Маъруза мавзуси


Юқоридаги принцип Гюйгенс-Френель принципи дейилади


Download 4.06 Mb.
bet8/11
Sana24.08.2023
Hajmi4.06 Mb.
#1669849
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Физика фанидан 4-маъруза

Юқоридаги принцип Гюйгенс-Френель принципи дейилади.

Юқоридаги принцип Гюйгенс-Френель принципи дейилади.

Гюйгенс-Френель приципини аналитик кўринишни топайлик.

Тўлқин сиртининг хар бир dS элементидан А нуқтага қуйидаги тўлқин келади

Тўлқин сиртининг хар бир dS элементидан А нуқтага қуйидаги тўлқин келади

(1)

- тебраниш фазаси

k- тўлқин сон

r-сиртнинг dS элементидан А нуқтасигача бўлган масофа.

- dS жойлашган ердаги ёруғлик амплитудаси.

К- пропорционаллик коэффициенти, Френель уни dS дан А нуқтасига томон йўналиши орасидаги j бурчак ортган сари камайиб бориб, j=p/2 да K=0 булади деб ҳисобланган.

К- пропорционаллик коэффициенти, Френель уни dS дан А нуқтасига томон йўналиши орасидаги j бурчак ортган сари камайиб бориб, j=p/2 да K=0 булади деб ҳисобланган.

А нуқтадаги натижавий тебраниш бутун S сирт учун олинган (1) тебранишларнинг суперпозициясидан иборат.

(2) –Гюйгенс –Френель принципининг аналитик кўриниши.

(2) формула билан ҳисоблаш жуда қийин масала, лекин Френель кўрсатадики, симметрия хоссалари ўринли бўлган ҳолларда натижавий тебранишнинг амплитудасини топиш оддий алгебраик ёки геометрик қўшиш йўли билан амалга оширилиши мумкин.


(2)
Параллел ёруғлик нурлари дастаси чизиқли тўсиқда ҳосил қилган дифракциявий манзараси

Френель зоналари


S тўлқин сиртини халқали соҳаларга ажратамиз . Ҳалқаларнинг ўлчамлари ҳалқалар чегарасидан М нуқтагача бўлган масофа ярим тўлқин узунлигига фарқ қилиш шартини қаноатлантириши керак.
m – соҳанинг ташқи чегарасидан M нуқтагача бўлган масофа
1-, 2-, ... m – соҳалардаги тебранишлар амплитудаси
Натижавий тебраниш амплитудаси
m – Френел соҳасидаги тебраниш амплитудаси шу соҳага ёндашган соҳадаги тебраниш амплитудаларининг арифметик йиғиндисига тенг
М нуқтадаги тебранишининг натижавий амплитудаси
Йиғиладиган нурлар дифракцияси (Френел дифракцияси) – тўсиқдан чегараланган масофада сферик тўлқинларнинг дифракция манзарасини кузатиш
Параллел нурлар дифракцияси Фраунгофер дифракцияси, дифракцияни қўзғатувчи тўсиқдан ёруғлик манбаи ва кузатиш манбаи ва кузатиш нуқтаси катта масофага узоқлаштирилганда кузатилади. Параллел нурлар –нуқтавий ёруғлик манбаи йиғувчи линза фокусига жойлаштирилганда ҳосил бўлади. Тўсиқдан кейин ўрнатилган иккинчи йиғувчи линза орқали экранда дифракциявий манзара кузатиш учун фокусланади.

Download 4.06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling