Маъруза мавзуси


a+b=d; =dsin  d-difraksion panjara davri deyiladi


Download 4.06 Mb.
bet10/11
Sana24.08.2023
Hajmi4.06 Mb.
#1669849
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Физика фанидан 4-маъруза

a+b=d; =dsin 

d-difraksion panjara davri deyiladi.


Bir-biridan bir xil masofada joylashgan juda ko`p sonli bir xil to`siq va tirqishlar to`plami difraksion panjara deb ataladi.
Дифракцион панжара Фраунгофер дифракцияси.
Бир ўлчамли дифракциявий панжара – бир текисликда ётган ва бир хил қалинликдаги тиниқ бўлмаган оралиқлар билан бўлинган, тенг қалинли параллел тириқишлардир.
a —ҳар бир тирқишнинг кенглиги
b— тирқишлар орасидаги тиниқ бўлмаган соҳалар кенглиги
No— бирлик узунликка тенг келувчи тириқишлар сони
N – тирқишлар сони
Дифракциявий панжара барча тирқишлардан чиқиувчи дифракцияланган когерент нурлар дастасининг кўп нурли интереференцияси амалга оширилади.
Дифракциявий панжара доимийси
Aсосий максмумлар кузатиладиган шарт
Aсосий минимумлар кузатиладиган шарт
Бош максимум амплитудаси ҳар бир тирқишдан чиқаётган тебранишлар амплитудаларининг йиғиндисидир.
Бош максимумнинг жадаллиги шу йўналишдаги битта тирқиш ҳосил қиладиган тебраниш жадаллигидан катта.
Тўртта тирқишдаги дифракцион манзара (N=4)
Дифракциявий панжара ҳосил қиладиган асосий максимумлар сони
Қўшимча минимумлар кузатиладиган шарт

Кристалл панжарадаги дифракция.


Уч ўлчовли, панжара доимийсига эга бўлган кристаллар рентген нурланишини кузатиш учун қўлланилади.
-сирпаниш бурчаги
Жадаллик максимумлари атомлар текисликдан акс этган, бир хил фазада бўлган барча тўлқинлар йўналишида кузатилади

- Вилф-Брегг ифодаси.
Дифракцион панжаранинг аниқлаш кучи
Дифракцион панжаранинг аниқлаш кучи
деб ўлчовсиз
катталикка айтилади. Бу катталик иккита ёнма-ён турган спектрал чизиқларни алоҳида аниқлаш имконини беради.
А) – иккита чизиқ алоҳида чизиқлар деб тасаввур қилинади

Download 4.06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling