Мавзу: Бошланғич синфларда морфологик тушунчаларни шакллантириш

Dars mavzusi: Bo‘lishli va bo‘lishsiz fe'l.
I.Darsning maqsadi: a) bo‘lishli va bo‘lishsiz fe'l
tushunchasi mohiyatini ochib berish, bo‘lishsiz fe'lli gaplar tuza olish malakasini oshirish: B) insonparvarlik do‘stiga sadoqat ruhini tarbiyalash:
II. Darsning usuli: suhbat
III. Dars tipi: Yangi bilim berish.
IV. Dars jixozi: darslik, bo‘lishsizlik shaklini ifodalovchi sxemalar, tarqatma varaqalar.
Darsning borishi.

1. 
   Tashkiliy davr o‘quvchilarni yangi bilim
   

olishga tayyorlash diqqatini jamlash.
II. O‘tilgan mavzu yuzasidan suhbat
-fe'llar nimalarning harakatini bildiradi?
-fe'llar qanady so‘roqlarga javob bo‘ladi?
III. Yangi mavzuni bayoni.
Keldi, bordi, aytdi, fe'llari harakatning bajarilganligini bildiradi. Bunday fe'llar bo‘lishi fe'llar deyiladi. Kelmadi, bormadi, aytmadi fe'llari esa harakatning bajarilmaganini bildiradi. Bunday fe'llar bo‘lishsiz fe'llar deyiladi.
Bo‘lishli fe'lga – ma qo‘shimchasini qo‘shishi bilan bo‘lishsiz fe'l hosil qiladi.
Masalan: bugun hamma maktabga keldi. Biroq Anvar kelmadi.
-Qanday fe'llar bo‘lishli fe'llar deyiladi.
-Qanday fe'llar bo‘lishsiz fe'llar deyiladi.
-Bo‘lishsiz fe'llar qanday yasaladi?
Mavzuin mustahkamlash.
287-mashqni sharti bo‘yicha bajarish
yozdi-yozmadi,
o‘qidi-o‘qimadi,
aytdi-aytmadi,
uxlayapti-uxlamayapti,
chiqyapti-chiqmayapti
ketyapti-ketmayapti.
Saqlaydi-saqlamaydi.
Ishlaydi-ishlamaydi.
Arralaydi-arralamaydi.
Ta'limiy o‘yin o‘tkazish: ikki guruhga bo‘lingan o‘quvchilar xattaxtaga yozilgan bo‘lishli fe'llardan bo‘lishsiz fe'larni hosil qilib yozadilar. (Mashq musobaqa shaklida)

Ishladi – ishlamadi.

Pishirdi – pishirmadi.
Haydadi – zaydamadi.
Chopdi – chopmadi.
Ko‘maklashdi–ko‘maklashmadi.
To‘xtadi- to‘xtamadi.
Bajardi – bajarmadi.

Ta'limiy o‘yinlardan “So‘zlarni harakatga keltir” o‘yini.

O‘qituvchi o‘quvchi
O‘yin o‘yna
Ish ishla
Bosh boshla
Varaq varaqa
Oq oqla

Teskari so‘z top o‘yini.

Suv: oqadi – to‘xtaydi.
Kun: isiydi – soviydi,
Qush: uchadi-qo‘nadi,
daraxt: ko‘karadi - quriydi.
Bola: uxlaydi – o‘yg‘onadi.
Darsni yakunlashda darsda faol ishtirok etgan o‘quvchilarni baholayman.
Uyga vazifa 288 – mashq..