Mavzu: Aldigidlar ishtirokida uch komponentli reaksiyalar Reja

Mavzu:Aldigidlar ishtirokida uch komponentli reaksiyalar
Reja:
1. Tasnifi, nomenklaturasi va izomeriyasi
2. Alifatik aldegidlarning struktur izomeriyasi
3.Aldegidlar va ketonlarni olish usullari
4.Spirtlarni oksidlash orqali aldegidlar va ketonlarni hosil qilish reaksiyalarining sxemasi

Aldegidlar ishtirokidagi uch komponentli reaksiyalar kimyoviy reaksiyaning bir turi boʻlib, unda uchta reaktiv, shu jumladan aldegid, bitta mahsulot hosil qilish uchun birlashtiriladi. Ushbu reaktsiyalar ko'pincha organik sintezda murakkab molekulalarni bir bosqichda samarali hosil qilish uchun ishlatiladi. Aldegid ishtirokidagi uch komponentli reaksiyaga misollardan biri dihidropirimidinonlar hosil qiluvchi Biginelli reaksiyasidir. Uch komponentli reaksiyalar organik kimyoda muhim reaksiyalar sinfidir. Bu reaksiyalarda uch xil reaksiyaga kirishuvchi moddalar bitta mahsulot hosil qilish uchun birlashtiriladi. Reaktivlar odatda elektrofil, nukleofil va qo'shimcha nukleofillik yoki kislotalilik manbai bo'lib xizmat qiladigan uchinchi komponentni o'z ichiga oladi.

Aldegidlar ishtirokidagi uch komponentli reaksiyalarda aldegid odatda elektrofil bo'lib xizmat qiladi, qolgan ikkita reaktivlar esa nukleofillik va/yoki kislotalikni ta'minlaydi. Bu reaksiyalar ko'pincha murakkab organik molekulalarni sintez qilishda qo'llaniladi, chunki ular bir bosqichda bir nechta bog'lanish hosil bo'lishiga imkon beradi.
Aldegidlar ishtirokidagi uch komponentli reaksiyalarga Biginelli reaktsiyasi, Gantzsh reaktsiyasi va Passerini reaktsiyasi kiradi. Bu reaksiyalar tabiiy mahsulotlar, farmatsevtika va boshqa biologik faol birikmalar sintezida koʻplab qoʻllanilishini topdi.
Tasnifi, nomenklaturasi va izomeriyasi

Aldegidlar va ketonlarda funktsional guruh karbonil guruhidir.>С=О,shuning uchun ushbu tegishli moddalarning ikkala klassi ham karbonil birikmalar sifatida tasniflanadi:

Aldegidlar va ketonlarning tuzilish formulalari