мавзу. Асосий тушунча ва таърифлар ва тактли двигателлар ишлаш цикли


Download 169.85 Kb.
bet2/5
Sana02.03.2023
Hajmi169.85 Kb.
#1243171
1   2   3   4   5
Bog'liq
3-maruza

Кенгайиш (иш бажариш) тактида киритиш ва чикариш клапанлари ёпик булади. Ёниш натижасида харорат кутарилиб босим ортадм ва газларни кенгайиши натижасида поршен ЮЧНдан ПЧНга жуда тез харакатланади ва шатун оркали тирсакли вални айлантириб фойдали иш бажаради. Шунинг учун бу тактни иш бажариш такти хам дейиш мумкин. Иш йулини охирида цилиндр ичидаги босим 0,3.0,4 мПа, харорат эса 630…930°С гача камаяди.
Чикариш такти. Поршен ПЧНга етиб келганида чикариш клапани очилади ва ёниб булган газлар ортикча босим таъсирида чикариш кувури оркали ташки мухитга чика бошлайди. Кейинчалик поршен ПЧНдан ЮЧНга харакатланиб цилиндрдан ёниб булган газларни чикариб юборади. Чикариш тактини охирида цилиндр ичидаги босим 0,11.0,12 мПа, харорат эса 430.6300С ни ташкил килади.
Тирсакли вал айланишини давом этиши тактларни юкорида келтирилган кетма - кетлигида кайтарилишига олиб келади.
4 тактли дизелни иш цикли
Карбюраторли двигателлардан дизелларнинг асосий фарки иш жараёнида унинг цилиндрларига ёнилги хаво аралашма шаклида эмас, олдин хаво кейин ёнилги алохида алохида киритилади.
Киритиш такти. Поршен ЮЧНдан ПЧНга караб харакат килади, киритиш клапани очик холатда булади. Цилиндр ичи ва ташки мухит босимларини фарки (цилиндр ичидаги босим ташки мухит босимидан камрок) хавони цилиндр ичига аввалги тактдан колиб кетган бироз колдик газлар билан аралашишига олиб келади. Киритиш такти охирида цилиндр ичидаги босим 0,08.0,09 МПа, харорат 320.3400К ни ташкил килади.
Сикиш такти - киритиш ва чикариш клапанлари ёпик холатда булади. Поршен ПЧН дан ЮЧНга караб харакат килиб хаво билан бироз колдик аралашмасини сикади. Дизелларда сикиш даража киймати катта булганлиги (14.18) сабабли сикиш такти охирида цилиндрдаги босимни 3,5.4,0 МПа, хароратни 750.8500К га ошишига олиб келади, (цилиндрдаги харорат ёкилгини уз -узидан алангаланиш хароратидан баландрок). Поршен ЮЧНга етишига бироз колганда юкори босимли ёкилги насосидан юборилган ёнилги форсунка оркали цилиндр ичига майда заррачалар шаклида пуркалади. Сикилган ва кизиган хавога пуркалган ёкилги кизиган хаво ва колдик газлар билан аралашиб ишчи аралашмани ташкил килади ва кейинчалик уз-узидан алангаланиб ёнади. Ёнган газларни харорати 1900.2400°К, босими 5,5 .9,0 МПа га етади.
Кенгайиш такти. Клапанлар ёпик холатда булади. Поршен кенгайа ётган газлар босими остида ЮЧНдан ПЧНга караб харакатланади ва шатун оркали тирсакли вални айлантириб фойдали иш бажаради. Такт бошланганида ёкилгини охиригача ёниб булади. Иш бажариш тактини охирида газлар босими 0,2.0,3 МПа га, харорат эса 900.12000К гача камаяди.
Чикариш такти. Чикариш клапан очилади. Поршен ПЧНдан ЮЧНга караб харакатланиб очик клапан оркали ишлатилиб булган газларни цилиндардан ташки мухитга чикариб юборади. Чикариш такти охирида цилиндр ичидаги газлар босими 0,11.0,12 МПа ни, харорат эса 650.9000К ни ташкил килади.
Тирсакли вални айланиши давом этиши иш циклини юкорида келтирилган кетма - кетликда давом этишига олиб келади.
Келтирилган карбюраторли двигател ва дизелларда иш цикли давомида факат ишчи йулда (кенгайиш тактида) поршен газлар босими ёрдамида шатун оркали тирсакли валнинг айланма харакатга келтиради. Бошка тактларнинг бажаришида (чикариш, киритиш ва сикиш) поршенни силжитиш тирсакли вални айлантириш билан амалга оширилади.
Ушбу ёрдамчи тактлар ишчи йул вактида маховик томонидан йигилган кинетик энергия хисобига амалга оширилади. Маховик катта массага эга булган доира шаклидаги пулат диск булиб тирсакли валга махкамланади.

Download 169.85 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling