Maktabda bulling xavfi boʻyicha tashxis vositalari (maktab psixologi ish rejasiga ilova) Toshkent- 2022 Mundarija

Hujjatlarni rasmiylashtirish.
Oʻquv tashkilotida va qoʻllanilgan hodisa (zoʻravonlik holatlari) ni roʻyxatdan oʻtkazishning namunali shakli va amalga oshirilgan harakatlar

1. Hodisa toʻgʻrisidagi xabar ____________________________________________________

2. Xabar beruvchi: _____________________________________________________________
(familiyasi, ismi va sharifi)
Jabrlanuvchi__ Oʻquvchi__ Ota-ona___ Ta’lim muassasasi ishchisi Noma’lum __
Xabar qoldirdi: _______________________________________________________________
(ogʻzaki, kichik eslatma yozib, «ishonch quttisida», telefon orqali, direktor nomiga ariza, va xok.., anonim)
Kimga xabar yetkazildi: _________________________________________________________
(familiyasi, ismi va sharifi va ishchning lavozimi)
Xabar maqsadi: ________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________

3. Hodisa sodir boʻlgan sana _____________________________________________________

4. Hodisa sodir boʻlgan joy______________________________________________________
5. Hodisa haqida qisqacha ma’lumot _______________________________________________
_____________________________________________________________________________

*Birinchi tibbiy yordam baxtsiz hodisalar, jarohatlar va hayot va sogʻliqqa tahdid soladigan boshqa holatlarda, tibbiyot xodimi kelguniga qadar koʻrsatiladi.

10. Hodisa yuzasidan maxsus tergov oʻtkazilganmi: ha ____ yoʻq ____

Kim tomonidan _______________________________________________________________
F. I. O. va T.M. ishchisi lavozimi
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Xulosa va tavsiyalar ___________________________________________________
____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________

