Мавзу: бошқарув тизими назарияси ва амалиётининг ривожланиш босқичлари

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

2. 
Қадимги амалиёт ва янги фан. 
 
Ташкилот муваффақиятга эришмоқчи бўлса бошқарув жараёнини амалга 
ошириши шарт. Қадимги замонларда ҳам ташкилотлар бўлгани каби, уларда 
бошқарув ҳам мавжуд бўлган. Демак, бошқарув амалиёти қадимдан бери мавжуд 
бўлган. Темурийлар боғлари, Бухоро ва Самарқанддаги тарихий обидалар, 
шаҳарлар, мамлакатлар ўртасида юз берган урушлар, Миср эҳромлари – булар 
барчаси ташкилий ҳаракатлар натижасида амалга ошган. Бу ҳаракатлар барчаси 
бошқарув фаолияти орқали амалга оширилган. Белгиланган 
мақсадга эришиш эса самарали тарзда бошқаришни, ишларни тўғри ташкил этишни 
талаб қилган. 
Қадимги ташкилотлар билан замонавий ташкилотлар орасидаги 
фарқларни 3- жадвалда кўрсатилган. 

---

3-жадвал 
Қадимги ташкилотлар билан замонавий ташкилотлар орасидаги фарқлар 
Қадимги ташкилотлар. 
Замонавий ташкилотлар 
Кичик ва майда 
ташкилотлар. 
Йирик ва бакувват 
ташкилотлар. 
Раҳбарларнинг камлиги. 
Раҳбарларнинг кўплиги. 
Ўрта 
йўқлиги. 
бўғи
н 
раҳбарлар
ининг 
Ўрта бўғин 
кўплиги. 
раҳбарлари
нинг 
Бошқарув
фаолиятини
бошқа 
фаолият турларидан 
ажралмаганлиги. 
Бошқарув 
мустақиллиги. 
фаолиятин
инг 
Раҳбарликни авлоддан-
авлодга 
ўутиши ёки куч ишлатиб 
олиниши. 
Раҳбарликни қонуний
йўл билан, 
илм ва билим эгалланиши. 
Ташкилот учун мухим
қарорлар 
камчилик томонидан қабул 
қилинган. 
Мухим
қарорлар 
кўпчиликнинг 
қатнашуви. 
қабул
қили
шда 
Буйруқ билан ишлаш. 
Жамоа
меҳна
ти 
фаолиятга 
асосланиш. 
ва
самара
ли 

---

Ташкилотлар ва бошқариш қадимда ва ҳозир мавжуд бўлгани билан улар 
орасида жуда катта фарқ бўлган. Аввалги вақтлардаги ташкилотларда, яъни, XX-
асргача бўлган ташкилотларда бошқарувни қандай қилиб тизимли тарзда амалга 
оширишга қизиқиш бўлмаган, асосан кўпроқ пул ишлаб топиш асосий мақсад 
ҳисобланган. Шу билан биргаликда сиёсий хокимиятга эга бўлишга қизиқиш 
катта бўлган. Қандай килиб самарали бошқаришни амалга ошириш тўғрисида 
фикр юритилмаган.