gajagi ikki girx shakl bilan bezatilgan to ‘g‘riburchakli tumorlardan
iborat bo‘lib, unga turli zulflar qistirilgan.
Gajak taqinchoqlar ichida “butun tim oq”, “yarim tim oq” va
“naycha” degan taqinchoqlar yirikligi
hamda murakkab ishlangani
bilan ajralib turadi. “Butun tim oq” gajagi “zalvorli” besh burchak
g ‘ilofdan iborat. Burchaklarida feruza ko ‘zli qublari bor “olm a guli”
naqshlari ko‘zga yaqqol tashlanib turadi.
Quloqqa taqiladigan taqinchoqlar.
Quloqqa sirg‘a
taqish ju d a
qadimdan davom etib kelayotgan odat bo'lib, sirg‘alar katta-kichikligi
va bezagi jihatidan nihoyatda rang-barang ham da xilma-xildir.
Mittilaridan tortib yelkagacha osilib tushgan va xalqa sirg‘alar keng
tarqalgan. F arg'ona vodiysi aholisi qashqarbaldoq sirg‘ani
yaxshi
ko‘rgan. Sirg‘alar kumush, asal marjon,
dur shisha va qim m atbaho
tosh parchalaridan nozik sim to ‘qim alar bilan zarxal berib ishlangan.
Sochga taqiladigan taqinchoqlar.
0 ‘rilgan sochga “ sochpopuk”,
“sochbog'”, “ruqta do ‘mbiroq” va “yum aloq” nom lari bilan ma'lum
bo‘lgan bezaklar taqilgan. Ushbu taqinchoqlarga xilm a-xil shokilalar
osilgan b o clib,
ular
qubba,
yaproq,
uchli
v a
tom chinusxa
ko‘rinishlarida yasalgan. Sochpopuklar orasida “zarkokil” yoki
“chulpa”lar kumush yoki tilla tangachalar tizm asidan qilingan. K atta
soch o ‘ramlarini tutib turish uchun “tufak”
deb ataladigan taqinchoq
ishlatilgan.
Burunga taqiladigan taqinchoqlar orasida eng k o‘p tarqalgani
arabak deb ataladigan sirg‘adir. Arabak
taqish ju d a sharafli ish
hisoblanib, ushbu odat Arabiston yo Hindistondan kirib kelgan b o ‘lsa
ajab
emas.
Arabak
taqish
uchun
burun
katagi
teshilgan.
Samarqanddagi davlat tarix-arxeologik m uzey-qo‘riqxonasida XIX asr
— XX asr boshlarida ishlangan arabak (buloqi) sirg‘a saqlanmoqda. U
kumush, dur, shisha va qimmatbaho tosh parchalaridan ishlangan.
Do'stlaringiz bilan baham: