Мавзу׃ Кўп қаватли саноат биносининг яхлит темирбетон кобиргали ораёпмасини ҳисоблаш ва лойиҳалаш

Плитанинг 1 м²юзасига таьсир қиладиган доимий ва муваққат юкларни жадвал асосида аниқлаймиз:

Юкларноми	Меьёрий юк кН/м^2	Коэффициентлар			Ҳисобий юк юк, кН/м^2
Юклар номи	юк Кн/м^2 (qмеъёрий)	Юк бўйича ишончлилик коэф.γf	Бинонинг аҳамияти бўйича ишончлилик коэф. γn	Кн/м^2 (qҳис)
Доимийюк: 1. Бетон пол: 20x0.02	0.4	1.3	0.95	0.494
2. Иссиқликсақловчи қават11x0.09	0.22	1.3	0.95	0.2717
3.Темир бетон плита ρхhпл =25x0.09	0.5	1.2	0.95	0.57
Жами:	1.12			1.3357
Муваққат (Р) юк	8.6	1.2	0.95	9.804
Тўлиқюк	9.72			11.1397 027

Эгувчи моментларни қуйидаги формулалардан аниқлаймиз:
M₁ =
M₂ =
Гардиш билан тўсинларга қистириб бириктирилган плиталарда горизонтал зўриқишлар ҳосил бўлганлиги сабабли равоқ ва таянчларда эгувчи моментнинг қиймати 20% га қисқартирилади.
M₃ = ± 0.8*M₂= 0.8*4.45= 3.56 .
Плита кесим юзасини танлаш.
Дастлаб қабул қилинган плита қалинлигини эгувчи моментнинг энг катта қиймати бўйича аниқлаймиз: M_max = M₁ = 6.47
h₀
бу ерда׃ α_m = 0.1 плитанинг иқтисодий жиҳатдан қулайбўлган қалинлигига мос қиймат, у ҳолда жадвалдан = 0.11...0,15, b = 100 см.
γ_bc = 0.9 сиқилган ва чўзилган бетон бўйича ишончлилик коэффициенти.
Плита кесишмасининг тўлиқ баландлиги.
h_пл= h₀ + а = 9.19+1.5 = 13.785см ≈14см
а – бетоннинг ҳимоя қатлами.
Плитанинг баландлиги 11 см, унда плитанинг ҳақиқий ишчи баландлиги:
h₀= h_пл– а =14– 1.5 =12.5см.


Ишчи бўйлама арматуранинг кесим юзасини аниқлаймиз:

Плита учун Вр-I симли арматуралар ишлатилганлиги сабабли МПа қабул қиламиз.

M₁=6.47

α_mнинг қийматига қараб жадвалдан η нинг қийматини аниқлаймиз: η= 0,995


η= 0.185
Арматуранинг кесим юзасини аниқлаймиз:

2 – 3 пролёт ва “С” таянч гардиши билан бириктирилган плиталар учун:

η= 0.965



Плитани арматуралаш.
С1 = =
С2= =
С3= =
С4= =


Тўрларни танлаш.
С1= =

см^2

С2= =

см^2

С3= =

см^2

С4= =

см^2

Сетканинг энини аниқлаш.
м = 5700 мм
C₁ =5700 - (200-110) - (125-20) = 5505 мм
Сетканинг сони n = 2 та.

C₂ = 5700 - (125-20)*2 = 5490 мм




Ёрдамчи тўсин ҳисоби
Ёрдамчи тўсинга юкларни жамлаш.

Юкларноми	Меъёрийюк, кН/м^2	Ишончлилик коэффициенти		Ҳисобийюк, кН/м^2
		Юк бўйича γf	Вазифаси бўйича γn
Доимий юк׃ Плита оғирлиги qмеъёх lп л = 3,64*2,97 2.Ёрдамчи тўсин оғирлиги ( -h ) * b (0,4-0.08)*0,2*25	10.81 0.7	1,1 1,1	0,95 0.95	11.29 0.7
Жами	11.51	-	-	11.9
II. Муваққат юк Рхlпл=11.4x2,97	33.8	1,2	0,95	38.53
Тўлиқюк	45.6			50.52

Ёрдамчи тўсин кўправоқли узлуксиз тўсинлардек ҳисобланади. Бундатўсиннинг кўндаланг кесими тавр шаклида қабул қилиниб, токчасининг эни плитанинг энига тенг қилиб олинади. Ёрдамчи тўсинлар учун бош тўсин ва девор таянч ролини ўйнайди. Ёрдамчи тўсиннинг деворга ўрнатилган қисми C=250мм. Бош тўсин ўлчамлари эса қабул қилиб, ёрдамчи тўсин учун ҳисобий узунликларни топамиз. Ёрдамчи тўсиннинг кўндаланг кесим юзаси ва ҳисобий схемасини чизамиз.

<sub>Четки оралиқларда:

Ўрта оралиқларда:</sub>

1. 
   Оралиқлардаги эгувчи моментлар қийматини аниқлаймиз.
   

Ёрдамчи тўсин баландлигини эгувчи моментларининг ўртача қиймати бўйича текширамиз:
Бунда = 0.35, α_m = 0.289деб қабул қиламиз.

Тўсин кесимида арматурани 2 қатор қилиб жойлаштириб, бетон ҳимоя қатламини а=30мм қабул қилиб, тўсиннинг тўлиқ баландлигини топамиз: d=20мм.

Ҳақиқий ишчи баландликни топамиз:

Четки таянчдаги кўндаланг кучнинг қийматини аниқлаймиз:
Q_A = 0.4ql_o1 = 0.4 * 50.52*5.47=109.83 кН
Q_{B чап} = 0.6ql_o1 = 0.6 *  50.52*5.47=164.75 кН
Q_{B ўнг}= Q = ±0.5ql₀₂ = ±0.5 * 50.52*5.4 = 135.54кН.
Тўсин учун мувозанат тенгламасини текширамиз.



Q_мах = Q_B =164.75кН 0.3
0.915 20 52 0.9 (10 ^-1) = 218.39кН.

Юқоридаги шарт бажарилди демак, тўсин кесимининг ўлчамлари етарли.
Эгувчи моментнинг букувчи эпюрасини қуриш
Юқорида эгувчи моментнинг таянч ва пролётдаги қийматлари аниқланди. Бу кесим юза учун етарли эмас. Шунинг учун ёрдамчи тўсиннинг пролётини 5 қисмга бўлиб, букувчи эпюранинг координаталарини қуйидаги формуладан топамиз:

0.2 l оралиқдаги кесим учун β нинг қийматини v/g нисбатига қараб аниқлаймиз. Тўсиннинг схемаси ва унга таьсир қилаётган юклар симметрик бўлгани учун зўриқишлар тўсиннинг 2 ёки 2.5 пролёти учун қурилса етади.


Ҳисобийқийматларнижадвалусулидаҳисобланадива натижалар жадвалга киритилади.

Юклар		Масофа	(g+v) l^2 Кh^.М	Коэффициентлар қиймати		М, кН/м
T/рр.	Кесим			+ β	- β	max	min
1	0	-	-	-	-	-	-
	1	0,2l	1658	0,065		98.254
	2	0,4l	1511.6	0,090		136.044
	2`	0,425l		0.091		137.55
	3	0,6 l		0,075		113.37
	4	0,8l		0,020		30.23
	5	1.0l		-	0,0715		108.07
2	6	0,2 l	1473.2	0,018	-0,03	26.51	51.56
	7	0,4 l		0,058	-0,009	85.44	23.57
	7`	0,425l		0,0625	-0.0075	92.075	22.09
	8	0,6l		0,058	-0,006	85.44	20.62
	9	0,8l		0,018	-0,024	26.51	42.72
	10	1,0l		-	-0,0625	-	92.075

Нормал кесим бўйича мустаҳкамликка хисоблаш.
Ёрдамчи тўсиннинг ҳисобий кесим юзаси сифатида тавр кесим юза қабул қиламиз.
Таврнинг энини тўсиннинг қадами ёки плитанинг пролётига тенг қилиб оламиз.



