1849 Физо (ер сиртида биринчи марта) с = 315000 км/сек
1892 Фуко (ёруғликни тарқалашини ҳар хил мухитларда)
1929 Майкельсон (ер шароитида) с = 299796 ± 4 км/сек
Сўнги маълумотлар бўйича: с = 299792456,2 ± 1,1 м/сек
Geometrik optika qonunlari
sodda optik asboblarni ishlashini
tushuntirish imkonini beradi.
Sodda optik asboblarga ko`zgusimon sirt,
linzalar va prizmalar misol bo`ladi.
Linzalar yig`uvchi va sochuvchi bo`ladi.
Ikki sferik sirt bilan chegaralangan shaffof jism (shisha, kvarts) linza deb ataladi.
- Linzalar yig`uvchi va sochuvchi bo`ladi.
- O`rta qismlari chekka qismlariga nisbatan qalinroq bo`lgan linzalar yig`uvchi linzalar deyiladi.
O`rta qismlari chekka qismlariga nisbatan yupqaroq bo`lgan linzalar sochuvchi linzalar deyiladi. - O`rta qismlari chekka qismlariga nisbatan yupqaroq bo`lgan linzalar sochuvchi linzalar deyiladi.
Yig`uvchi linzaga tushgan parrallel nurlar undan o`tib bir nuqtada kesishadi. - Yig`uvchi linzaga tushgan parrallel nurlar undan o`tib bir nuqtada kesishadi.
- Sochuvchi linzaga tushgan parrallel nurlar undan o`tib sochiladi, sochilgan nurlarning davomi esa linzadan oldingi nuqtada kesishadi.
Linzaning asosiy elementlari: - Bosh optik o`q – linzaning sferik sirtlari markazidan o`tgan to`g`ri chiziq.
- Optik markaz – bosh optik o`q bilan linzaning kesishgan nuqtasi.
- Fokus – linzaga tushgan parrallel nurlar sinib o`tgandan keyin bosh optik o`q bilan kesishgan nuqta.
- Fokus masofasi – linzaning optik markazidan fokusgacha bo`lgan masofa.
- Fokal tekisligi – bosh optik o`qiga perpendikulyar bo`lib linzaning fokusidan o`tgan tekislik.
Linzalarda tasvir yasash - Linzaning optik markazidan o`tgan nurlar sinmaydi.
- Linzaning bosh optik o`qiga parallel tushgan nurlar linza fokusidan o`tadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
