28
Almashlash usuli - o‘1chov bilan taqqoslash usulining turi hisoblanib,
o‘1chanayotgan kattalikning o‘1chov orqali yaratilgan ma’1um
qiymatli kattalik
bilan o‘rin almashishiga asoslangan. Misol, o‘1chanadigan massa bilan tarozi
toshini bir pallaga galma-gal qo‘yib o‘1chash yoki qarshiliklar
magazini yordamida
tekshirilayotgan rezistorning qarshiligini topish:
Bunda
“K” ni ikkala holatda (1,2) qo‘yganda
at - O2 Shart bajarilishi kerak.
lı — U/ Ro at
iz — U/ Rt az
Mos kelish usuli - o‘lchov bilan taqqoslash usulining turi. O‘lchanayotgan
kattalik bilan o‘lchov orqali yaratilgan kattalikning ayirmasini shkaladagi belgilar yoki
davriy signallarni mos keltirish orqali o‘tkazi1adigan o‘1chash. Masalan, kalibr
yordamida val diametrini moslash.
Har bir tanlangan usul o‘z usuliyatiga, ya’ni o‘1chashni bajarish usuliyatiga ega
bo‘lishi lozim. O‘lchashni bajarish usuliyati deganda, ma’1um usul bo‘yicha o‘1chash
natijalarini olish uchun belgilangan tadbir, qoida va sharoitlar tushuniladi.
O‘lchanadigan kattalikning o‘1chash jarayonida o‘zgarish xarakteriga ko‘ra
statik va
dinamik o‘1chashlarga ajratiladi.
Statik o‘lchash deganda qiymati o‘1chash
jarayoni mobaynida o‘zgarmaydigan kattalikni o‘1chash tushuniladi.
Bundan
tashqari, davriy o‘zgaruvchan kattaliklarning turg‘un rejimidagi o‘lchashlar ham
kiradi. Masalan, o‘zgaruvchan kattalikning amplituda,
effektiv va boshqa
qiymatlarini turg‘un rejimida o‘1chash.
Dinamik o‘lchashlarga qiymatlari o‘1chash jarayonida o‘zgarib turadigan
kattaliklarni o‘1chash1ar kiradi. Dinamik o‘1chashga vaqt bo‘yicha o‘zgaradigan
kattalikning oniy qiymatini o‘1chash misol bo‘la oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: