Mavzu-9: «Mehnatni me’yorlashtirish asoslari». Reja

4. Analitik me’yorlash metodlari.
Norma belgilashning eng ilg’or va asosiy metodlaridan biri hisoblangan analitik metod hozirda keng qo’llanilmoqda. bu metodda norma belgilash uchun operatsiya tarkibiy qismlarga ajartiladi. Operatsiyani bajarish uchun amalga oshiriladigan asosiy va yordamchi ish usullari va bu ish usullarini bajarish uchun qilinadigan har bir harkat va ayrim harakatlar uchun ketadigan ish vaqti hamda ish joylariga xizmat ko’rsatish va ish qobiliyatini saqlab turishi uchun dam olish va hokazolar vaqti ham hisobga olinadi.
U quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi:

• 
  Normalanayotgan operatsiya o’rganiladi;
  
• 
  Operatsiyalarni chuqur o’rganish tahlil qilish uchun uni tashkil etuchi elementlari |usullar| va harkatlar aniqlanadi;
  
• 
  Har bir element va harkatni bajarish vaqtiga ta’sir etuvchi omillar aniqlanadi va analiz qilinadi;
  
• 
  Ilg’or mehnat usullari va metodlari o’rganilib va ular asosida operatsiyaning sostavi, elementlarni bajarish ketma-ketligi aniliz qilinadi va loyihalashtiriladi;
  
• 
  Ish operatsiyalarining ayrim elementlarini ma’lum bir ish vaqti ichida birining o’rniga boshqasini bajarish |qo’l ishlarini mashinada yoki qisman mashinada va qisman qo’lda bajarish| imkoniyatlari va maqsadga muvofiqligini hisobga olgan holda loyihalashtirilgan operatsiyalarning har bir elementlari uchun va butun operatsiya uchun vaqt normasi belgilanadi;
  
• 
  +abul qilngan ish operatsiyalari elementlarini belgilangan izchillikda bajarishni, jihozlarning ishlash rejimini va ish o’rniga xizmat ko’rsatish tartibini joriy etishni, ish sharoitlarini yaxshilash, sog’lomlashtirishni ta’minlovchi tashkiliy-texnikaviy tadbirlar ishlab chiqiladi;
  
• 
  Ishchilarni yangi ish sharoitlarini va tezkorlik mahoratlarini egallashlari uchun ishlab chiqarish instruktaji o’tkaziladi.
  

Analitik normalashning ikki metodi qo’llaniladi:

• 
  Analitik hisoblash metodi;
  
• 
  Analitik tadqiqod metodi.