Makroiqtisodiy tahlil va prognozlash
E ( rejalashtirilgan Y=E x
Download 349.25 Kb. Pdf ko'rish
|
Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modeli Kurs ishi (2)
- Bu sahifa navigatsiya:
- : m = ΔY /ΔA
E ( rejalashtirilgan Y=E
xarajatlar) Y1 E=C+I+G+Xn E1 Zaxiralarning E0 jamg’arilishi Zaxiralarning E2 kamayishi Y2 Y0 Y1 Y (daromad, real xarajatlar) 14-chizma. Keyns xochi (Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modeli) Milliy ishlab chiqarishning muvozanat holati (Y0), yalpi xarajatlar komponentlarining har birining (iste`mol, investitsiya, davlat xarajatlari yoki sof eksport) o`zgarishi natijasida tebranishi mumkin. Ushbu tarkibdagi birorta omilning miqdorining o`sishi rejalashtirilgan xarajatlar egri chizig’ini yuqoriga suradi va aksincha kamayishi pastga surilishga olib keladi. 13 5. Avtonom xarajatlar multiplikatori. Avtonom xarajatlarning har qanday o`sishi, ya`ni ΔA = Δ (S+I+G+Xn) multiplikator samarasi hisobiga yalpi daromadlarning ko`proq miqdorga (ΔY) oshishiga olib keladi. Avtonom xarajatlar multiplikatori muvozanatli YAMM o`zgarishning avtonom xarajatlarning har qanday komponenti o`zgarishiga nisbatini ko`rsatadi: m = ΔY /ΔA: Bu yerda: m - avtonom xarajatlar multiplikatori; ΔY – muvozanatli YAIMning o`zgarishi; ΔA – avtonom xarajatlarning Y o`zgarishiga bog’liq bo`lmagan o`zgarishi. Multiplikator - yalpi daromadlar avtonom xarajatlarning dastlabki o`sishi (kamayishi)dan necha marta ortiq o`sganligini (kamayganligi) ko`rsatadi. Avtonom iste`mol ΔSA miйdorga o`ssa, bu yalpi xarajatlar va daromadlar (U) ning o`sha miqdorda o`sishiga olib keladi. Bu esa, o`z navbatida iste`molning ikkinchi marta (daromadlar oshishi hisobiga) MRS x ΔSA miqdorda o`sishiga olib keladi. Keyinchalik yalpi xarajatlar va daromadlar MRSxΔSA miqdorda yana o`sadi. Shunday qilib, «daromad-xarajat» ko`rinishidagi doiraviy aylanish bo`yicha jarayon davom etaveradi. ΔSA↑ >AD↑Y↑C↑AD↑Y↑C↑AD↑Y↑ va hokazo. Ushbu oddiy vaziyatdan ko`rinib turibdiki, yalpi daromadlar (Y), avtonom iste`molning dastlabki o`zgarishi ΔSA↑ ga nisbatan bir necha marta ko`p o`zgaradi. Bu shuni bildiradiki, S, I, G yoki Xp miqdorlardagi oddiy o`zgarishlar ham ishlab chiqarish hajmi va bandlik darajalarida katta o`zgarishlarga olib kelishi mumkin. Shunday qilib, multiplikator iqtisodiy beqarorlik omili hisoblanadi. Shuning uchun ham davlatning byudjet-soliq siyosatidagi asosiy vazifalardan biri bo`lib, o`rnatilgan barqarorlashtirgichlar tizimini yaratish hisoblanadi. Bu tizim iste`molga chegaralangan moyillikni kamaytirish orqali multiplikatsiya samarasini pasaytiradi. 14 Multiplikator samarasi mohiyatini quyidagi misolda ko`rib chiqamiz. Aytaylik, dastlab iqtisodiyotga investitsiyalar miqdori 5 mlrd. so`mga ko`paysin. Bu, o`z navbatida ish haqi, renta, foyda ko`rinishda uy xo`jaliklari daromadiga aylanadi. Agar iste`molga chegaralangan moyillikni 0,75 ga yoki 75 %ga teng deb olsak, uy xo`jaliklari bu daromadning 75 foizini, ya`ni 3,75 mlrd. so`mni iste`mol xarajatlariga sarflaydi, qolgan 1,25 mlrd. so`mni jamg’aradi. Sarflangan 3,75 mlrd. so`m boshkalar uchun daromad xisoblanadi. O`z navbatida ular xam 3,75 mlrd. so`mning 75 foizini iste`mol uchun sarflaydilar va 25 foizini jamg’aradilar. Bu jarayon oxirgi so`m jamg’arilmaguncha davom etadi. va m = 1 / (1-0,75) = 4 va bundan : ΔY 1 Download 349.25 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling