинг баданига оғир шикаст етказилиши; учиш аппарати­нинг ерга қулаб тушиши ёки мажбуран қўниши натижасида ер­даги одамларнинг ҳалок бўлиши ёки уларнинг баданига оғир ши­каст етказилиши; авария, яъни самолётга унинг тўла яроқсиз ҳолга келишига сабаб бўлган даражада шикаст етказилиши; ма­шиналарнинг уларни таъмирлаш учун анчагина моддий харажат­лар талаб қиладиган даражада бузилиши; ҳаво кемасининг ҳало­кати, қулаши ёки мажбуран қўниши чоғида давлат, шунингдек, ҳарбий мулкнинг ёки шахсий мулкнинг нобуд бўлиши ёки уларга катта миқдорда зарар етказилиши киради^[462].
8. Тергов ва суд органлари ҳар бир алоҳида ишда қилмиш ва оқибат ўртасидаги сабабий боғланишни аниқлаши керак, акс ҳолда ушбу жиноят таркибини қайд этишнинг иложи бўлмайди.
9. Субъектив томондан ушбу жиноят айбнинг эҳтиётсизлик шаклида ифодаланади. Учиш ёки учишга тайёргарлик кўриш қоидаларининг бузилишига йўл қўяётган шахс оғир оқибатлар келиб чиқишини олдиндан кўра билади, лекин ушбу оқибатлар келиб чиқмаслигига асоссиз ишонади, ёхуд ушбу оғир оқибатлар келиб чиқишини олдиндан кўра билиши лозим ва мумкин бўлади.
Қилмишни Жиноят кодексининг мазкур моддаси билан ква­лификация қилиш учун жиноят содир этиш мотиви аҳамиятга эга эмас.
10. Учиш ва учишга тайёргарлик кўришнинг субъекти зимма­сига учиш ёки учишга тайёргарлик кўришни таъминлашга оид махсус вазифа юклатилган ҳарбий хизматчилар бўлишлари мум­кин. Учиш раҳбари, ҳаво кемасининг командири, учувчи, борт муҳандиси, штурман ва бошқалар ҳам жавобгарликка торти­лиш­лари мумкин.
Учишга тайёргарлик кўриш қоидаларини бузганлик учун ҳаво кемасининг техниклари, механиклари ва учишни таъминловчи бошқа шахслар жавобгарликка тортилишлари мумкин^[463].