Мавзу: Бозор иктисодиётиниг турлари, уларнинг умумий ва фарклари жихатлари

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС
ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
ТОШКЕНТ ДАВЛАТ ИҚТИСОДИЁТ УНИВЕРСИТЕТИ

Сиртқи бўлим		“Иқтисодиёт”кафедраси
Рўйҳатга олинди № __________		Рўйҳатга олинди № __________
“______” ___________2020 й.		“______” ___________2020 й.

“ИҚТИСОДИЁТ” КАФЕДРАСИ

“ИҚТИСОДИЁТ НАЗАРИЯСИ” фанидан
КУРС ИШИ
Мавзу: Бозор иктисодиётиниг турлари, уларнинг умумий ва фарклари жихатлари.
Бажарди:МЕК-54 Миртурсунова Камола
Текширди:Турдикулов Фаррух

Курс иши тақризга топширилган сана “____” _______2020 й.		Курс иши тақриздан қайтарилган сана “____” _______2020 й.
Курс иши ҳимоя қилинган сана “____” _______2020 й. Баҳо “_____” _________	___________ (имзо) ___________ (имзо) ___________ (имзо)	Комиссия аъзолари: __________________ __________________ __________________

MAVZU: BOZOR IQTISODIYOTINING TURLARI , ULARNING UMUMIY VA FARQLARI JIHATLARI

REJA:

KIRISH.
1. Bozor iqtisodiyotining tuzilishi va turlari.
2. Bozor iqtisodiyotining mazmuni va uning asosiy belgilari .
3. Bozor iqtisodiyotining umumiy va farqli jihatlari .
4. Bozor iqtisodiyoti modellari.
5. O’zbekistonning bozor iqtisodiyotiga o’tishining o’ziga hos usuli.

XULOSA

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati .

Kirish
Mavzuning dolzarbligi .Iqtisodiyotni o’rganishda va uni hayotga tatbiq etishda biz avvalambor uning eng muhim bo’lgan qirralarini anglashga kirishamiz. Bozor munosabatlari , garchi sharqona mazmunga ega bo’lsada , uning hozirgi mohiyati butunlay boshqacha . To’g’ri , bozorlar (bizning an’ anaviy tushunchamizga ko’ra ) dastavval sharqda vujudga kelgan. Keyinchalik u O’rta Osiyoda va Yaqin sharq , so’ngra O’rta dengiz , u orqali Pireney yarim oroliga- Ispaniya va Portugaliyaga o’tgan . Buyuk geografik kashfiyotlardan keyin so’zi Atlantika okeanidan o’tib , Janubiy va Markaziy Amerikaga borib yetdi . Ana shunday evolyutsiya va geografiyaga ega bo’lgan bozor o’zimizga yangi ma’no kasb etgan holda .
Qadim- qadimda ham xalqlarimiz bozorni pul, pul muomalasi bilan uyg’unlashtirishgan . Darhaqiqat, hozirgi kunda bozor, bozor munosabatlari bu pul demakdir. Ammo bugungi sharoitda pul doimo harakatda, muomalada bo’lishi, qo’shimcha qiymat yaratishi , aylanishi kerak.
Demak, pul harakatda bo’lishi shart. Bundan bozor munosabatining yana bir xususiyati kelib chiqadi , ya’ni vaqt. Bozor sharoitida vaqtning iqtisodiy qiymati nihoyatda oshdi, davr zichlashadi , intensivlashadi, chunki< vaqting keti, naqting ketdi>, deb bejiz aytishmagn.
Biz yuqorida bozor munosabatlariga xos xususiyatlardan pul, vaqt, talab va taklif to’g’risida aytib o’tdik . Lekin bularning barchasi ham bozor iqtisodiyotining tub mohiyatini to’laligicha ifodalaydi. Sabab- bu yerda raqobat muhiti yetishmayapti . Mahsulot arzon , sifatli, ko’rimli, xaridorgir bo’lishi uchun ishlab chiqaruvchilar o’rtasida raqobat zarur. Biroq, bu raqobat erkin, sog’lom, madaniy bo’lishi talab etiladi.
Bozor iqtisodiyoti bu erkin raqobatga asoslangan iqtisodiyot bo’lib resurslarga xususiy mulkchilik, iqtisodiy faoliyatda va tadbirkorlikda erkinlik, iqtisodiy jarayonlarni tartiblashda bozor mehanizmidan foydalanish bilan tafsiflanadi. Bozor iqtisodiyoti odamlarga o’zlri xohlagan narsalarini sotib olish va o’zlari ishlab chiqargan tavarlarini sotish erkinligini beradi. Bozor iqtisodiyoti ning asosini tavar ishlab chiqarish tashkil etadi, chunki bu yerda natural xo’jalik emas, balki tavar xo’jaligi hukumron bo’ladi. Bozor iqtisodiyotiga barter emas, balki tovar ayirboshlash , ya’ni oldi sotdi qilish uchun yaratiladi .
__________________
www.ziyouz.com kutubxonasi.

1.