Yusuf Xos Hojib(1017) U 1017-yilda bolasogunda tugilgan. U o’zining birdan bir dostoni bo’lgan turkiy tilda yozilgan “Qutadg’u bilik”bilan mashhur bo’lgan.Uning fikricha dunyo va undagi inson Hudo tamonidan yaratilgan,hudoning nigohi hamma yerga yetib boradi,deb hisoblasa ham,har holda mutafakkir insonningkeyingi qismatini,uning haqiqiy hayotga bo’lgan munosabatni Hudo olamni yaratgan,ammo uning ishlariga bevosita aralashmaydi,degan nuqtayi nazardan turib hal qiladi.Uning shiori,”Insonga foyda keltirmaydigan inson o’likdir”,deb takidlaydi. Ahmad Yassaviy (1091 - 1167) O`z “dunyoqarashi” nima bilan nafas olgan bo`lsa deyarli hammasini quyidagicha ifodalaydi: Haqiqatga shunday kishi erishadiki, u barcha dunyoviy narsalardan shariatni afzal ko`radi: o`zidan, o`z hayotidan kechib tariqat tomon boradi; u ham va qalban ma`rifatga beriladi. Hudoga intiluvchilar orasida faqat shunday kishi uning joyini biladiki, u o`z pirining guruhlariga bo`y sunadi, sabru qanoat qiladi, o`zi bilan kifoyalanadi, o`zini azoblarga, qiyinchiliklarga mahkum etadi, ovqatni kam iste`mol qiladi. U o`z qarashlari bilan o`rta sharq falsafasini rivojlantirishga katta hissa qo`shgan. Тошкент Давлат Иқтисодиёт Университети «Иқтисодиёт» факультети «Фалсафа» кафедраси Т А Қ Д И М О Т Фан: «Фалсафа» Мавзу:«Фалсафанинг предмети ва асосий мавзулари. Фалсафий дунёқараш» Бажарди: Фалсафанинг предмети ва асосий мавзулари. Фалсафий дунёқараш Режа 1. «Фалсафа» атамасининг моҳияти ва мазмуни, унинг тарихий ва замонавий талкинлари. 2. Фалсафанинг бахс мавзулари ва уларнинг хилма-хил талқинлари. 3. Дунёқараш тушунчаси, унинг моҳияти ва мазмуни. 4. Дунёқарашнинг тарихий шакллари (мифологик, диний, фалсафий) «Фалсафа» ва «файласуф» атамаларининг талқини - Фалсафа –Пифогор Фалсафа» атамасига «фило» - севаман, «софия» - донолик деб таъриф берган.
- Файласуф –Олимпия уйинлари мисолида тушунтириб беради«анжуманга келадиган бир гурух кишилар беллашиш, куч синашиш, яъни узи ва узлигини намоён этиш учун; иккинчи гурух, савдо-сотик килиш, бойлигини купайтириш учун; учинчиси эса, уйиндан маънавий озик-олиш, хакикатни билиш ва аниклашни максад килиб олади». Ана шу учинчи гурухга мансуб кишилар – файласуфлар эди.
Do'stlaringiz bilan baham: |
