Masharipova barno erkin qizi

3. 1. 1-keste.
Tájiriybe-sınawdıń anketa-sorawnamasında qatnasqan respondentler sanı

Tájiriybe-sınaw maydanshaları	Respondent studentler sanı	1-basqısh	2-basqısh
Mektepke shekemgi tálim fakulteti	201	100	101
Fizika-matematika fakulteti	155	77	78
Ellikqala rayonı 23-sanlı mámleketlik Mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemi	117	41	76
Jámi	473	218	254

Dáslepki tájiriybe-sınaw jumıslarında bolajaq tárbiyashı-pedagoglar “BSDIÚ” modulı boyınsha bilim, kónlikpe hám kompetensiyalardı anıqlawǵa jóneltirilgen variativ 20 test tapsırmalarınıń hár bir tuwrı juwabı 1 balldan bahalandı. Nátiyjeler tómendegi dárejeler tiykarında bahalandı (3. 1. 2-keste).


3. 1. 2-keste
Bolajaq tárbiyashı-pedagoglardıń “BSDIÚ” modulı boyınsha bilim, kónlikpe hám kompetensiyalardı anıqlaw boyınsha testlerdi bahalaw kriteriyası

Bahalaw kriteriyaları	Test hám sorawlarınıń atqarılıw sanı
Joqarı	15-20 atqarsa
Orta	14-10 atqarsa
Tómen	10 nan kem atqarsa

1 hám 2-basqısh studentlerine ámeliy tapsırmalar 5 jóneliste berildi.
1. Tańlaǵan kásibi haqqında esse jazıw.
2. Qaǵazdan oyınshıq hám buyımlar soǵıw.
3. Ílay hám plastilinnen oyınshıq soǵıw.
4. Bayram hám erteklerdi saxnalastırıw ushın ssenariy tayarlaw.
5. Shúberek hám ekilemshi materiallardan quwırshaqlar soǵıw.
Bolajaq tárbiyashılar kásiplik motivaciyasın qálipleskenliginiń ámeldegi jaǵdayın úyreniw mashqalanıń aktual ekenligin taǵı bir márte tastıyıqladı. Anketa-sorawnama, ámeliy tapsırma, test sorawları analizi bolajaq tárbiyashı-pedagoglarda kásiplik motivaciyanı qáliplestiriwge tiyisli oqıw-metodikalıq ádebiyatlar, usınıs hám kórsetpelerdiń jeterli emesligin kórsetti.
Izertlew jumıslarınıń bul basqıshında biz tárepimizden islep shıǵılǵan “BSDIÚ” oqıw qollanbası hám de zamanagóy texnologiyalar tiykarında jetilistiriwge jóneltirilgen metodika sınaqtan ótkerildi.
Motivacion indukciya metodı qollanılǵanda, tómendegiler anıqlandı:
- oqıw modulın ózlestiriw studentlerdiń individual ózgesheligine baylanıslı ekenligi;
- túrli jas dáwirinde ayrıqsha tárepler bar ekenligi (1-basqısh hám 2-basqısh studentleri ortasında ayırmashılıqlar dus keldi: ekinshi basqısh studentlerinde social kónlikpeler normada qáliplese baslaǵan );
- oqıw iskerliginde sezilerli dárejede ózgerisler júz beriwi;
- pedocentrik jantasıw studentlerdiń qálew-tilekleri tiykarında shınıǵıwdı shólkemlestiriwdi támiyinlewi;
- motivacion indukciya metodı járdeminde student shaxsınıń mútajligi hám motivaciyası ózgeriwsheń ayrıqshalıqlarǵa iye ekenligi anıqlandı.
Tájiriybe-sınaw dáwirinde shınıǵıw hám auditoriyadan tısqarı ǵárezsiz iskerlik ushın zamanagóy texnologiyalar, interaktiv metod, oyın, shınıǵıw hám sırtqı kórinisler tańlap alındı.
Izertlew nátiyjeleri natiyjeliligine qaratılǵan principler anıqlandı, yaǵnıy :

• 
  tájiriybe-sınaw nátiyjelerin prognozlaw;
  
• 
  izertlewdiń úzliksizligi hám sistemalılıǵı;
  
• 
  dereklerdiń ilimiyligi;
  
• 
  anıqlanǵan forma, metod hám texnologiyalardıń tálim maqsetine sáykesligi;
  
• 
  adamgershilikke jóneltirilgen tálimniń ústinligi;
  
• 
  materiallardıń ápiwayılıǵı, ıqshamlıǵı hám shınlıǵı ;
  
• 
  ashıqlıq hám ádalatlılıqtıń támiyinlengenligi;
  
• 
  toplanǵan materiallardıń studentlerdiń jas qásiyetlerine sáykesligi;
  
• 
  studentlerdiń qábileti, intellektual potencialı hám múmkinshiliklerin júzege shıǵarıw;
  
• 
  oqıw procesiniń turmıs hám ámeliyat penen baylanıslılıǵı ;
  
• 
  xalıq aralıq aldıńǵı tájiriybeniń ústinligi;
  
• 
  oqıw iskerliginiń ǵárezsiz pikirlew hám ushırasıwǵa baǵdarlandırılǵanlıǵı;
  
• 
  kásiplik motivaciyanıń ústinligi hám basqalardan ibarat.
  

