Mavzu: Jurnalistika ma'nolarining taraqqiyoti

Jurnalistikaning zamonaviy ta'rifi



Jurnalistika ­– ijodiy jarayon maydoni, jurnalist ­– ijodkor shaxs. Tarixga nazar tashlansa, qachon va qayerda boʻlmasin, matbuot muayyan qarama-qarshiliklar olamida yashagan, faoliyat yuritgan. Ana shunday eng murakkab sharoitlarda ham jurnalistikani va jurnalistni ijodiy mahorat qutqargan. Xaloskor kuch ­– ijodiy mahoratda! Soʻzdan qudratli kuch yoʻq. Munosabatlar, muloqotlar “changalzori”da eng toʻgʻri yoʻlni topish ham, eng maʼqul yechim topish ham soʻzning zimmasiga tushadi. Soʻz esa qalami oʻtkir, mahoratli ijodkor jurnalistga boʻysunadi, uning izmida, ilkida hayotbaxsh, jangovar qurolga aylanadi.
Hozirgi vaqtda jurnalistika turli media platformalarida yangiliklar va ma'lumotlarni to'plash, sharhlash va tarqatishni o'z ichiga olgan kengroq amaliyotlarni anglatadi. Shu sababli, jurnalistikaning ta'rifi raqamli asrda ommaviy axborot vositalari va kommunikatsiyalarning o'zgaruvchan tabiatini aks ettirish uchun rivojlanishda davom etmoqda.Data jurnalistika - bu jurnalistikani ma'lumotlar tahlili bilan birlashtirgan yangi jurnalistika mutaxassisligi. Data jurnalistikasi faktlar, statistik ma'lumotlar va ma'lumotlarni yangiliklarni yaxshilash va yangi tushunchalarni chiqarish usuli sifatida o'rganadi. Ma'lumotlar jurnalistikasi tobora ommalashib bormoqda, chunki odamlar davlat institutlari, siyosatchilar va korporatsiyalardan ko'proq javobgarlikni talab qilmoqdalar.Bundan tashqari, jurnalistikaning nisbatan yangi shakli bo'lgan fuqarolik jurnalistikasi oddiy odamlarga raqamli media platformalaridan foydalangan holda yangiliklarga hissa qo'shish imkonini beradi. Ijtimoiy tarmoqlar odamlarga o‘z ovozini berib, ularga birinchi qo‘l tajribalarini almashish va jamoat muammolariga ko‘proq jalb qilish imkonini berdi
XIX asrdayoq matbaachilik sohasini mexanizatsiyalashga urinishlar bo‘lgan. Shu nuqtai nazardan bu asrni «matbaachilikni mexanizatsiyalashtirish asri» deb ham atash mumkin. O‘sha davrda matbaa faoliyati bilan bog‘liq ikki muhim ish – harf terish va chop etish jarayonlarini mexanizatsiyalashtirish ustida ish olib borildi. Biroq bu darhol amalga oshavermadi. Asr boshida qog‘oz massasi qozondan qo‘l bilan suzib olinardi, so‘ngra u harakat qilib turgan elakka quyiladigan bo‘ldi. Natijada qog‘oz massasini tag moslama-polotnoda tekisroq yoyib, tezroq va osonroq presslash imkoni tug‘ildi. Shu tufayli ko‘p miqdorda qog‘oz ishlab chiqarishga yo‘l ochildi.