Matematik va axborotli modellashtirish. Matematik modellar. Ob’ektiv borliqni o‘rganish va unga ta’sir etish vositasi sifatida


Download 142.3 Kb.
bet1/17
Sana06.11.2023
Hajmi142.3 Kb.
#1751932
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Bog'liq
2-maruza

Matematik va axborotli modellashtirish. Matematik modellar. Ob’ektiv borliqni o‘rganish va unga ta’sir etish vositasi sifatida.

Yechiladigan masalalarni o‘rganish uning matematik modelini tuzishdan boshlanadi, ya’ni uning asosiy o‘ziga xos xususiyatlari ajratiladi va ular o‘rtasida matematik munosabat o‘rnatiladi. Matematik model tuzilgach, ya’ni masala matematik ko‘rinishda ifodalangach, uni ma’lum matematik usullar bilan tahlil qilish mumkin. Matematik model tuzish bilan biz o‘rta maktab fizika kursida tanishganmiz. Bunda dastlab o‘rganilayotgan fizik hodisaning mohiyati, belgilari, ishlatilayotgan ko‘rsatkichlari, so‘zlar yordamida batafsil ifoda etiladi. Keyin fizik qonunlar asosida kerakli matematik tenglamalar keltirilib chiqariladi. Bu tenglamalar o‘rganilayotgan fizik jarayon, hodisalarning matematik modelidir.

Yechiladigan masalalarni o‘rganish uning matematik modelini tuzishdan boshlanadi, ya’ni uning asosiy o‘ziga xos xususiyatlari ajratiladi va ular o‘rtasida matematik munosabat o‘rnatiladi. Matematik model tuzilgach, ya’ni masala matematik ko‘rinishda ifodalangach, uni ma’lum matematik usullar bilan tahlil qilish mumkin. Matematik model tuzish bilan biz o‘rta maktab fizika kursida tanishganmiz. Bunda dastlab o‘rganilayotgan fizik hodisaning mohiyati, belgilari, ishlatilayotgan ko‘rsatkichlari, so‘zlar yordamida batafsil ifoda etiladi. Keyin fizik qonunlar asosida kerakli matematik tenglamalar keltirilib chiqariladi. Bu tenglamalar o‘rganilayotgan fizik jarayon, hodisalarning matematik modelidir.

Sifatli va sonli modellar. Bugungi kundagi fan va texnikaning vazifasi atrof-muhitning nazariy modelini qurishdan iborat bo‘lib, unda noma’lum hodisalarni tushuntirib beradigan va bashorat qiladigan obyektlar mavjud. Nazariy model sifatli yoki sonli bo‘lishi mumkin. Hodisaning yuqori sifatli modeli tizimning xatti-harakatlarini tahlil qilish masalan, obektning hajmini kamaytirish bilan, ishlash tezligini oshirish, vaqt unimdorligini hisobga olish kabi sifat-tavsiflovchi usullar (modellar)dan matematik modellarga o‘tishdir.


Download 142.3 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling