Маърузани олиб бориш технологияси

1. Mashg'ulotning modeli

O’quv soati: 1 soat	O’quvchilar soni:____
Mashgulot shakli va turi	Muloqat soati
Mashg’ulot rejasi	1. Navro'z - go'zallik va yasharish bayrami
Mashg’ulotning maqsadi:
Pedagagik vazifalar: Mavzu bo’yicha ma’lumot berish; O’quvchilarni ma’nan yetuk barkamol shaxs etib tarbiyalash; Oquvchilar ongida mavzu yuzasidan tushunchalar hosil qilish; Mavzu yuzasidan o’quvchilar qarashlarini o’rganish			Oquv faoliyatining natijalari: Mavzu bo’yicha bilim va ko’nikmalarni egallaydilar; Mavzudan ma’naviy ozuqa oladilar; Mavzuni o’rganadilar; O’ fikrlarini aytadilar.
O’qitish metodlari		Ma’ruza, suhbat
O’qitish vositalari		Ma’ruza matn, doska, bo’r
O’quv faoliyati shakllari		Ommaviy, jamoaviy, hamkorlikda o’qitish texnologiyalari:
O’qitish sharoiti		Sinf xonasi
Monitoring va baholash		Og’zaki savol-javob, topshiriq

3. 
   Mashg’ulotning texnologik xaritasi
   

Faoliyat bosqichlari	Faoliyat mazmuni
	O’qituvchi	O’quvchilar
I. Kirish (5 daqiqa)	1.1. Mavzu nomini, rejasini aytib, dastlabki umumiy tasavvurni beradi hamda uslubiy va tomonlari bilan tanishtiradi. (1-ilova)	Tinglaydilar
II. asosiy qism (30 daqiqa)	2.1. Mavzu bo’yicha kompozition dars tashkl etadi (2-ilova) 2.3. Ko’rilgan savollarni umumlashtiradi va yakuniy xulosa qiladi	Tinglaydilar, yozib oladilar. Savollarga javob beradilar, oz fikrlarini bildiradilar
III. Yakiniy qism (5 daqiqa)	3.1 Faol ishtirok etgan o’quvchilar faoliyatini baholaydi. Uyga vazifa beriladiMashg’ulotni yakunlaydi.	Baholar bilan tanishadilar.

(1-ilova)

Uch ming yildan ziyod tarixga ega bo'lgan Navro'zi olam -sharqona yangi yil o'zining yangilanish, bahor nafasini boshlab kelishi, xalqimizning tabiati, ongu tafakkuri, qalbi-shuuriga chuqur singib ketgani, har qaysi oila, har qaysi xonadonga shodu xurramlik olib kirishi bilan biz uchun eng qadrli, aziz va suyukli bayramdir.

Navro'z tabiatning gullab yashnashidan dalolatdir. Yilning ayni shu paytiga kelib bahoriy go'zallik barq uradi va bu qutlug' ayyomni shod-u xurramlik bilan kutib olish juda qadimdan — "Avesto" yaratilgan zamonlardan buyon an'ana sifatida bayram qilinib kelinadi.

Navro'z ezgulik bayrami, sulh va totuvlik bayrami. Biz ona-yurtimizning hamisha tinchlikda, omonlikda bo'lishini istaymiz.

Bahor — yoshlik fasli, yangilanish, gullash, yashnash timsoli. Mustaqil Vatanimiz ham yangilanish davrini boshdan kechirmoqda, gullash va yashnash davrining poydevorini qurmoqda. Umidimiz xalqimizdan, yoshlardan. Yurtimizning zalvorli yukini ko'taradigan o'ktam farzandlar kerak. Shunday farzandlarni tarbiyalab, voyaga yetkazgan ota-onalarga, bilim va hunar o'rgatgan, kamolotga yetkazgan ustozlarga, sog'lom avlod uchun umrini bag'ishlagan barcha aziz insonlarga ta'zim qilamiz va hammani yana bir bor Navro'zi olam bilan qutlaymiz!

Dimoqqa yalpizlar nafasi urar,

Biz tomon bir suluv kelinchak kelar.

Poyi qadamlari qutlug' bo'stonim,

Navro'zing muborak O'zbekistonim!
Asosiy qism

"Navro'z — go'zallik va yosharlsh bayrami"

1-boshlovchi:

Yomg'irlar siladi zamin yuzini,

Sochildi olamga ko'klam nafasi.

Eritdi tog'larning asriy muzini

O'lkamga jilmayib kelganda Navro'z.

