Ketma-ket ulash deb,- birinchi qarshilikning shartli oxiri bilan ikkinchi qarshilikning shartli boshlanishi va ikkinchi qarshilikning shartli oxiri bilan uchinchi qarshilikning shartli boshlanishi va h.k. tartibidagi ulashga aytiladi. Ketma-ket ulashning xarakterli tomoni shundaki hamma qarshiliklarda tok bir xil bo`ladi. - Ketma-ket ulash deb,- birinchi qarshilikning shartli oxiri bilan ikkinchi qarshilikning shartli boshlanishi va ikkinchi qarshilikning shartli oxiri bilan uchinchi qarshilikning shartli boshlanishi va h.k. tartibidagi ulashga aytiladi. Ketma-ket ulashning xarakterli tomoni shundaki hamma qarshiliklarda tok bir xil bo`ladi.
- Ketma-ket ulash - eng sodda ulashdir. Bu sxemada zanjirning barcha passiv elementlari ulanishi mumkin, u vaqtda bunday sxema bir konturli bo`ladi (20-rasm), yoki ko`p konturli zanjirning bir qismida bir necha elementlar ketma-ket ulangan bo`lishi mumkin
- Agar n ta elementlar ketma-ket ulangan bo`lsa, tok I bir xil bo`ladi.
- I = I1 = I2 =I3 = … In
- Umumiy qarshilik har bir qarshiliklarning yig`indisiga teng bo`ladi.
-
- Rum = Rekv = R1 + R2 + R3 + …+ Rn
- Kuchlanishlar esa har bir qarshiliklardagi kuchlanishlar yig`indisiga teng bo`ladi.
- U = U1 + U2 + U3 + … + Un
- yoki
- U = R1I + R2 I + R3 I +…+ Rn I = ( R1 + R2 +R3 +… + Rn) I = RekvI
- bu yerda
- Rekv = Σ R
- Rekv – zanjirning ekvivalent qarshiligi
20 a-rasmdagi sxemani 20 b-rasmdagi ekvivalent sxema bilan almashtirish mumkin. - 20 a-rasmdagi sxemani 20 b-rasmdagi ekvivalent sxema bilan almashtirish mumkin.
- Ketma-ket ulanganda kuchlanish va qarshiliklar ma'lum bo`lsa, zanjirdagi tok Om qonuniga asosan aniqlanadi.
- I=U/ Rekv
- k -chi elementdagi kuchlanish tushuvi
- U = Rk I = Rk U / Rekv
- bo`lib, faqat shu elementning qarshiligiga bog`liq bo`lmasdan, boshqa elementlarning qarshiligiga bog`liqdir, ya'ni ketma-ket ulangan elektrlar soni ortgan sari ekvivalent qarshilik cheksizlikka intiladi, sxema uziladi tok barcha elementlarda nolga tenglashadi. Bu holat ketma-ket ulashning kamchiligidir.
- Ketma-ket ulanganda elektr zanjirning quvvati alohida elementar (qarshiliklar) quvvatlarining yig`indisiga teng bo`ladi, ya'ni
Do'stlaringiz bilan baham: |
