Mavzu: Buxoro amirligi Qushbegisi Toshkent davlat sharqshunoslik unversiteti 1 kurs srtqi bôlim Turkiya tarixi yoʻnalish talabasi Bozorov Zafar qoʻshbegi

Mavzu:Buxoro amirligi Qushbegisi
Toshkent davlat sharqshunoslik unversiteti 1 kurs srtqi bôlim Turkiya tarixi yoʻnalish talabasi Bozorov Zafar
QOʻSHBEGI - 1) qoʻsh, yaʼni harbiy qarorgoh va lagerning boshligi;
2) Buxoro amirligida mangʻitlar sulolasi keyingi bosh vazir, amirdan keyingi oliy mansab. Qo'shbegiga barcha viloyatlar va bekliklarning hokimlari, beklari bo'ysungan hamda amirning poytaxtda bo'lmagan vaqtida u amirlikning barcha ishlarini boshqargan. Qoʻshbegi Buxoro atrofidagi 11 ta tumanni amir nomidan idora qilgan.
Buxoro amirligida Qo'shbegilar 2 ta bo'lgan: "qo'shbegiyi bolo" (yuqori Qo'shbegi) va "qo'shbegiyi poyon" (quyi Qo'shbegi). Qo'shbegiyi bolo arkda, ya'ni baland qo'rg'onda yashagan va saroy ishlarida maqsad mavqeni egallagan. U doimiy ravish arkda amir bilan muloqotda boʻlib turgan. Qo'shbegiyi poyon - bosh zakotchi esa ark quyisidagi hovlilardan birida yashab, amirlikdagi butun soliq ishlarini nazorat qilib turgan. Mamlakatda yuzaga kelgan vaziyat yuz bersa yoki urushlar boshlansa har 2 vaziyat birlashtirilib, “kulli Qoʻshbegi” (“kull” arabcha soʻz boʻlib, “barcha” degan maʼnoni bildirgan) operatsion joriy qilingan. Kulli Qoʻshbegi amirlikda butun hukumat ishlarini oʻz qoʻlida toʻplagan va shoshilinch qarorlar qabul qilgan.
Buxoro amirligida Ostonaqul qoʻshbegi, Nasrullo qoʻshbegi kabi katta nufuzga ega Qoʻshbegilar oʻtgan
OSTONAQUL QO'SHBEGI , Ostonaqulbiy Muhammad Sharif Devonbegi o'g'li (1860-1923) - mang'itlar hozirgi saroy arbobi, bosh zakotchi, qo'shbegi. Qarshi va Chorjoʻy viloyatlari hokimi (1879—86). U Buxoro amirligida qoʻshbegi - bosh vazir (1886 - 1910) boʻlgach, amir Abdulahad barcha davlat ishlarini unga topshirib, oʻzi Karmanada oʻtirgan. Ostonaqul qoʻshbegi amir nomidan faoliyat yuritib, Rossiya imperiya-sining Buxorodagi siyosiy agenti bilan muomala qilgan. Bir necha marta Rossiyaga borgan.
Ostonaqul qoʻshbegi, amir Muzaffar bolaga berilgan Buxoroning mavlei tiklanishi uchun intilgan. U Buxoroda aroqxoʻrlik va ishratbozlik bazmlarini tekshirgan, poraxoʻrlikka qarshi kurashgan, raʼiyat farovonligi uchun intilgan. Buxoroda 1910 i. Yanvar voqealari, ya'ni shialar va sunniylar o'ziga xos xunrezlikdan, dushmanlari uni qo'shbegilikdan olib chiqishga amirni ko'rishgan. Abdulahad uni Karmanaga chaqirgan, Xatirchi va Ziyovuddin viloyatlariga hokim qilib tay-inlagan (1910). Oradan koʻp oʻtmay u Karmanada zindonga ketkazan. BXSR tuzilgach, "Avkaf" vaqf idorasini boshqargan.