Таянчларда эса тўғри тўртбурчак қабул қиламиз.

1. 
   1 – пролётда
   

Жадвалдан η= 0.870ни топамиз.

Сортаментдан 4 Ø 18A – IIIкесим юзаси A_S= 10,18см²арматурани қабул қиламиз.
Пролётнинг юқори стерженларини конструктив 2 Ø 10 A – IIIкесим юзаси
A_S= 1.57см²арматурани қабул қиламиз.

2. 
   2 – пролётда
   

Жадвалдан η= 0.920 ни топамиз.

Сортаментдан 4 Ø 14A – III кесим юзаси A_S= 6,16 см²арматурани қабул қиламиз.
K-1 ва K-2 каркасларнинг юқори стерженлари манфий эгувчи момент таъсирига ҳисоб қилинади.
Уларнинг қийматлари 6 ва 7 кесимлардаги момент қийматларнинг ўртачаси сифатида қабул қилинади:
_=37.56

Жадвалдан η= 0.950 ни топамиз.

Сортаментбўйичакаркасларнингюқористерженисифатида2 Ø 12A – IIIкесим юзасиA_S=2,26см²арматурани қабул қиламиз.

3. 
   Таянч “В”да
   

Жадвалдан η= 0.86 ни топамиз.

Юқоридатопилганарматураплитанинг =297смқисмида 2тасеткакўринишидажойлашади. 1та сетка, яьни 1 мданормал арматуранингкесимюзасинианиқлаймиз:n=2

Натижагақарабкўндалангишчиарматура 4 Bp-Iбўлган 2 тасеткаяъниC-5ни қабулқиламиз.

2. 
   Таянч “С”
   

Жадвалдан η= 0.870 ни топамиз.

2 – сетка учун юзани топамиз n=2


Ҳарбирсетканинг эни
Стерженларниузилишжойлариниaниқлаш
K-1, K-2 каркасдаги стерженларни узилиш жойларини аниқлаш учун қабул қилинган материалларнинг эпюрасини қурамиз.
Четки 1- пролётда 2 Ø 18A – IIIкесим юзаси A_S= 5,09см²арматуранинг қабул қила оладиган моментларини аниқлаймиз.

Жадвалдан η= 0.99ни топамиз.

4 –стержен учун момент қийматини аниқлаймиз:
4 Ø 18A – IIIA_S= 10,18см²

Жадвалдан η= 0.985 ни топамиз.

Ўртадагипролётларда2 Ø 14A – III A_S= 3,08см²

Жадвалдан η= 0.995 ни топамиз.

4 Ø 14A – IIIA_S= 6,16см²

Жадвалдан η= 0.99 ни топамиз.

Оғма кесим бўйича мустаҳкамликка ҳисоблаш.
Хомутларнинг диаметри d=8 A – I қабул қиламиз (ишчи арматура диаметрига қараб) хомутларнинг кесим юзаси:
A_SW = 0.503см² R_SW = 175 МПа
Юқорида ҳисобланган кўндаланг кучлар.

Меьёрий хужжатларга асосан хомутнинг қадамини таянчларга яқин жойда пролёт оралиқда S=15см, хомутлар сони n=2 га тенг бўлганда ҳисоблаймиз.

оғир бетон учун 2 га тенг бўлган коэффициент.
Кўндаланг стерженлар диаметрини конструктив талабга мувофиқ қабул қилиб, улар орасидаги масофани аниқлаймиз:





ни аниқлаймиз׃

Кесимюзасиникўндалангкучганисбатанмустаҳкамлигинианиқлаймиз.

Шундайқилиб, таянчяқинидахомутларорасидагимасофа S=15см,ўртақисмлардаэса га тенг бўлади.