Mavzu: geografiyani o’qitishda lokal va xususiy metodik darajada foydalaniladigan texnologiyalar

« AQLIY XUJUM» metodi- Ushbu metodning asosiy vazifasi ma’lum vaqt orasida ko’proq g’oyalarni yig’ishdan iborat. Barcha g’oyalar katta qog’ozga yoki doskaga izohsiz yoziladi. Metodning hususiyatlari:
- miqdor jihatdan cheklanganligi (guruhda o’quvchi va talabalar soni 20
kishidan oshmasligi) va guruhlarning hilma-xilligi;
- eshitishga o’rganish va b
ir-birlarini g’oyalarini rivojlantirish;
- «O’ylamasdan» aytilgan g’oyalar va xazil mutoibalar uchun rag’batlantirish;
- tanqidga yo’l qo’ymaslik va baholashni muhokama qilmaslik;
- vaqtning cheklanganligi.
«YoZMA AQLIY XUJUM» - Har bir ishtirokchi qisqa vaqt ichida 3 ta g’oyani ajratib qog’ozga yozadi. -qog’ozni 3 ustunga bo’lish; - yuqori qismga umumiy muammoni yozib qo’yish; - har bir ustunga bittadan g’oya yozish; - yozilgan materiallarni qo’shniga uzatish; - avvalgi g’oyalarni o’qib chiqish va bir necha daqiqa davomida yangi g’oyalarni taklif qilish; - qog’ozni boshqa qo’shniga uzatish..
"QARORLAR SHAJARASI"metodining maqsadi: O’quvchilarni Tinglovchilarni berilgan mavzu sohasidagi bilimlarini chuqurlashtirish sharoitini yaratish, munozara madaniyatini o’rgatish va o’z fikrini asoslash qobiliyatini rivojlantirishdan iborat
Mashg’ulotni o’tkazish tartibi:
Ishtirokchilar guruhlarga bo’linadilar;
O’zlariga topshirilgan topshiriqni vatman qog’ozlariga yozadilar, ya’ni ma’lum tushunchaga ta’rif beradilar, u yoki bu muammoning turi, salbiy oqibatlari, bartaraf etish yo’llari va yakunida guruh xulosalarini bayon etadilar.Ximoyada xar bir guruxdan bittadan ishtirokchi so’zga chiqishi tarzida o’tkaziladi.
Kutiladigan natija:O’quvchilarni jamoaviy ishlashga, o’z fikrini erkin bayon etishga, ma’lum muammo xaqida, uning yechimi xaqida fikr doirasi kengayishiga erishiladi.

Zamonaviy sharoitda xorij mamlakatlarida ta’labalarning bilim, ko‘nikma va malakalarini baholashda o‘ziga xos innovatsion xarakterli texnologiyalardan samarali foydalanilmoqda. Shunday texnologiyalardan biri – assesment texnologiyasidir.

“Assesment” texnologiyasi- (inglizcha-. “baho”, “baholash”) talabalarning bilim, kо‘nikma va malakalari darajasini har tomonlama, xolis baholash imkoniyatini ta’minlovchi topshiriqlar tо‘plami

U biografik anketa, ta’lim sohasidagi yutuqlar bayoni, o‘quv individual topshiriq, bahs-munozara, intervyu, ijodiy ish, test, individul keys, taqdimot, ekspert kuzatish, rolli hamda ishbilarmonlik o‘yinlari kabilardan tashkil topadi. Texnologiya quyidagi uch maqsadga xizmat qiladi:

• 
  o’quvchi va talabalarning BKMni har tomonlama, xolis baholash;
  

- o’quvchi va talabalarning BKMni rivojlantirish imkoniyatlarini aniqlash;
- o’quvchi va talabalarning BKMni rivojlantirishga xizmat qiladigan istiqbolli reja (maqsadli dastur)ni shakllantirish.
Ushbu texnologiyaning yaratilish tarixi o‘tgan asrning 30-40-yillariga borib taqaladi. Dastlab texnologiya mavjud harbiy vaziyatlarni to‘g‘ri baholay oladigan, harbiy harakatlar jarayonini samarali boshqaradigan, zarur o‘rinlarda oqilona
harakatni tashkil eta oladigan ingliz va nemis harbiylari orasidan bilimdon, tadbirkor, mahoratli harbiylar, ofitserlarni tanlash maqsadida qo‘llanilgan. Ayni vaqtda respublika ta’lim muassasalarida o’quvchi va talabalarning bilim, ko‘nikma va malakalari kamida to‘rtta topshiriq bo‘yicha baholanmoqda. Masalan: muammoli vaziyat, izohli lug‘at, kichik, test.

Ayni vaqtda ishlab chiqaruvchi va savdo kompaniyalar malakali menejerlarni tanlashmaqsadida bu matexnologiyadan muvaffaqiyatli foydalanmoqda. So‘nggi yillarda mazkur texnologiya ta’lim tizimiga ham samarali joriy etildi. Uning yordamida o’quvchi va talabalarning bilim, ko‘nikma va malakalari darajasi har tomonlama, xolis baholanadi.