Izertlewde biz tárepimizden usınıs etilgen metodikalar tiykarında studentlerde bolajaq tárbiyashı-pedagoglardıń kásiplik tayarlıq dárejelerin bahalaytuǵın indikatorlar, yaǵnıy pedagogikalıq uqıp, pedagogikalıq improvizaciya, kásiplik kompetensiya, pedagogikalıq iskerlikti analiz hám sintez ete alıw, refleksiv iskerlik, mashqalalı tapsırmalardı atqara alıw, zamanagóy texnologiyalardan paydalana alıw sıyaqlılardıń qálipleskenligin úyrendik hám analiz etdik. Metodikalıq islerdi aparıwda tómendegi tálim principlerine tayanıldı: izbe-izlik, úzliksizlik, ajıralmaslıq, sistemalılıq, sheriklik.
Izertlewde alıp barılǵan tájiriybe-sınaw jumıslarınıń dáslepki anıqlawshı hám de juwmaqlawshı basqıshlarında ótkerilgen qadaǵalaw sorawnamalarınıń analizleri biz alıp barǵan tájiriybe jumıslarınıń juwmaqlawshılıǵı hám de natiyjeliligin tastıyıqladı. Bunı bolajaq tárbiyashı-pedagoglarda kásiplik motivaciyanıń qálipleskenligin bahalaytuǵın indikatorlardıń sapa hám san tárepinen dinamikalıq asqanın kóremiz.
Izertlew obyektlerinde tájiriybe-sınaw jumısların shólkemlestiriwde geografiyalıq shárayat hám oqıw procesin ayrıqsha táreplerin itibarǵa alıw, parallel toparlarda baqlaw aparıw múmkinshiligi bolmaǵanlıǵı sebepli, anıqlawshı hám úgitlewshi basqıshındaǵı jaǵday qadaǵalaw toparı, islep shıǵılǵan usınıslar tiykarındaǵı ámeliy-metodikalıq iskerlik dáwiri bolsa tájiriybe toparı retinde úyrenildi.
Biz alıp barǵan izertlew jumısında aytıp ótilgen ilimiy boljaw, yaǵnıy “BSDIÚ” oqıw modulın oqıtıw processinde bolajaq tárbiyashı-pedagoglar kásiplik motivaciyanı qáliplestiriw múmkinligi ámeliyatqa engizilgen nátiyjeli texnologiyalar, usıl hám de qurallar arqalı óz tastıyıqlanıwın taptı.
Tájiriybe-sınaw dáwirinde qamtıp alınǵan respondent-studentler menen ótkerilgen sorawnamalar (qosımshada berilgen) nátiyjesi sanı kórsetedi, respondentlerdiń kóbisi tájiriybe basında sorawlarǵa anıq juwap bere almadı. Qáliplestiriwshi izertlewlerden keyin bolsa olarǵa berilgen sorawlarǵa anıq hám tuwrı berilgen juwaplar kórsetkishi 12, 4 procent ke asqanlıǵınıń gúwası boldıq. Sonday etip, anıqlastırıwshı tájiriybe-sınaw dáwirinde keleshektegi tárbiyashılar kásiplik motivaciyasın qáliplestiriw dárejesiniń ámeliyattaǵı jaǵdayın úyreniw hám nátiyjeni analiz etiw qatar juwmaqlardı shıǵarıwǵa múmkinshilik berdi.
Tájiriybe-sınaw procesiniń qáliplestiriwshi basqıshında belgilengen wazıypalardı orınlaw, nátiyjelerdi analiz qılıwda “Balalardı saxnalastırıw hám dóretiwshilik iskerlikke úyretiw” oqıw qollanbası jetilistirildi hám mazmunan bayıtıldı, zamanagóy texnologiyalardı qollaǵan halda oqıw processler dúzildi, izertlew teması sheńberinde ǵárezsiz tálim temaları bazası keńeytirildi. Bolajaq tárbiyashı-pedagoglar kásiplik motivaciyasın qáliplestiriw natiyjeliligin anıqlaw ushın belgilengen kriteriyalar tómendegi kórsetkishler boyınsha ózgeriwi gúzetildi (3.1.5-keste).