359-машқ. Кўчиринг. Равишдош ўрам шаклида ажратилган ҳолларнинг тагига чизиб, маъно муносабатини айтинг.
1. Илм дарахтини яхши парвариш этиб, юрт тупроғига чуқур томир ёйдирмоғимиз ва ундан мўл ҳосил олмоғимиз керак. (О.) 2. Ёшлар автобусдан тушишлари билан, худди отасидан суюнчи олгани чопган болалардай, югурганларича Каллақулади тепалигига чиқиб олишди. (Ж. Абд.) 3. Тонг саҳарда чўл паррандаларининг бетиним қўшиқлари сизни уйғотиб юборади. Кўзингизни очиб қарасангиз, теварак-атрофингизда шудринг тушган гуллар ва майсаларни кўрасиз. (А. Колбинцев.) 4. Халқ, кучли ел билан чайқалган денгиз каби, бирдан қўзғалди. (О.) 5. Машинамиз турли-туман рангларга ғарқ бўлиб, чўғдай товланардики, эҳтимол у ўнлаб километр наридан кўзга ташланиб турган бўлса керак. (Ч. Айт.) 6. Йигит, Алида унинг ортидан қараб турганини сезса-да, жўрттага орқасига қарамай кетаверди. (Ж. Коуп.)
360-машқ. Ўқинг. Иккинчи даражали бўлакларни топиб, тури ва ифодаланишнни айтинг.
Шоҳимардонга гўзал Водил қишлоғи орқали яхши автомобиль йўли боради. Водилда, улкан чинор тагидаги чойхонада, маза қилиб дам олса бўлади. Бу чинорни биолог олимлар жонли табиатнинг ноёб объекти сифатида махсус ҳисобга олиб қўйишган.
Кончилар посёлкаси ҳисобланган Қадамжойдан ўтгандан кейин йўл Шоҳимардонсойнинг торгина тошлоқ дарасига кириб кетади, шундан сўнг йўл яна кенг водийга чиқади. Водий ён бағри кўм-кўк дарахтлар, теракзорлар ва тамакизорлар билан қопланган. Сой суви ўтлар ва буталар билан қопланган ерлардан кўпириб-тошиб оқади. Йўлдан сал нарида, тошлоқ тепалик устида, бир қоя бор, бу қоя ётиб олган филга ўхшайди. Қояни туристлар ҳар доим суратга олишади. Қаршингизда бир-бирига уланиб кетган қатор тоғ тизмалари юксалиб туради. Бу тоғларнинг ён бағирларида чуқур даралар бор. Узоқда, мовий осмон тагида, Олой тизмасининг мангу қорлар билан қопланган юксак чўққилари сузиб кетаётгандай кўринади. Йўл водий тагида ва ён бағирлар бўйлаб жойлашган катта қишлоқнинг кўчаларига олиб киради. Бу — Ҳамзаобод қишлоғи. (А. Колбинцев.)
Do'stlaringiz bilan baham: |