2-boshlovchi:

Boychechak kuyladi hayot qo'shig'in

Keng bog'lar yuzini qoplar yashil so'z,

Ey yurak, rnudom sen qaynagin, jo'shgin

Qalbimni egallab olganda Navro'z.

1-boshlovchi: Navro'zbayraminingqachon vujudgakelganihaqida bizgacha yetib kelgan qadimiy manbalardan shu narsa ma'lumki, u O'rta Osiyo, Eron va Afg'onistonda ahamoniylar davrida keng tar-c|algan. Shuning uchun Navro'zning tarixini uch ming yildan ziyod deb taxmin qilish mumkin.
2-boshlovchi: Navro'z "yangi kun" degan ma'noni anglatadi. Navro'z bayrami eski quyosh kalendari hisobida farvordin oyining boshlanishiga, hozirgi 22-martga to'g'ri keladi. Navro'zning mohi-yati bevosita tabiat bilan bog'langan. Navro'z haqiqiy xalq bayrami bo'lib, mehnat ahli orasida katta tantanalar bilan nishonlangan, tomosha va musobaqalar uyushtiriigan. Kurash, ko'pkari va poygalar bayrarnning ko'rki bo'lgan.
3-boshlovchi: Navro'zning juda katta, buyuk tarbiyaviy hususiyatlari ham mavjudki, u inson qalbida odamiylik, insonparvarlik va umumbashariy sifatlarini ham tarbiyalaydi.
1-boshlovchi: Navro'z xalqimizning yaratuvchanlik mehnati bilan bog'liq, uning orzu-umidlarini kuylagan, turmush tarzi, ma'naviyati, milliy rahini, xalq ijodi, usuli va uslublari yordamida tarannum etgan, xalqimizning boy milliy san'atini, urf-odatlarini o'zida saqlagan bayramdir. U yoshlarni odamiylik, do'stlik, o'zgalarga hamdard bo'lish, mehribonlik, mehr-oqibatli bo'lishga undaydi.

2-boshlovchi: Navro'z kunlari eng shirin taomlar tayyorlangan, palov, sho'rva, kabob ovqatlaridan tashqari, do'lma, yalpiz, ko'k piyoz va boshqa ko'katlar solingan mahsus taomlar pishirilgan. Navro'z taomlari orasida sumalak va halim alohida o'rin tutgan. Sumalak va halimni tayyorlash maxsus marosim sifatida shakllan-gan. Asrlar osha nishonlanib kelayotgan "Sumalak sayli" hozirgi kunda ham kishilarni o'zaro hamkorlik va birdamlikka chorlaydi.

3-boshlovchi: Navro'z har yili yurtimizga rizq-ro'z, tinchlik-omonlik, baxt-u iqbol, qut-baraka olib kelmoqda.

Demak, Navro'z-ma'naviyat, qadriyatlar, urf-odatlar, an'analar, mehnat, shodlik, salomatlik bayrami bo'lishi bilan birga, xalq odob-nomasidir. Shu bois u ham tarixiy va navqirondir.

"Bahor valsi" kuyi qizlar guruhi ijrosida raqsiga ulanadi. Sahnaga talabalar jamoasi chiqadi.

1-o'quvchi: Men kecha qabristonga bordim. Azizlarim yotgan tuproqlar ustida chuchmomalar uyg'onibdi. Navro'zim, sen o'tgan jigarporalarimizning ruhini shod qilish uchun kirib kelasan. Taniqli bir yozuvchimiz aytganlariday, bahor gulzordan emas, qabriston-lardan boshlanadi. Ey, mening tevaragimdagi foniy dunyo egalari! Navro'zingiz qutlug' bo'lsin va shu kunda muattar bog'larni qo'yib, abadiyatga yuz tutgan o'tganlarni eslang. Yod eting. Tilovat qiling.

2-o'quvchi: Navro'zim, sen tiriklar bayramisan. Ko'nglida egriligi borlarga to'g'rilik, yomonlarga yaxshilik, manmanlarga kam-suqumlik, yo'ldan adashganlargahidoyatkeltiruvchiulug' sifatsan. Yaxshilarga yaxshilik, omadli insonga yana bir omad, ko'ngli toza-ga pokizalik, siyrati safoga bokiralik bag'ishlovchi sohibi ayyom-san! Navro'zim, sen kelding rizq-ro'z keldi, Navro'zim, yurakdan g'am-anduh ketdi...
3-o'quvchi: Navro'zim o'zingdan o'rgilay. Bobolarimiz diniy kitob o'qiganliklari uchun yomonlarning nazariga tushgan. Katta buvilarimiz Qur'onni shoyi matoga o'rab, yostiqlarining ostida asraganlar.

