Mavzu: Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

Subyektiv tomondan jinoyat to’g’ri qasddan ham, egri qasddan ham sodir etiladi. Shaxs o’z harakatlarining ijtimoiy xavfliligini va oqibatlari-ning kelib chiqishi aniqligini anglaydi va shunday bo’lishini xohlaydi. Zarar yetkazilganda, shaxs buni kelib chiqishini xohlamagan bo’lishi mumkin, lekin bunday oqibatlarga ongli ravishda yo’l qo’yadi va ularga befarq munosabatda bo’ladi.
Jinoyat subyekti o’n olti yoshga to’lgan har qanday shaxs bo’lishi mumkin.
JK 202-moddasiga muvofiq tabiatni muhofaza qiluvchi organlarning xodimlari va mansabdor shaxslari javobgarlikka tortiladilar. Agar mansabdor shaxs brakonyerlar bilan jinoiy bitim tuzsa, jinoyat sodir etilishiga yordam bersa yoki o’zi ham shunday jinoyatni sodir etsa, u tabiatni muhofaza qilish to’g’risidagi qonunchilikni buzganligi va tegishli mansab jinoyati uchun javobgarlikka tortiladi.
JK 202-moddasi 2-qismi quyidagi kvalifikasiya qilish belgilarini mustahkamlagan:
a) hayvonlar, parrandalar, baliq, hayvonot va o’simlik dunyosining Qizil kitobiga kiritilgan boshqa turlarini nobud qilish bilan;
2) ko’p miqdorda zarar yetkazgan holda;
3) bir guruh shaxslar tomonidan oldindan til biriktirib sodir etilgan jinoyat.
JK 202-moddasi 3-qismi quyidagi maxsus kvalifikasiya qilish belgilarini mustahkamlagan:
a) xavfli resedivist tomonidan;
b) shaxsning o’z xizmat mavqyeidan foydalanib;
v) yer, suv yoki havoda ishlatiladigan mexanizasiyalashtirilgan vositalardan foydalanib;
g) portlash qurilmalar, zaharli kimyoviy moddalar yoki boshqa yalpi qirib yuboradigan yoki nobud qiladigan usullarni qo’llagan holda;
d) uyushgan guruh tomonidan;
ye) juda ko’p miqdorda zarar yetkazgan holda sodir etilgan jinoyat.
JK 202-moddasi 4-qismiga muvofiq, agar yetkazilgan zarar uch karra miqdorida qoplangan taqdirda ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo qo’llanilmaydi.

Xulosa
Ekologik xavfsizlik norma va qoidalarini buzishning subyekti o’n sak-kiz yoshga to’lgan, o’zining xizmat holati bo’yicha atrof tabiiy muhit qoida-lari va ekologik xavfsizlik normasiga rioya etilishiga mas’ul shaxslar hisoblanadi. Ularga atrof muhitga nisbatan foydalanuvchi yoki tabiiy resurslardan foydalanuvchi yoxud tabiatni muhofaza qilish va undan foydalanish ustidan nazorat qilish funksiyasini bajaruvchi mansabdor shaxslar kiradi.

Bundan tashqari, obyektlarni qabul qilish bo’yicha davlat komissiyasi tarkibiga kiruvchi arxitektura-loyiha boshqarmasi, ilm-fan, sanoat korxo-nalari, qurilish tashkilotlari, kommunal xizmat organlari va mahaliy hokimiyatning mansabdor shaxslari ham