11. Jabrlanuvchi (lar) bilan zoʻravonlikdan zararni kamaytirish boʻyicha olib boriladigan ishlar _______________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
12. Huquqbuzar(lar) bilan olib borilgan ishlar, tarbiyaviy va intizomiy choralar koʻrildi _____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
13. Huquqbuzar(lar) bilan olib borilgan ishlar, tarbiyaviy va intizomiy choralar koʻrildi______________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
oʻquvchilarga, migrant oʻquvchilarga, milliy yoki diniy ozchilikni tashkil etgan oila vakillari bolalariga, ijtimoiy va moddiy mavqeiga ega boʻlmagangan bolalarga nisbatan har qanday masxara va haqoratli izoh va fikrlar yuborilishiga yoʻl qoʻymang.
Oʻquvchini ham ijobiy, ham salbiy tomondan jamoatchilikka qarshi qoʻymang. Oʻquvchiga hasad qilmaslik uchun uni eng qobiliyatli, aqlli, mas’uliyatli deb ortiqcha maqtamang. Shuningdek, oʻquvchini uni kamsitmaslik yoki uni kulgiga qoldirmaslik uchun, qandaydir muammoni hal qilmagan, masofani bosib oʻtmagan, tadbirda qatnashmagan yagona kishi sifatida ajratmang. Sinfda (guruhda) “sevimlilar” yoki oʻqituvchi yoqtirmaydiganlari boʻlmasligi kerak.
Oʻquvchining shaxsiy xususiyatlarini butun sinf oldida muhokama qilmang yoki baholamang: oʻquvchilarni, ularning qobiliyatlarini, mahoratlarini, yutuqlarini taqqoslamang, oʻquvchilarning masxara va bezoriligini keltirib chiqarmaslik uchun ularning kamchiliklari va zaif tomonlarini muhokama qilmang. Sinov qogʻozlari uchun baholarni ommaviy ravishda e’lon qilish mumkin emas va siz xato qilganlarni ismini nomlamasdan yoki har bir oʻquvchi bilan alohida-alohida tahlil qilishingiz mumkin. Sinfda raqobatni emas, balki hamkorlikni ragʻbatlantiring.
Oʻzingizning namuna boʻlgan holda, oʻquv guruhining barcha a’zolariga hurmat koʻrsatib, oʻquvchilarga oʻzini tutish va hurmat bilan gaplashish (muloqot qilish) usullarini tushuntiring. Jinsi, etnik kelib chiqishi, millati, tili, dini, ijtimoiy-iqtisodiy holati, nogironligi yoki kasalligi, jinsi oʻziga xosligi sababli insonning qadr-qimmatini kamsitadigan biron bir hurmatsizlik (kamsituvchi) xatti-harakat yoki nutqni e’tiborsiz qoldirmang.
Intizomiy jazo choralarini emas, balki tarbiyaviy choralarni qoʻllang. Oʻquvchi uchun tanbeh berayotganda, uning shaxsini emas, balki uning qilmishi va yuzaga kelishi mumkin boʻlgan oqibatlarini tavsiflab bering. Nima boʻlganini muhokama qiling, oʻquvchi har doim oʻzini shunday tutadi deb oʻylamang. Bu faqat salbiy xatti-harakatlarni kuchaytiradi.
Har qanday notoʻgʻri bajarilgan shaxsiy xatti-harakatlar yoki guruh topshirigʻini bajarmaganlik uchun butun sinfni jamoaviy javobgarlikka tortmang.
Sinfga qabul qilinmagan oʻquvchi yoki darsda tartibni muntazam ravishda buzadigan kishi, sinfdoshlar orasida ma’lum bir obroʻga ega boʻlgan oʻziga ishongan va tajovuzkor boʻlmagan tengdoshning yoniga oʻtirishi mumkin. Rad etilgan oʻquvchilarni alohida joylashtirib, ularni izolyatsiyasini oshirmang. Agar koʻproq faol va tajovuzkor oʻquvchi doimo bezorilik qilsa, tinchgina qoʻshnisini xafa qilsa, bunday xatti-harakatlarning davom etishiga yoʻl qoʻymasdan ularni bir- biridan uzoыlashtirib alohida joy ajrating.
Eng faol bolalarga boshqalarni kamsitish hisobiga emas, balki oʻzlarining qobiliyatlari hisobiga oʻzini namoyon qilish imkoniyatini bering.
Rad etilgan bolalar boʻlgan sinfda jamoaviy yoki guruhli mashgʻulotlarni olib borishda oʻquvchilarni oldindan tayinlanglar, chunki hech bir jamoa ularni qabul qilishni istamaydi. Bunday darsda raqobat paydo bщladi. Raqobatdan imkon qadar uzoqroq turing, shundagina bunday bolalar (rad etilganlar) muvaffaqiyatsizlikda ayblanmaydi.
Unchalik ham mashhur boʻlmagan oʻquvchiga uning jamoaga foydali ekanligini koʻrsatishga yordam bering. Uni oʻz qobiliyatlarini roʻyobga chiqarishi mumkin boʻlgan sinf mashgʻulotlarida qatnashishga taklif qiling. Qoʻshma tadbirlar jamoani birlashtiradi.
Ba’zi sabablarga koʻra obroʻsiga putur yetkazgan oʻquvchini tiklashga yordam bering, oʻzini yaxshi tomondan namoyish etishini chorlang. Agar u notoʻgʻri ish qilgan boʻlsa yoki noqulay ahvolda boʻlsa, oʻzini yaxshilash imkoniyatini bering. Masalan, agar siz oʻquvchi sinfdoshining sumkasidan tortib olayotganini koʻrsangiz, u bilan alohida gaplashing va agar oʻquvchi bundan buyon bunday ishni qilmaslik vadasini bersa, siz ham voqeani ommaga oshkor qilmaslikka va’da bering.
Oʻgʻil bolalarni zoʻravonlikni keltirib chiqaradigan gender stereotiplari va me’yorlarini oʻzgartirish agentlari sifatida jalb qiling.