Yurtimizga nurafshon kunlar keldi. Yuragimizdagi tog'day armonlar yiqildi. Bir-birimizga, Allohga behad shukurlar bo'lsinkim, mehribon bo'lib qoldik. Qadriyatlarimiz tantanasi, millatimiz ifori ko'nglimizni tog' qiladigan xazinalarimiz yana yuz ochdi.

4-o'quvchi: Navro'zim, sen poklik, pokizaiik, azizlik timsolisan. Qoshingda bosh egaman. Avvalo, Yaratganga shukr. Qolaversa, tinchlikparvar, elparvar Yurtboshimiz bor ekan, xalqimizning qaddi ham, ko'ngli ham baland. Bu kunlarga yetganlar bor, yetmaganlar bor ...
5-o'quvchi: Ba'zan yo'ldan adashganlarga aytamiz: Eh, noshukr bandalar, shu kunlarning qadrini bir o'ylab ko'rmaysizmi, o'tganlarning oh-faryodini his etmaysizmi? O'zingga shukr, demaysizmi?
6-o'quvchi: Hurmatli o'quvchilar, sizlar mustaqil yurtimizning ishongan tog'i, poydevorisizlar. Bizlar o'zimizning a'lo o'qishimiz va jamoat ishlaridagi ishtirokimiz bilan yurtimizning gullab-yashnashiga o'z hissamizni qo'shgan bo'lamiz. Zero, Yurtboshimiz aytganlaridek, yurtimizning kelajagi biz yoshlarning qo'lidadir. Shunday ckan, biziarga bildirilgan samimiy ishonchni oqlash burchimizdir. Bu dargohdan o'z kasbining mohir ustasi bo'lib chiqish bizning oliy maqsadimizdir, Bu yo'lda bizga ilm sirlarini va hayot saboqlarini berib borayotgan hurmatli ustozlarimiz hissasi kattadir. Aziz ustozlarimizning barchasiga o'z minnatdorchiligimizni bildirib, Navro'zi olam bilan muborakbod etamiz. Navro'zingiz muborak ? bo'lsin aziz ustozlar va o'quvchilar!
7- o'quvchi: O'zgachadir bugun kun, gullar qiyg'os ochildi,

Yulduz jilva qilgan tun oydan nurlar sochildi.

Yashnamoqda keng olam, oftob kulib boqmoqda,

Qir yoyar qizil gilam, sharshara tez oqmoqda.

Qaldirg'och der vijirlab: "Yaxshilik g'olib keldi!"

Bahor barcha dillarga jo'shqinlik olib keldi.

(Sahnaga Bahoroy dugonalari bilan kirib keladi).
8-o'quvchi: Xalqimizning bahor bilan bog'liq juda ko'p urf-odatlari va marosimlari borki, ular asrlar davomida o'z tarovatini va shukuhini yo'qotmasdan kelmoqda. Ana shunday marosimlar zaminida ona zaminga, Vatanga, ota-onaga, yoru do'stga bo'lgan mehr-oqibat tuyg'ulari yotadi.
Bahoroy: Bilasizmi, Navro'z kuni bo'y yetgan qizlar bir joyga to'planishib, chiroyli gulchambarlar yasashgan. Buloqdan ko'zaga suv olib kelib, ichiga uzuk, zirak, tanga tashlashgan. Keyin qo'shiq, laparlar ostida suvdan chiqazib olingan nishonalarga qarab kelajak-lari haqida omadlarini sinashgan.
9-o'quvchi: Bilasizmi, tongga yaqin sumalak qaynayotgan qozonni kovlayotgan momolarni uyqu elitib, ular pinakka ketgan paytda osmon-u falakdan uchib kelgan maloikalar qozonga tuz tashlab ke-tarmish. Sumalakka tuz solinmasligining boisi shunda ekan.
10-o'quvchi: Bilasizmi, sumalak pishiradigan kuni hamma ohorli kiyim kiygan. Yangi kiyim tikib kiymagan kishi jimjilog'iga toza mato bo'lagini bog'lab qo'ysa ham savobga o'tar ekan.

("Sen bahorni sag 'inmadingmi" qo 'shig 7 yangrab, bahoroy dugonalari bilan sahnani tark etadi).