Maktab yoshidagi bolalar jismoniy tarbiyasi uslubiy

3.10. Gigiyenik omillar 

Jismoniy tarbiya tizimining sog‘lomlashtirishga 

yo‘naltirilgan  tamoyilini  hayotga  singdirish  jismoniy 

mashg‘ulot inson hayot faoliyatining organik qismi bo‘lib qolgan 

taqdirdagina  mumkin  bo‘ladi.  Boshqa  tomondan,  jismoniy 

mashqlar  samaradorligi  faqat  zaruriy  gigiyenik  mezonlarga 

rioya  qilingan  taqdirdagina  eng  yuqori  bo‘ladi.  O‘ziga  xos 

vositalar  sifatida  Gigiyenik  omillar  jismoniy  tarbiyaning 

to‘laqonli vazifalarini yechish uchun katta ahamiyatga ega. 

Pedagogik  jarayon  qanchalik  yaxshi  tashkillashtirilgan 

bo‘lmasin, mashg‘ulotlar antisanitariya sharoitlarida o‘tkazilsa, 

uyqu  va  ovqatlanish  tartibi  buzilsa,  umid  qilingan  samarani 

bermaydi.  Mana  shuning  uchun  ham  jismoniy  tarbiyaning 

maktab dasturida o‘quvchilar uchun gigiyenik bilimlar hajmini 

aniqlovchi nazariy material berilgan.

Gigiyenik omillar shartli tarzda ikki guruhga bo‘lingan:

1. Jismoniy mashqlar bilan shug‘ullanish mashg‘ulotlarining 

to‘laqonliligi uchun shart-sharoit ta’minlovchi vositalar: 

mehnatning shaxsiy va ijtimoiy gigiyenasi me’yori, o‘qish, 

turmush, dam olish, ovqatlanish vositalari.

2.  Jismoniy  tarbiya  jarayoniga  bevosita  kiritiladigan 

vositalar:  gigiyenik  me’yorlar  bilan  muvofiqlikda  dam  olish 

va yuklamalarning optimal tartibi, tashqi sharoitlar yaratish 

(havoning tozaligi, yetarlicha yorug‘lik darajasi va boshqalar).

O‘z - o‘zini tekshirish uchun savollar

1. Jismoniy tarbiya vositalariga nimalar kiradi?

2. Jismoniy mashqlar texnikasi, deganda nimani 

tushunasiz?

---

23