Мавзу: Мактабда тўгарак ва дарс машғулотлари бўйича ўқув материалини режалаштириш такомиллаштириш Режа

Умумий ривожлантирувчи машқлар
Умумий ривожлантирувчи машқ барча спорт турларида асосий ҳаракатларини бажариш техникасини муваффақиятли эгаллаш учун зарур бўлган жисмоний сифатларини ривожлантиришга ёрдам беради, ҳар томонлама жисмоний тайёргарлик вазифасини ҳал этади. Умумий ривожлантирувчига ҳаракат малакаларини такомиллаштиришга ёрдам берадиган барча гимнастика, енгил атлетика, акробатика машқларини киритиш мумкин.
Алоҳида мушак гуруҳларини ривожлантириш айниқса белгилари бўйича улар танлаб ёки ажратиб таъсир этиши мумкин: қўл ва елка мушаклари учун, тана ва бўйин мушаклари учун, олд ва тос мушаклари учун ва ҳ.к.


Тайёргарлик машқлари
Тайёргарлик машқлари ўйинда зарур бўлган, жисмоний қобилиятларни ривожлантиришга хизмат қилади. Бу ўйин усулларини бажариш учун дастлабки ҳолатни қабул қилиш ва тезда тезликни олишни билиш, қўл бармоқларини эгилувчанлиги ва кучи, ҳаракат реакциясини тезлиги ва йўналишини сакровчиликни аниқлаш. Тайёргарлик машқлари буюмсиз ва буюм билан бўлиши мумкин (тўлдирма тўплар, гантеллар, аргамчилар ва бошқалар), шунингдек бу буюмларга тўсиқлар билан ўйналадиган ҳар турли эстафеталар, махсус танлаб олинган ҳаракатли ўйинларни киритиш мумкин.


Ёрдамчи машқлар
Ёрдамчи ҳаракат – бу техник усулларни эгаллаб олишга ёрдам берувчи ҳаракатдир. Бу машқ ўзида бажарадиган усулни тузилиши бўйича бажариш характерига кўра ва ташқи белгилари бўйича ўхшаш ҳаракатни ўзида ушлайди. Ёрдамчи машқларга қуйидагилар киради: усулни тақлид қилиш, тўпсиз ўйин усулини бажариш, шериги ёрдами билан усулни бажариш (шеригини муҳофаза қилишда) ва шу кабилар.


Асосий машқлар
Асосий машқлар техникани эгаллаш бўйича бу шахсий ўйин усулини тўлиқ ёки бўлиб-бўлиб услуби билан ўрганишдир. Масалан спорт ўйинида машқларни бажаришда қуйидаги кетма-кетликка риоя қилиш зарур: тўпсиз ҳаракат қилишдан тўп билан ҳаракат қилишгача турган жойда машқ қилмоқдан то силжиш билан бажариладиган машққача, битта усулни бажаришдан ўйинга, мусобақага яқинроқ бўлган ҳар хил шароитда уни бирга қўшиб бажаришгача. Технкавий ўргатишда муҳими яхши кўрсатиш ва намунавий тушунтириш зарур. Ўқитувчининг машқни бажаришга, техникасини тўғри намунали кўрсатиб, ўзи тез-тез кўрсатса фойдали бўлади. Техник усуллар индивидуал, гуруҳли ва командали тактик ҳаракатларни бажариш бўйича машқлар ёрдамида кам-кўстни тузатади ва такомиллаштиради.