Мактабгача таълим (хорижий мамлакатлар тажрибаси)

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2017, 11
ўзича расм чизишни хоҳламай, фақат мукофот 
учун расм чизишни истаб қолганлар. Бошқача 
қилиб айтганда, болаларда ички мотивация 
йўқолиб, унинг ўрнини ташқи мотивация эгал-
лаган.
Инглиз болалар боғчасида болалар узоқ муд-
дат мустақил шуғулланадилар, тарбиячи эса 
уларни четдан кузатиб боради. Умумий вақтнинг 
фақат 15 фоизи педагог рахбарлигида гуруҳ 
кўринишда ўқитишга ажратилади. Бундай ўқи-
тиш ривожланиш даражаси бир-бирига тенг бо-
лалардан тузилган кичик гуруҳларда ўтка зилади. 
Шу йўл билан мактабгача ёшдаги болалар ри-
вожланишини инобатга олиш қоидаси амалда 
қўлланилади. 
Деярли ҳамма тарбиячилар болаларнинг ҳам 
ривожланиши, ҳам руҳий шаклланиши даража-
си диагностикаси учун мазмуний-ролли ўйинлар, 
расм чизиш ва нарсалар ясаш усулидан фойда-
ланиш керак, деб ҳисоблайдилар. Амалда инглиз 
болалар боғчаларида (амалдаги тил ва матема-
тика бўйича мажбурий машғулотлардан таш-
қари) сув, қум билан ўйинлар ва ҳаракатли ўйин-
лар орқали тадқиқот фаолиятига катта аҳамият 
берадилар. Мазмуний-ролли ўйинларга педагог-
ларда деярли вақт қолмайди.
Қандай қилиб тарбиячи бўлиб ишлаш мумкин?
Болалар боғчасида ишлашга рухсат олиш 
учун алоҳида тегишли тайёргарлик қилиш ло-
зим. Бу тайёргарлик ё уч йил асосий ва бир йил 
қўшимча ўқишдан ёки тўрт йил турли таълим ту-
зилмаларда таҳсил олишдан иборат. Тарбиячи-
ларнинг атиги 20 фоизи бакалавр мақомига эга. 
Педагог ёрдамчиси ёки энага бўлиш учун махсус 
15 соатлик тайёрлов дастури ўқишлари керак. 
Бундай ўқишни ҳозирги кунда кўпайиб бораёт-
ган таълим ассоциацияларида ўташ мумкин. 
Буюк Британиядаги мутахассислар тайёрлаш ти-
зимининг шубҳасиз афзаллиги унинг юқори да-
ражада амалиётга қаратилганлиги. Бу борада 50 
фоиз машғулотлар мактабгача таълим муассаса-
ларида ўтказилади (қиёслаганда Испанияда бу 
кўрсаткич 12 фоизни, Италия ва Данияда 20 фо-
изни, Франция, Бельгия ва Нидерландияда 25 
фоизни, Германия ва Швецияда 30 фоизни таш-
кил этади). Мутахассисларнинг баҳолашича, 
Буюк Британияда мактабгача тарбия муассаса-
ларида яқин 10 йил ичида иш жойлари 
250000 тага кўпаяди.